Các khoản thuế ở mức cao há»— trợ ngân sách Nhà nước; chính sách nâng chi phí kinh doanh giúp doanh nghiệp hưởng lợi. Trong các cuá»™c tranh luáºn vá» Ä‘iá»u hành xăng dầu, doanh nghiệp “lá»›n tiếng” bảo vệ lợi ích, cÆ¡ quan chức năng cÅ©ng không nghiêng vá» ngưá»i tiêu dùng.
Hiển nhiên, phần lợi chỉ còn chia Ä‘ôi cho hai đối tượng cá»§a thị trưá»ng là Nhà nước và doanh nghiệp.
Theo Nghị định 84, má»™t lít xăng hiện Ä‘ang chịu 4 loại thuế và 3 loại chi phí. Tổng 7 loại thuế và phí này khoảng 9.000 đồng/lít, tương ứng 39% giá bán má»™t lít xăng. Các khoản thuế, phí chưa tính thuế giá trị gia tăng khoảng 7.000 đồng/lít. Chi phí kinh doanh cá»§a doanh nghiệp 860 đồng/lít và lợi nhuáºn định mức 300 đồng/lít.
Nhìn cÆ¡ cấu giá thành có thể thấy doanh nghiệp và nhà nước Ä‘ang chia nhau hÆ¡n 7.000 đồng/lít xăng. Dá»± thảo sá»a đổi Nghị định 84 sẽ được trình Chính phá»§ muá»™n nhất vào ngày 30/6 dá»± kiến sẽ tạo bước đột phá nhưng ná»™i dung dá»± thảo lại thiếu tín hiệu giảm gánh nặng cho ngưá»i tiêu dùng từ thuế và phí.
Tại há»™i thảo vá» cÆ¡ chế Ä‘iá»u hành xăng dầu cuối tuần trước, Hiệp há»™i Xăng dầu (VINPA) chỉ trích cách Ä‘iá»u hành xăng dầu hiện nay.
Ông Phan Thế Ruệ, Chá»§ tịch VINPA nói: “Trên thị trưá»ng xăng dầu, có những quy định không thể thá»±c hiện được và làm gì còn cÆ¡ chế thị trưá»ng khi các doanh nghiệp Ä‘ang bị can thiệp quá sâu, bị quy định cả chi phí kinh doanh và lợi nhuáºn”.
Vị Chá»§ tịch cÅ©ng bất bình vá»›i đợt tăng giá cuối tháng 3, theo ông, cách Ä‘iá»u hành này là khó hiểu, khi thá»i Ä‘iểm cần giảm thì giá lại tăng mạnh. Lý giải vá» sá»± bất thưá»ng này, ông Ruệ cho rằng thuế nháºp khẩu xăng dầu Ä‘ang biến động quá nhiá»u, năm 2010 thuế chỉ Ä‘iá»u chỉnh 4 lần, nhưng năm 2012 thuế Ä‘iá»u chỉnh 7 lần. “Giá thế giá»›i nhích mấy USD Ä‘ã tăng đến mấy % thuế là tùy tiện”, ông nhấn mạnh.
Äồng tình, ông Nguyá»…n Thế DÅ©ng, Tổng giám đốc Công ty TNHH Thương mại - Dịch vụ Äồng Tháp cho rằng, thuế nháºp khẩu xăng dầu tăng giảm rất thất thưá»ng, không rõ ràng và cần xem lại việc Ä‘ánh thuế tiêu thụ đặc biệt vá»›i xăng dầu, vì xăng dầu Ä‘ã chịu thuế môi trưá»ng.
“Nếu thuế môi trưá»ng chưa đủ thì Ä‘ánh cao hÆ¡n, nhưng cần bá» thuế tiêu thụ đặc biệt vì xăng là mặt hàng thiết yếu vá»›i Ä‘á»i sống”, ông DÅ©ng nói.
