Trong cuốn sách của mình, cựu Bộ trưởng Dầu mỏ Saudi Ali Al-Naimi đã bày tỏ hoài nghi về sự sẵn sàng tham gia các nỗ lực được thực hiện bởi Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) nhằm cân bằng thị trường của Nga.
Chủ nghĩa bi quan của ông Al-Naimi không phải là vô căn cứ. Ông đã dành nhiều năm để đàm phán với các quan chức Nga về những nỗ lực nhằm tái cân bằng thị trường trong suốt vài cuộc khủng hoảng kể từ năm 2000 nhưng không thành công. Người Nga luôn cam kết chia sẻ một số gánh nặng nhưng không bao giờ thực hiện trong quá khứ. Một trong những lý do chính khiến Nga không bao giờ quan tâm đến việchỗ trợ OPEC là Igor Sechin, người dẫn đầu trong ngành công nghiệp dầu mỏ của Nga, người ít quan tâm hay tin tưởng vào OPEC. Ngay cả ngày hôm nay, sau khi hình thành liên minh giữa Nga và các nhà sản xuất OPEC có biệt danh là "OPEC +", Sechin vẫn là một người có tiếng nói quan trọng.
Liên minh này, tuy nhiên, đang diễn ra tốt đẹp và cả Nga và OPEC đều đã nhận ra rằng họ có thể hợp tác cùng nhau để cứu vãn thị trường. Liên minh này được sinh ra vì điều cần thiết: Nga và OPEC cần lẫn nhau để chống lại sự gia tăng sức mạnh của ngành công nghiệp dầu mỏ ở Mỹ, nơi các nhà sản xuất có thể làm tràn ngập dầu thô ra thị trường và làm sụp đổ giá.
Người Nga cần một thỏa thuận với OPEC kể từ đầu năm 2016, khi Brent nhanh chóng giảm xuống dưới 30 USD. Họ đã đạt được một thoả thuận ban đầu để đóng băng sản xuất vào tháng 3, mặc dù thoả thuận đó không diễn ra, vì không phải tất cả các thành viên của OPEC đều đồng ý tham gia. Điều đó khiến người Nga thất vọng, nhưng họ vẫn tiếp tục nỗ lực để đưa ra một thỏa thuận khác.
Vài tháng sau, tình hình trở nên tích cực hơn. Hy vọng được hồi sinh sau khi Tổng thống Nga Vladimir Putin gặp Mohammed bin Salman của Saudi Arabia, người hiện là hoàng thái tử, bên lề cuộc họp G20 ở Trung Quốc. Một cuộc đàm phán mới của OPEC đã xuất hiện và vào tháng 9, nhóm đã tổ chức một cuộc họp bất thường tại Algeria, nơi đã đạt được thỏa thuận cắt giảm sản xuất lần đầu tiên kể từ năm 2008. Nga đã tham gia cùng với OPEC và nhóm các nhà sản xuất ngoài OPEC để cắt giảm sản lượng, một thỏa thuận kiểu như vậy lần đầu tiên trong gần 15 năm. Thỏa thuận này được ký vào tháng 12, với thị trường dầu hiện hiện đang tái cân bằng.
Saudi Arabia là nhà lãnh đạo defacto của OPEC nhưng nước này không thể làm mọi thứ một mình. Sự tham gia của Nga là cần thiết vì Moscow có quan hệ chính trị rất chặt chẽ với nhiều nước OPEC như Venezuela, Algeria, Iraq và Iran. Do đó, bất đồng quan điểm trong OPEC trở nên không đáng kể khi Putin ủng hộ liên minh.
OPEC luôn thiếu một lực lượng chính trị để liên kết các thành viên, và bây giờ khoảng trống này được lấp đầy bởi Nga. Điều này đã rõ ràng khi Putin nối lại sự tranh cãi giữa Saudi Arabia và Iran vài ngày trước cuộc họp vào tháng 11, cho phép thỏa thuận tiếp tục.
Trục đường Riyadh-Matxcơva đang có nhiều sức mạnh hơn, trong đó hai nước ký kết nhiều thoả thuận ban đầu vào tuần trước trong chuyến viếng thăm của vua Salman ở Nga, chuyến thăm chính thức đầu tiên của một quốc vương của hoàng tộc Saudi.
Chẳng có gì là không thể để trục này không thực hiện được, nhưng có nhiều thách thức trước mắt khi ổn định thị trường dầu.
Thứ nhất, các công ty dầu mỏ của Nga vẫn đang chống lại sự hợp tác lâu dài với các nước OPEC. Điều đó là dễ hiểu vì họ đang tìm kiếm lợi nhuận cao hơn và thị phần lớn hơn. Điều này đã rõ ràng ở Trung Quốc, nơi các nhà sản xuất Nga chiếm hầu hết tăng trưởng nhu cầu trong 8 tháng đầu năm nay, trong khi xuất khẩu của Saudi sang Trung Quốc giảm. Kết quả là Nga đã trở thành nhà cung cấp dầu lớn nhất cho Trung Quốc trong năm nay, theo số liệu hải quan chính thức.
Thứ hai, Bộ trưởng Năng lượng Nga Alexander Novak đã báo hiệu rằng hiệp định hiện tại không thể kéo dài mãi mãi, và một chiến lược rút khỏi phải rõ ràng khi nó kết thúc vào năm sau.
Thứ ba, cả Saudi Arabia và Nga cần phải nhìn xa hơn năm tới. Liên minh OPEC + phải được biến thành một tổ chức sẽ luôn đảm bảo cho thị trường khi cần thiết.
Saudi Arabia, Nga và Mỹ là ba nhà sản xuất dầu lớn nhất trên thế giới. Các quốc gia này đóng một vai trò quan trọng trong việc định hình lại thị trường năng lượng và dầu mỏ trong ba năm qua và sẽ tiếp tục điều này trong nhiều năm tới. Mỹ, tuy nhiên, không bao giờ là một phần của bất kỳ nỗ lực toàn cầu nào để ổn định thị trường. Vì vậy, trách nhiệm sẽ rơi vào OPEC, Saudi và Nga.
OPEC nhận thấy tầm quan trọng của việc hợp tác với Nga cách đây hai thập niên, nhưng người Nga không hiểu tầm quan trọng của việc hợp tác với OPEC cho đến gần đây. Trong một thế giới mà dầu đá phiến và các nguồn cung khác thường có thể gây bất ổn cho thị trường, thì cần có một OPEC mạnh hơn. Để OPEC trở nên hiệu quả hơn và mạnh mẽ hơn, thì cần phải có sự ổn định chính trị, và để điều này xảy ra, Nga phải tham gia, và không được quay lưng lại OPEC. Nếu không, các nhà sản xuất phải học để đối phó với kịch bản "thấp hơn lâu hơn" khi nói đến giá dầu.
Nguồn: xangdau.net/ Arab News
