KTNN vừa cho biết kết quả kiểm toán chuyên Ä‘á» vá» trích láºp quản lý và sá» dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu (BOG) giai Ä‘oạn 2009-2010 tại hai bá»™ và 10 DN. Qua biên bản kiểm tra của Cục Tài chính DN chỉ có Cty TNHH MTV xăng dầu Hàng không chÆ°a thá»±c hiện chế Ä‘á»™ báo cáo. NÆ¡i trích thừa - nÆ¡i trích thiếu Năm 2010, số phải trích là 4.583.753 triệu đồng; trong khi Ä‘ó 10 DN đầu mối Ä‘ã trích là 4.561.559 triệu đồng, thấp hÆ¡n 22.194 triệu đồng. KTNN cÅ©ng cho biết, tại má»—i DN có số trích thừa (vượt), trích thiếu khác nhau: Năm 2009 Petrolimex trích thiếu 108 triệu đồng, SaigonPetro trích thừa 8.050 triệu đồng, PMT trích thiếu 10.085 triệu đồng... Năm 2010 Petrolimex trích thiếu 27.186,6 triệu đồng, PV Oil trích thiếu 3.830 triệu đồng, Petec trích thừa 10.320 triệu đồng, PMT trích thừa 1.886 triệu đồng... KTNN Ä‘ã kiến nghị các DN được kiểm toán Ä‘iá»u chỉnh số trích láºp, sá» dụng và tồn quỹ BOG, báo cáo tài chính và kết quả kinh doanh năm 2009-2010 của các DN kinh doanh xăng dầu đầu mối theo kết quả của KTNN; thá»±c hiện nghiêm túc cÆ¡ chế trích láºp, quản lý, sá» dụng và quyết toán quỹ BOG theo Ä‘úng quy định tại Nghị định 84/2009/NÄ-CP. Má»™t số DN căn cứ vào công văn này để triển khai thá»±c hiện trích láºp khi có kinh doanh có lãi, má»™t số DN lại không trích láºp quỹ BOG vì kinh doanh bị lá»—. Tuy nhiên, sau Ä‘ó, liên bá»™ lại có công văn 17623/BTC-QLG ngày 15.12.2009, công văn 15247/BTC-QLG theo quy định tại thông tÆ° 234/2009/TT-BTC. NghÄ©a là lá»— vẫn trích, làm cho DN lúng túng khi thá»±c hiện. Việc này Ä‘ã làm tăng chi phí, tăng giá cÆ¡ sở. Khi Ä‘ó, việc trích láºp Quỹ BOG không có ý nghÄ©a, DN Ä‘ã lá»— càng thêm lá»— và tạo ra Quỹ BOG nhÆ°ng không có thá»±c vì giá bán Ä‘ã thấp hÆ¡n giá cÆ¡ sở thì không có quỹ. Vá» hiệu quả của mô hình Quỹ BOG, KTNN cho rằng ngoài Æ°u Ä‘iểm là giúp bình ổn giá trong nÆ°á»›c, quỹ vẫn còn tồn tại má»™t số nhược Ä‘iểm nhÆ° dá»… phát sinh rủi ro, không tách được số lãi do số dÆ° quỹ BOG khi chÆ°a sá» dụng mang lại. Việc để quỹ tại DN có những hạn chế vá» tính minh bạch, dá»… bị DN lạm dụng để sá» dụng vào mục Ä‘ích khác, rủi ro đối vá»›i quỹ cao mà không có biện pháp phòng ngừa, không tách bạch được các khoản lãi từ quỹ mang lại. Theo TS Ngô Trí Long, quỹ không nên để tại DN mà táºp trung vá» má»™t đầu mối là NH để sinh lãi (gá»i không kỳ hạn) và DN có thể dùng bất kỳ lúc nào. “Không nên để tiá»n chết nhÆ° hiện nay cho DN giữ” - TS Long nói. Bên cạnh Ä‘ó, chuyên gia này cÅ©ng cho rằng, việc trích láºp bao nhiêu, khi nào cần được tính toán không nên cố định nhÆ° theo quy định hiện hành. Thêm vào Ä‘ó, việc Ä‘óng góp vào quỹ không nên chỉ bắt NTD chịu mà DN cÅ©ng phải Ä‘óng góp từ lợi nhuáºn của mình.
