Thị trường dầu mỏ năm 2018 là một chuyến tàu lượn siêu tốc. Sự tăng, giảm luôn luôn được mong đợi, những chỗ quanh co khúc khuỷu trong năm nay là đặc biệt với bất kỳ tiêu chuẩn nào.
Trong tháng 1/2018, giá dầu tăng lên mức cao nhất nhiều năm, nguồn cung dư thừa cuối cùng cũng giảm đi, sau vài năm suy giảm và hơn một năm hạn chế sản lượng của liên minh OPEC+.
Dự trữ đang giảm nhanh chóng và Venezuela đang bước vào vòng xoáy xuống dốc, có thể còn sụt giảm sản lượng hơn nữa. Dầu Brent đã vượt 70 USD/thùng và dường như đang tăng cao hơn. Những những gì diễn ra trong những tháng tiếp theo không ai có thể đoán được. Và đó là sự thật trên nhiều mặt.
IEA dự kiến Mỹ sẽ tăng 1,3 triệu thùng/ngày trong năm 2018, trong khi Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ dự đoán tăng 1 triệu thùng/ngày. Trong thực tế Mỹ đã bổ sung khoảng 1,5 triệu thùng/ngày trong năm 2018, và số liệu sơ bộ cho thấy sản lượng của Mỹ trong tháng 12/2018 sẽ cao hơn 1,6 tới 1,7 triệu thùng/ngày so với tháng 12/2017.
Sự bất ngờ đó trở nên lu mờ khi so với một số sự phát triển địa chính trị. Chính quyền Tổng thống Trump đã phát động một cuộc chiến tranh thương mại với Trung Quốc, và rất ít nếu có chuyên gia dự đoán rằng quý 3/2018 Mỹ sẽ áp thuế với hơn 200 tỷ USD hàng nhập khẩu từ Trung Quốc.
Liên quan trực tiếp hơn tới thị trường dầu mỏ là Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran. Vào đầu năm 2018, có những dấu hiệu rõ ràng rằng điều này có thể xảy ra, vì thế nó không hoàn toàn bất ngờ. Nhưng ít người sẽ dự đoán rằng lệnh trừng phạt Iran sẽ trở thành một trong những câu chuyện chi phối thị trường dầu mỏ năm 2018. Bất ngờ hơn so với các lệnh trừng phạt ban đầu với Iran là một loạt miễn trừ công bố trong tháng 11/2018 cho phép Iran tiếp tục xuất khẩu dầu thô, sự đầu hàng trên danh nghĩa của chính quyền Trump.
Vào đầu năm 2018, OPEC+ đã đạt được niềm tin, chủ trì một giai đoạn giảm tồn kho và đẩy giá dầu tăng. Vào giữa năm 2018, tổ chức này lo lắng rằng họ có thể thắt chặt nguồn cung quá nhiều. Với thiếu hụt mạnh từ Iran được dự kiến từ tháng 11/2018, trong tháng 6/2018 OPEC+ quyết định tăng sản lượng.
Điều đó dẫn tới một bất ngờ lớn khác của năm nay: sự tăng giá trong tháng 9 và tháng 10/2018 và sự sụt giảm diễn ra bắt đầu trong tháng 11. OPEC+ đã đóng lại năm nay trong một tình trạng tồi tệ hơn so với đầu năm 2018 - giá dầu rơi tự do, nguồn cung của Mỹ đang tăng vọt và tổ chức này một lần nữa cố gắng kiểm soát thị trường dư cung.
Một bất ngờ lớn khác trong năm nay là kết thúc sự tăng trưởng đồng bộ toàn cầu, trở lại biến động tài chính và nguy cơ một cuộc suy thoái kinh tế trên diện rộng. Vào đầu năm nay, chứng khoán toàn cầu bùng nổ và GDP của Mỹ mạnh mẽ như bất kỳ lúc nào trong vào năm qua.
Điều đó đưa chúng ta tới đầu năm 2019. Các nguồn không rõ ràng trong năm tới không ít hơn so với những gì trong năm nay. Hầu hết các nhà dự báo thừa nhận rằng tăng trưởng có thể vượt dự đoán một lần nữa. Điều trớ trêu là năm 2019 có thể thực sự thấy dầu đá phiến chậm lại, hiện nay dầu WTI đã giảm xuống dưới 50 USD/thùng.
OPEC+ cắt giảm sản lượng của họ trong năm 2019. Việc cắt giảm sản lượng 1,2 triệu thùng/ngày không được các thương nhân chấp thuận như một phản ứng đầy đủ với tình trạng khó khăn hiện hay của thị trường này.
Các lệnh trừng phạt Iran đang diễn ra, nhưng sự miễn trừ hết hạn trong tháng 5/2018. Điều đó sẽ là thiếu thận trọng khi cố gắng dự đoán chính quyền Trump có thể làm gì với vấn đề này, nhưng triển vọng nguồn cung tổn thất nhiều hơn đang lờ mờ hiện ra.
Tình trạng không rõ ràng nhất đến từ các vết nứt trong kinh tế toàn cầu. Thắt chặt lãi suất, biến động trong cả chứng khoán và trái phiếu, biến động tiền tệ và tăng trưởng chậm lại có thể gây khó khăn cho thị trường dầu mỏ. Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung (hiện đang tạm dừng) có thể sớm khơi mào lại trong tháng 3/2018.
Triển vọng đầu năm 2019 có thể khác biệt đáng kể so với một năm trước. Giá dầu thấp và thể hiện sự yếu kém bất thường. Một năm trước thị trường đạt được sức mạnh lần đầu tiên trong nhiều năm. Nền kinh tế toàn cầu hiện nay đang yếu kém thay vì đạt được sức mạnh. OPEC+ đang mong đợi kéo dài việc cắt giảm nguồn cung của họ, không có kế hoạch thoát ra thế nào.
Trong khi đó, dầu đá phiến của Mỹ có thể bắt đầu chậm lại. Một năm trước cơ chế đá phiến đang tăng tốc.
Không nghi ngờ nhiều dự báo đưa ra hôm nay sẽ được chứng minh là sai vào cuối năm 2019.
Nguồn tin: vinanet.vn
