Mỹ và Anh Ä‘ang tiến đến má»™t thỏa thuận cùng mở kho dá»± trữ chiến lược để kéo giá xăng dầu xuống. Giá»›i chuyên gia kinh tế Mỹ cho rằng Ä‘iều Washington cần làm là chặn đứng bàn tay thao túng của giá»›i đầu cÆ¡.

Giá xăng tăng vọt khiến người dân Mỹ giảm niềm tin vào chính phủ - Ảnh: Reuters

Reuters và báo Wall Street Journalngày 15-3 dẫn nguồn tin Chính phủ Anh cho biết Washington Ä‘ã chính thức đề nghị London cùng mở kho dá»± trữ chiến lược của hai nÆ°á»›c. Phía Anh khẳng định sẽ phối hợp vá»›i Mỹ. Ðề nghị này được Ä‘Æ°a ra sau cuá»™c gặp tại Nhà Trắng ngày 14-3 giữa Tổng thống Mỹ Barack Obama và Thủ tÆ°á»›ng Anh David Cameron. Má»™t số nguồn tin cho biết Mỹ có thể đề nghị các nÆ°á»›c khác, trong Ä‘ó có Nhật Bản, cÅ©ng hành Ä‘á»™ng tÆ°Æ¡ng tá»±.

BáoGuardian dẫn lời ông Cameron tuyên bố "nên xem xét việc mở kho dá»± trữ chiến lược" bởi cả Mỹ và Anh đều muốn giảm giá dầu, nhÆ°ng khẳng định hai nÆ°á»›c vẫn chÆ°a Ä‘i đến má»™t quyết định cuối cùng. Reuters dẫn lời người phát ngôn Nhà Trắng Jay Carney xác nhận ông Obama và ông Cameron Ä‘ã thảo luận vấn đề giá dầu tăng cao, nhÆ°ng phủ nhận việc hai bên Ä‘ã đạt được má»™t thỏa thuận cụ thể.

Giá xăng tăng, uy tín chính phủ giảm

TrÆ°á»›c phản ứng thận trọng của chính quyền Mỹ và Anh, giá dầu thô trên thị trường quốc tế vẫn giữ ở mức cao dù trÆ°á»›c Ä‘ó có giảm nhẹ. AFP cho biết giá dầu thô ngọt nhẹ giao trong tháng 4 dao Ä‘á»™ng ở mức 105,46 USD/thùng trên sàn giao dịch New York (Mỹ). Giá dầu Brent biển Bắc giao trong tháng 5 duy trì ở mức 123,2 USD/thùng tại thị trường London.

TrÆ°á»›c Ä‘ây, CÆ¡ quan Năng lượng quốc tế (IEA) thường Ä‘óng vai trò Ä‘iều phối việc các nÆ°á»›c tung ra thị trường nguồn dầu dá»± trữ trong trường hợp nguồn cung bị gián Ä‘oạn Ä‘á»™t ngá»™t và nghiêm trọng. Reuters cho biết IEA má»›i Ä‘ây lại lên tiếng từ chối vai trò Ä‘iều phối này và khẳng định má»—i nÆ°á»›c đều có quyền tá»± mở kho dá»± trữ dầu của mình ra thị trường.

TrÆ°á»›c Ä‘ó, Bá»™ trưởng năng lượng Mỹ Stephen Chu và Bá»™ trưởng tài chính Timothy Geithner Ä‘ã nhiều lần nhấn mạnh Washington Ä‘ang xem xét mở kho dá»± trữ chiến lược của mình.

"Việc Washington sá»­ dụng đến kho dá»± trữ dầu chiến lược (SPR) chỉ là vấn đề thời gian" - chuyên gia năng lượng Bob McNally thuá»™c hãng tÆ° vấn Mỹ Rapidan khẳng định. Ông cho rằng Mỹ sẽ không thể chịu Ä‘á»±ng nổi sá»± thiệt hại về chính trị lâu hÆ¡n nữa do giá dầu tăng cao gây ra. Bởi lẽ, giá dầu tăng cao Ä‘ang Ä‘e dọa đến sá»± phục hồi còn chập chờn của nền kinh tế Mỹ và chiến dịch tranh cá»­ của Tổng thống Obama.

