KTNN vừa cho biết kết quả kiểm toán chuyên đỠvá» trích láºp quản lý và sá» dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu (BOG) giai Ä‘oạn 2009-2010 tại hai bá»™ và 10 DN. Qua biên bản kiểm tra cá»§a Cục Tài chính DN chỉ có Cty TNHH MTV xăng dầu Hàng không chưa thá»±c hiện chế độ báo cáo. NÆ¡i trích thừa - nÆ¡i trích thiếu Năm 2010, số phải trích là 4.583.753 triệu đồng; trong khi Ä‘ó 10 DN đầu mối Ä‘ã trích là 4.561.559 triệu đồng, thấp hÆ¡n 22.194 triệu đồng. KTNN cÅ©ng cho biết, tại má»—i DN có số trích thừa (vượt), trích thiếu khác nhau: Năm 2009 Petrolimex trích thiếu 108 triệu đồng, SaigonPetro trích thừa 8.050 triệu đồng, PMT trích thiếu 10.085 triệu đồng... Năm 2010 Petrolimex trích thiếu 27.186,6 triệu đồng, PV Oil trích thiếu 3.830 triệu đồng, Petec trích thừa 10.320 triệu đồng, PMT trích thừa 1.886 triệu đồng... KTNN Ä‘ã kiến nghị các DN được kiểm toán Ä‘iá»u chỉnh số trích láºp, sá» dụng và tồn quỹ BOG, báo cáo tài chính và kết quả kinh doanh năm 2009-2010 cá»§a các DN kinh doanh xăng dầu đầu mối theo kết quả cá»§a KTNN; thá»±c hiện nghiêm túc cÆ¡ chế trích láºp, quản lý, sá» dụng và quyết toán quỹ BOG theo Ä‘úng quy định tại Nghị định 84/2009/NÄ-CP. Má»™t số DN căn cứ vào công văn này để triển khai thá»±c hiện trích láºp khi có kinh doanh có lãi, má»™t số DN lại không trích láºp quỹ BOG vì kinh doanh bị lá»—. Tuy nhiên, sau Ä‘ó, liên bá»™ lại có công văn 17623/BTC-QLG ngày 15.12.2009, công văn 15247/BTC-QLG theo quy định tại thông tư 234/2009/TT-BTC. NghÄ©a là lá»— vẫn trích, làm cho DN lúng túng khi thá»±c hiện. Việc này Ä‘ã làm tăng chi phí, tăng giá cÆ¡ sở. Khi Ä‘ó, việc trích láºp Quỹ BOG không có ý nghÄ©a, DN Ä‘ã lá»— càng thêm lá»— và tạo ra Quỹ BOG nhưng không có thá»±c vì giá bán Ä‘ã thấp hÆ¡n giá cÆ¡ sở thì không có quỹ. Vá» hiệu quả cá»§a mô hình Quỹ BOG, KTNN cho rằng ngoài ưu Ä‘iểm là giúp bình ổn giá trong nước, quỹ vẫn còn tồn tại má»™t số nhược Ä‘iểm như dá»… phát sinh rá»§i ro, không tách được số lãi do số dư quỹ BOG khi chưa sá» dụng mang lại. Việc để quỹ tại DN có những hạn chế vá» tính minh bạch, dá»… bị DN lạm dụng để sá» dụng vào mục Ä‘ích khác, rá»§i ro đối vá»›i quỹ cao mà không có biện pháp phòng ngừa, không tách bạch được các khoản lãi từ quỹ mang lại. Theo TS Ngô Trí Long, quỹ không nên để tại DN mà táºp trung vá» má»™t đầu mối là NH để sinh lãi (gá»i không kỳ hạn) và DN có thể dùng bất kỳ lúc nào. “Không nên để tiá»n chết như hiện nay cho DN giữ” - TS Long nói. Bên cạnh Ä‘ó, chuyên gia này cÅ©ng cho rằng, việc trích láºp bao nhiêu, khi nào cần được tính toán không nên cố định như theo quy định hiện hành. Thêm vào Ä‘ó, việc Ä‘óng góp vào quỹ không nên chỉ bắt NTD chịu mà DN cÅ©ng phải Ä‘óng góp từ lợi nhuáºn cá»§a mình.
Theo báo cáo cá»§a Kiểm toán Nhà nước (KTNN), việc trích láºp Quỹ BOG qua 10 DN kinh doanh xăng dầu đầu mối trong 2 năm này là 5.554.661 triệu đồng. Cụ thể năm 2009, các DN kinh doanh xăng dầu đầu mối Ä‘ã thá»±c hiện trích láºp Quỹ BOG (theo hướng dẫn TT 56/TT-BTC; 159/TT-BTC; TT 56/TT-BTC và các công văn hướng dẫn khác cá»§a Tổ giám sát liên bá»™: Tài chính - Công Thương) vá»›i số tiá»n 1.006.881 triệu đồng. Con số thá»±c tế được trích chỉ là 970.908 triệu đồng. Như váºy, số Ä‘ã trích lá»›n hÆ¡n số phải trích là 35.973 triệu đồng.
Chỉ đạo thiếu nhất quán
Năm 2009, má»™t số văn bản hướng dẫn trích láºp quỹ BOG cá»§a tổ giám sát liên bá»™ không rõ ràng, cụ thể làm cho DN không hiểu Ä‘úng tinh thần cá»§a văn bản nên Ä‘ã trích sai. KTNN Ä‘ã chỉ ra công văn 156/CQLG-TLSX ngày 14.7.2009 cá»§a Cục Quản lý giá (Bá»™ Tài chính) chỉ có ý nghÄ©a định hướng, không phải là công văn chỉ đạo thá»±c hiện, nhưng Ä‘iá»u 2 lại ghi: “Thá»±c hiện trích Quỹ BOG đối vá»›i những chá»§ng loại xăng dầu khi có Ä‘iá»u kiện (có lãi) nhằm bình ổn giá xăng, dầu trong nước khi giá thế giá»›i tăng trở lại”.
Bên cạnh Ä‘ó, má»™t số yếu tố trong cÆ¡ cấu giá thá»±c tế phát sinh như chênh lệch tỉ giá ngoại tệ, lãi vay trong và sau thá»i gian lưu thông nhưng chưa được quy định trong cÆ¡ cấu giá cÆ¡ sở (Nghị định 84/2009 chưa có yếu tố này). Ngoài ra, trong cÆ¡ chế trích láºp, khi DN xăng dầu đầu mối tham gia thá»±c hiện nhiệm vụ bình ổn giá mà kết quả kinh doanh bị lá»— vẫn phải trích láºp Quỹ BOG, DN phải lấy vốn cá»§a mình để trích láºp Quỹ BOG. Vì giá bán lẻ thấp hÆ¡n giá cÆ¡ sở thì sẽ không có Quỹ BOG cá»§a ngưá»i tiêu dùng.
Các đơn vị Ä‘ã qua kiểm tra gồm: Bá»™ Tài chính, Bá»™ Công Thương, TCty Xăng dầu VN (Petrolimex), TCty Dầu VN (PV Oil), Cty thương mại kỹ thuáºt và đầu tư (Petec), Cty TNHH MTV dầu khí TPHCM, Cty thương mại dầu khí Äồng Tháp, Cty TNHH MTV xăng dầu Hàng không, TCty Xăng dầu Quân đội (Mipeco), Cty dầu khí Mê Kông, Cty thương mại xăng dầu ÄÆ°á»ng Biển - PMT (TCty Hàng hải - Vinalines), TCty Thương mại XNK Thanh Lá»….
Nguồn tin: Laodong