Liên quan đến vấn đỠthuế, VINPA kiến nghị, Bá»™ Tài chính cần ổn định thuế nháºp khẩu trong 1 năm. Äiá»u này giúp nhà nước biết được doanh nghiệp xăng dầu Ä‘óng góp bao nhiêu vào ngân sách, doanh nghiệp chá»§ động được kế hoạch kinh doanh và bá»›t Ä‘i má»™t yếu tố biến động trong công thức tính giá, chỉ còn phải tính đến giá thế giá»›i và tá»· giá; cÆ¡ quan hải quan cÅ©ng không lo doanh nghiệp trốn thuế.
Má»™t khoản cá»™ng khác trong giá cÆ¡ sở xăng dầu là mức trích quỹ bình ổn giá. Nháºn xét vá» hoạt động cá»§a quỹ, VINPA cho rằng việc quản lý, Ä‘iá»u hành quỹ không minh bạch, khiến ngưá»i tiêu dùng bức xúc. Ví dụ giá Ä‘áng lẽ chỉ tăng 1.000 đồng/lít nhưng vì phải gánh quỹ nên tăng thành 1.300 đồng/lít.
Theo vị Chá»§ tịch VINPA, nghị định quản lý quỹ Ä‘ã được Thá»§ tướng Chính phá»§ quy định chặt chẽ, nhưng lá»—i là do Bá»™ Tài chính, Bá»™ Công Thương hướng dẫn thá»±c hiện chưa đến nÆ¡i đến chốn.
“CÆ¡ quan quản lý Ä‘ang lạm dụng quỹ và thuế nháºp khẩu làm giá xăng dầu méo mó. Giá bình quân nháºp khẩu chỉ giảm vài USD mà tăng thuế nháºp khẩu là tùy tiện”, ông Ruệ chỉ trích.
Tham gia há»™i thảo, ông Võ Văn Quyá»n, Vụ trưởng Vụ Thị trưá»ng trong nước (Bá»™ Công Thương) cho biết, kết quả đạt được sau 3 năm thá»±c hiện Nghị định 84 là tạo ra thị trưá»ng cạnh tranh hÆ¡n.
Theo Ä‘ó, có sá»± thay đổi rõ rệt vá» các đầu mối doanh nghiệp, cÆ¡ cấu thị trưá»ng theo hướng cạnh tranh. Số liệu được ông Quyá»n đưa ra là sau 3 năm, thị phần cá»§a Petrolimex còn 50%, thị phần cá»§a Công ty Xăng dầu Thanh Lá»… từ 3% tăng lên 7%, thị phần cá»§a PV Oil là 15%. Tuy nhiên, vá»›i má»™t doanh nghiệp chiếm đến 50% thị phần có thể thấy thị trưá»ng xăng dầu vẫn còn thiếu tính cạnh tranh.
Trước các ý kiến chỉ trích từ VINPA và các doanh nghiệp thành viên, đại diện cÆ¡ quan chức năng tham dá»± há»™i thảo không có ý kiến phản hồi.
Vá»›i tư cách đại diện ngưá»i tiêu dùng, ông Nguyá»…n Mạnh Hùng, Phó chá»§ tịch Há»™i Bảo vệ ngưá»i tiêu dùng Việt Nam thắc mắc: “Ở Việt Nam có nhiá»u câu chuyện kỳ lạ, chúng tôi có quyá»n tham gia chính sách nhưng chưa má»™t lần nào ngành xăng dầu má»i dá»± buổi Ä‘iá»u chỉnh giá. Chúng tôi muốn thông tin minh bạch”, ông Hùng nhấn mạnh.
Ngưá»i tiêu dùng chỉ cần được minh bạch, nhưng Ä‘ây có lẽ vẫn là Ä‘iá»u xa xỉ khi cuá»™c các cuá»™c tranh luáºn chỉ ở thế giằng co giữa Nhà nước và doanh nghiệp.
Nguồn tin: vnEconomy