Theo khảo sát của kênh CBS News và báoNew York Times, tỉ lệ ủng há»™ của người dân Mỹ dành cho Tổng thống Obama Ä‘ã giảm từ 50% xuống còn 41%. Nguyên nhân do giá xăng dầu ở Mỹ Ä‘ã tăng cao. Khoảng 54% người Mỹ cho rằng Tổng thống Obama cần phải hành Ä‘á»™ng quyết liệt để giảm giá xăng dầu. Trong hai tuần qua, giá xăng tại Mỹ Ä‘ã tăng 12 cent lên trung bình 3,81 USD/gallon (hÆ¡n 21.000 đồng/lít). Giá xăng ở bang California cao nhất nÆ°á»›c Mỹ, lên tá»›i 4,23 USD/gallon (hÆ¡n 23.000 đồng/lít).

Tổng thống Mỹ Barack Obama và Thủ tÆ°á»›ng Anh David Cameron trong buổi gặp gỡ tại Nhà Trắng ngày 14-3 thảo luận về giá dầu tăng cao - Ảnh: Reuters

Cần chống đầu cơ

Theo báoWSJ, hiện kho dá»± trữ chiến lược của Mỹ có gần 700 triệu thùng dầu. Chính phủ Mỹ Ä‘ã ba lần mở kho, lần đầu là khi nổ ra chiến tranh Iraq vào năm 1991, lần thứ hai là sau khi các cÆ¡ sở dầu ở vịnh Mexico bị mùa bão năm 2005 tàn phá, và lần gần Ä‘ây nhất vào mùa hè năm ngoái khi giá dầu tăng vọt do nổ ra cuá»™c chiến ở Libya. Tuy nhiên, giá»›i chuyên gia khẳng định dù Iran có bị cấm vận xuất khẩu dầu, song nguồn cung thế giá»›i vẫn rất dồi dào. "Không hề có bất kỳ sá»± đứt quãng nào" - chuyên gia Olivier Jakob thuá»™c Hãng tÆ° vấn Petromatrix Ä‘ánh giá.

TrÆ°á»›c Ä‘ó, giá»›i chuyên gia từng khẳng định chính các nhà đầu cÆ¡ ở Phố Wall Ä‘ã lợi dụng tình hình căng thẳng ở Trung Ðông để đẩy giá dầu tăng vọt. Tạp chíForbes dẫn chứng hàng chục kết quả nghiên cứu và nhấn mạnh nếu không có đầu cÆ¡, giá dầu hiện tại chỉ ở mức 74,61 USD/thùng trên sàn giao dịch New York. Truyền thông và các chuyên gia Mỹ cho rằng Ä‘iều chính quyền Obama cần làm hiện nay không phải là mở kho dá»± trữ, mà phải mạnh tay "xá»­" giá»›i đầu cÆ¡.

Hàng loạt nhà nghiên cứu, chuyên gia thị trường, nghị sÄ© Quốc há»™i Mỹ Ä‘ã kêu gọi Tổng thống Obama mạnh tay mở cuá»™c Ä‘iều tra quy mô lá»›n để buá»™c các nhà đầu cÆ¡ Phố Wall phải chùn tay. Hồi tháng 4-2011, ông Obama Ä‘ã thành lập Nhóm Ä‘iều tra gian lận giá xăng dầu (OGFWG) nhÆ°ng nhóm này đến nay vẫn chÆ°a làm được gì cụ thể. BáoMcClatchy cho biết trong gần má»™t năm qua nhóm này chỉ họp năm lần. Sá»± chậm trá»… này Ä‘ã khiến ông Obama má»›i Ä‘ây phải lên tiếng yêu cầu Bá»™ trưởng tÆ° pháp Eric Holder "lên dây cót lại" cho OGFWG.

"Kinh nghiệm quá khứ cho thấy nếu Cục Ðiều tra liên bang Mỹ mở cuá»™c Ä‘iều tra, công bố bằng chứng, ra trát Ä‘òi hầu tòa thì lập tức giá dầu sẽ giảm rất nhanh. Nếu chính quyền truy tố những kẻ đầu cÆ¡, bong bóng giá dầu lập tức sẽ vỡ" - báoHuffington Postdẫn lời chuyên gia tài chính Michael Greenberger thuá»™c Ðại học Maryland khẳng định.

Giá»›i chuyên gia Mỹ hi vọng lần này chính quyền Obama sẽ thật sá»± hành Ä‘á»™ng để chấm dứt tình trạng giá dầu ảo vốn Ä‘ang Ä‘e dọa cuá»™c sống thật của người dân.

Nguồn tin: Tuoitre