Theo báo cáo của Kiểm toán Nhà nÆ°á»›c (KTNN), việc trích láºp Quỹ BOG qua 10 DN kinh doanh xăng dầu đầu mối trong 2 năm này là 5.554.661 triệu đồng. Cụ thể năm 2009, các DN kinh doanh xăng dầu đầu mối Ä‘ã thá»±c hiện trích láºp Quỹ BOG (theo hÆ°á»›ng dẫn TT 56/TT-BTC; 159/TT-BTC; TT 56/TT-BTC và các công văn hÆ°á»›ng dẫn khác của Tổ giám sát liên bá»™: Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng) vá»›i số tiá»n 1.006.881 triệu đồng. Con số thá»±c tế được trích chỉ là 970.908 triệu đồng. NhÆ° váºy, số Ä‘ã trích lá»›n hÆ¡n số phải trích là 35.973 triệu đồng.
Chỉ đạo thiếu nhất quán
Năm 2009, má»™t số văn bản hÆ°á»›ng dẫn trích láºp quỹ BOG của tổ giám sát liên bá»™ không rõ ràng, cụ thể làm cho DN không hiểu Ä‘úng tinh thần của văn bản nên Ä‘ã trích sai. KTNN Ä‘ã chỉ ra công văn 156/CQLG-TLSX ngày 14.7.2009 của Cục Quản lý giá (Bá»™ Tài chính) chỉ có ý nghÄ©a định hÆ°á»›ng, không phải là công văn chỉ đạo thá»±c hiện, nhÆ°ng Ä‘iá»u 2 lại ghi: “Thá»±c hiện trích Quỹ BOG đối vá»›i những chủng loại xăng dầu khi có Ä‘iá»u kiện (có lãi) nhằm bình ổn giá xăng, dầu trong nÆ°á»›c khi giá thế giá»›i tăng trở lại”.
Bên cạnh Ä‘ó, má»™t số yếu tố trong cÆ¡ cấu giá thá»±c tế phát sinh nhÆ° chênh lệch tỉ giá ngoại tệ, lãi vay trong và sau thá»i gian lÆ°u thông nhÆ°ng chÆ°a được quy định trong cÆ¡ cấu giá cÆ¡ sở (Nghị định 84/2009 chÆ°a có yếu tố này). Ngoài ra, trong cÆ¡ chế trích láºp, khi DN xăng dầu đầu mối tham gia thá»±c hiện nhiệm vụ bình ổn giá mà kết quả kinh doanh bị lá»— vẫn phải trích láºp Quỹ BOG, DN phải lấy vốn của mình để trích láºp Quỹ BOG. Vì giá bán lẻ thấp hÆ¡n giá cÆ¡ sở thì sẽ không có Quỹ BOG của ngÆ°á»i tiêu dùng.
Các Ä‘Æ¡n vị Ä‘ã qua kiểm tra gồm: Bá»™ Tài chính, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, TCty Xăng dầu VN (Petrolimex), TCty Dầu VN (PV Oil), Cty thÆ°Æ¡ng mại kỹ thuáºt và đầu tÆ° (Petec), Cty TNHH MTV dầu khí TPHCM, Cty thÆ°Æ¡ng mại dầu khí Äồng Tháp, Cty TNHH MTV xăng dầu Hàng không, TCty Xăng dầu Quân Ä‘á»™i (Mipeco), Cty dầu khí Mê Kông, Cty thÆ°Æ¡ng mại xăng dầu ÄÆ°á»ng Biển - PMT (TCty Hàng hải - Vinalines), TCty ThÆ°Æ¡ng mại XNK Thanh Lá»….
Nguồn tin: Laodong