Kiểm toán Nhà nÆ°á»›c xác định việc trích lập, sá»­ dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu (BOG) của các doanh nghiệp trong giai Ä‘oạn 2009-2010 được thá»±c hiện khá nghiêm túc nhÆ°ng má»—i doanh nghiệp làm má»—i kiểu, nÆ¡i trích thiếu, nÆ¡i trích thừa do hÆ°á»›ng dẫn thiếu rõ ràng, cụ thể.

Đây là thông tin được rút ra từ báo cáo kết quả kiểm toán chuyên đề về trích lập, quản lý và sá»­ dụng Quỹ BOG xăng dầu giai Ä‘oạn 2009-2010 do Kiểm toán Nhà nÆ°á»›c thá»±c hiện vừa được công bố.

Theo báo cáo kiểm toán, việc trích lập, sá»­ dụng Quỹ BOG xăng dầu của các doanh nghiệp trong thời gian qua được thá»±c hiện khá nghiêm túc theo quy định của Nhà nÆ°á»›c. Số tiền Ä‘ã trích lập và sá»­ dụng quỹ cÆ¡ bản phù hợp vá»›i số phải trích lập và số được sá»­ dụng.

Cụ thể, trong 2 năm 2009-2010, tổng số tiền 10 doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối được kiểm toán trong đợt này trích vào quỹ là 5.554,661 tỉ đồng. Trong Ä‘ó, năm 2009, các doanh nghiệp đầu mối Ä‘ã trích 1.006,881 tỉ đồng (trong khi tổng số tiền cần phải trích lập là 970,908 tỉ đồng). Số Ä‘ã trích lá»›n hÆ¡n số phải trích là 35,973 tỉ đồng.

Sang năm 2010, các doanh nghiệp Ä‘ã trích là 4.561,559 tỉ đồng, thiếu 22,194 tỉ đồng so vá»›i số cần phải trích 4.583,753 tỉ đồng.

Các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu có trích thừa, trích thiếu khác nhau trong hai năm. Ví dụ, Tổng công ty xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) trích thiếu 108 triệu đồng, Công ty TNHH má»™t thành viên Dầu khí TPHCM (Saigon Petro) trích thừa 8,050 tỉ đồng; Công ty Dầu khí Mê Kông (PtroMekong) trích thừa 52,393 tỉ đồng trong năm 2009.

Theo Kiểm toán Nhà nÆ°á»›c, những số liệu chênh lệch giữa số liệu báo cáo và kiểm toán là do má»™t vài văn bản hÆ°á»›ng dẫn trích lập và sá»­ dụng Quỹ BOG của Tổ giám sát liên bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng - Tài chính thiếu rõ ràng, cụ thể khiến các doanh nghiệp đầu mối hiểu không Ä‘úng, dẫn đến thá»±c hiện chÆ°a Ä‘úng, chÆ°a đầy đủ.

Bên cạnh Ä‘ó, Kiểm toán Nhà nÆ°á»›c cÅ©ng chỉ ra rằng, cÆ¡ chế trích lập Quỹ BOG còn bất hợp lý khi doanh nghiệp xăng dầu đầu mối tham gia thá»±c hiện nhiệm vụ BOG mà kết quả kinh doanh bị lá»— vẫn phải trích lập quỹ. Do giá bán lẻ thấp hÆ¡n giá cÆ¡ sở nên doanh nghiệp phải lấy vốn của mình để trích lập vào quỹ. Kiểm toán Nhà nÆ°á»›c cho rằng, Ä‘iều này làm tăng chi phí, giá cÆ¡ sở. Khi Ä‘ó, việc trích lập Quỹ BOG không có ý nghÄ©a, doanh nghiệp Ä‘ã lá»— càng thêm lá»—.

Kiểm toán Nhà nÆ°á»›c cÅ©ng cho rằng, Quỹ BOG rất dá»… bị doanh nghiệp lạm dụng, sá»­ dụng vào mục Ä‘ích khác khi để quỹ tại doanh nghiệp. Việc để quỹ tại doanh nghiệp tiềm ẩn những rủi ro cao, không có biện pháp phòng ngừa và không tách bạch được các khoản lãi từ quỹ mang lại.

Trao đổi vá»›i Thời báo Kinh tế Sài Gòn Online, tiến sÄ© Ngô Trí Long, nguyên Phó viện trưởng Viện nghiên cứu khoa học thị trường và giá cả cho hay, kết quả kiểm toán nói trên là hợp lý bởi việc trích lập, thu - chi doanh nghiệp đều làm theo quy định của Nhà nÆ°á»›c và việc kiểm toán được thá»±c hiện trên giấy tờ, sổ sách chứ không phải là kiểm đếm tiền mặt.

Theo ông Long, vấn đề Ä‘áng nói ở Ä‘ây là cÆ¡ chế hình thành, hoạt Ä‘á»™ng và tính minh bạch của quỹ. Ông Long cho rằng, vá»›i cái kiểu để tại doanh nghiệp nhÆ° hiện nay thì có hai trường hợp xảy ra: má»™t là má»™t số tiền lá»›n nằm im má»™t chá»— không sinh lời, hai là doanh nghiệp có thể sá»­ dụng vào mục Ä‘ích khác mà Nhà nÆ°á»›c không quản lý được.

Do vậy, theo ông Long cần thay đổi cÆ¡ chế hình thành, hoạt Ä‘á»™ng quỹ. Thứ nhất, về nguồn hình thành quỹ không phải chỉ mình người tiêu dùng Ä‘óng góp nhÆ° hiện nay mà cần có sá»± “chung lÆ°ng đấu cật” của doanh nghiệp (trích từ lợi nhuận).

Thứ hai, Quỹ BOG không nên cho doanh nghiệp giữ, làm má»™t khoản “tiền chết” nhÆ° hiện nay mà Ä‘Æ°a ra ngoài, sá»­ dụng hiệu quả và minh bạch. Chẳng hạn nhÆ° gá»­i ngân hàng không kỳ hạn, vừa thu được tiền lãi không nhỏ mà vẫn có thể rút ra sá»­ dụng bất kỳ lúc nào.

Thứ ba, theo ông Long, cần tính toán cÆ¡ chế trích lập quỹ phù hợp thá»±c tế, xác định mức thu và thời Ä‘iểm dá»±a trên tình hình cụ thể.

Nguồn tin: TBKTSG Online