Mặc dù Trung Quốc được lợi khi Nga và Mỹ xung khắc, nhưng nước này sẽ sá» dụng các biện pháp há»— trợ gián tiếp để tránh gây bất hòa vá»›i phương Tây.
Chá»§ tịch Trung Quốc Táºp Cáºn Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: Bloomberg
Trung Quốc Ä‘ang gia tăng há»— trợ đối vá»›i các quốc gia Ä‘ang trải qua khá»§ng hoảng tài chính. Äây là má»™t phần ná»— lá»±c thuá»™c chiến dịch xây dá»±ng hình ảnh “Trung Quốc thân thiện” cá»§a Chá»§ tịch Táºp Cáºn Bình.
Nếu coi chiến dịch há»— trợ kinh tế cá»§a Trung Quốc là má»™t Ä‘oạn thừng, thì Nga là má»™t nút thắt. Tuy nhiên sá»± giúp sức từ Trung Quốc có thể chỉ đạt mức gián tiếp và hạn chế, tạp chí Diplomat nháºn xét.
Trung Quốc vay mượn và nháºp khẩu tài nguyên thiên nhiên Ä‘ã Ä‘em lại cho Nga nhiá»u lợi thế cạnh tranh kinh tế Ä‘áng kể. Dù nhu cầu năng lượng toàn cầu trượt xuống Ä‘áy thấp nhất kể từ năm 1992, hoạt động nháºp khẩu cá»§a Trung Quốc vẫn tăng trưởng cả vá» khối lượng và đơn giá. Song song theo Ä‘ó là cam kết cá»§a Bắc Kinh vá»›i nhiá»u thá»a thuáºn dài hạn, xây dá»±ng cÆ¡ sở hạ tầng quy mô lá»›n.
Tương tá»±, các ngân hàng Trung Quốc Ä‘ã đồng ý cung cấp 13,8 tá»· USD trị giá tín dụng và các khoản vay cho ngân hàng Nga. Äối vá»›i dá»± án đưá»ng sắt cao tốc nối Bắc Kinh và Moscow trị giá 242 tá»· USD, Trung Quốc Ä‘ã hào phóng nháºn trách nhiệm huy động phần vốn lá»›n hÆ¡n.
Má»™t mặt giúp đỡ, mặt khác Trung Quốc không ngừng tung hô các động thái trên. “Quan hệ hai nước như má»™t cái cây được hai bên cùng vun trồng cẩn tháºn. Mùa thu đến cÅ©ng là lúc chúng ta thu hoạch quả ngá»t”, ông Táºp nhấn mạnh trong má»™t cuá»™c há»p vá»›i Tổng thống Nga Vladimir Putin, tại Há»™i nghị thượng định hợp tác kinh tế châu Á Thái Bình Dương vào tháng 11 vừa qua.
Trung Quốc Ä‘ã ký hai thá»a thuáºn khí thiên nhiên vá»›i Nga, có thể cung cấp tá»›i 17% nhu cầu tiêu thụ cá»§a Trung Quốc đến năm 2020.
Nhưng mặc dù Trung Quốc ra sức há»— trợ Nga thông qua thương mại, tín dụng, chỉ mình mối quan hệ song phương này là không đủ để vá»±c dáºy ná»n kinh tế Nga.
Hiện nay, giá trị các khoản đầu tư từ Trung Quốc chỉ ở mức tí hon nếu đặt trong so sánh vá»›i dòng vốn FDI từ Liên minh châu Âu, chiếm tá»›i 75% tổng đầu tư nước ngoài chảy vào Nga.
Gói tín dụng gần 14 tá»· USD từ ngân hàng Trung Quốc chưa đủ để thanh toán phần lẻ trong khoản nợ trị giá 265 USD tá»· dưới dạng nợ và trái phiếu sắp tá»›i hạn cá»§a các công ty Nga.
Thêm vào Ä‘ó, kể cả nếu Trung Quốc đủ sức chống lưng Nga vá» mặt tài chính trong thá»i kỳ khá»§ng hoảng, nước này không thể đạt yêu cầu cá»§a Nga vá» mặt công nghệ năng lượng.
Nga cung cấp cho Trung Quốc gần 1/3 nguồn cung khí đốt toàn cầu và trữ lượng khí đốt phi truyá»n thống, nhiá»u hÆ¡n gấp 10 lần so vá»›i toàn bá»™ châu Âu. Nhưng muốn khai thác được năng lượng, Nga phải dá»±a dẫm vào công nghệ phương Tây.
Trung Quốc có rất nhiá»u tiá»n, nhưng lại thiếu công nghệ tiên tiến cần thiết để thâm nháºp vào khu vá»±c giàu tài nguyên nhưng hiểm trở, khó tiếp cáºn giữa Bắc Cá»±c và Äông Siberia.
Tính tá»›i nay, các cá» chỉ thiện chí cá»§a Trung Quốc được thá»±c hiện thông qua trung gian là cÆ¡ quan đại diện chính phá»§ và doanh nghiệp nhà nước. Chưa có gói cứu trợ Ä‘áng kể nào được công bố.
Tháng 12 năm ngoái, Thá»§ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cưá»ng Ä‘ã tá»›i thăm thành phố Astana, thá»§ Ä‘ô Kazakhstan và cam kết viện trợ bổ sung. “Äể giúp đối phó vá»›i kinh tế cháºm tiến, Trung Quốc sẵn sàng cung cấp các gói tài chính để phát triển hợp tác”, ông Lý Khắc Cưá»ng cho biết.
5 ngày sau, phía Nga Ä‘áp lại bằng giá»ng Ä‘iệu khó Ä‘oán. “Hiện Nga không Ä‘àm phán vá»›i Trung Quốc vá» bất kỳ gói cứu trợ tài chính nào”, ngưá»i phát ngôn cá»§a Tổng thống Nga cho biết.
Trong khi Nga chưa chính thức ghi nháºn lá»i chào má»i đối tác từ Trung Quốc, sá»± há»— trợ vá» mặt chính trị từ Trung Quốc dành cho Nga xoay quanh khá»§ng hoảng Ukraine vẫn khiến nhiá»u ngưá»i đặt câu há»i.
Láºp trưá»ng cá»§a Trung Quốc trong vấn đỠcó thể Ä‘ã được tính toán, vì nước này không muốn làm mất lòng phương Tây. Có thể Trung Quốc sẽ tạo cầu nối giữa hai bên, thay vì đứng hẳn vá» phe Nga.
Trung Quốc có khả năng tung há»— trợ tài chính trá»±c tiếp hoặc tài trợ tài chính gián tiếp thông qua má»™t thá»a thuáºn vá»›i Tổ chức hợp tác Thượng Hải, thành láºp vào năm 2001 giữa Nga, Trung Quốc và các nước Xô Viết cÅ© khác.
Gói tài trợ có thể được chuyển qua Ngân hàng phát triển má»›i, còn được biết đến như Ngân hàng phát triển BRICS. Nhiá»u khả năng Trung Quốc sẽ né tránh đầu tư trá»±c tiếp, yếu tố có thể gây xung đột trong quan hệ quốc tế.
Tóm lại, mặc dù Trung Quốc được lợi khi Nga và Mỹ xung khắc, nhưng nước này sẽ sá» dụng các biện pháp há»— trợ gián tiếp để tránh gây bất hòa vá»›i phương Tây.
Nguồn tin: BizLIVE