Khống chế cả mức thù lao cao nhất và thấp nhất, Ä‘iều này sẽ ngăn chặn được tình trạng găm hàng của những đại lý xăng dầu. Đây là ná»™i dung được cả hai Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng và Tài chính Ä‘Æ°a ra, khi Thông tÆ° 234 về quản lý, sá»­ dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu.

Khống chế hoa hồng cho các đại lý có minh bạch được giá xăng dầu.  Ảnh: Xuân Phú.

Minh bạch thù lao, quỹ bình ổn

Theo dá»± thảo sá»­a đổi, bổ sung Thông tÆ° 234, Ä‘ang được Bá»™ Tài chính xây dá»±ng, thị trường xăng dầu sẽ có những Ä‘iểm minh bạch hÆ¡n vá»›i những khoản chi phí của doanh nghiệp được quy định rõ ràng, đặc biệt sẽ siết cụ thể mức hoa hồng của đại lý.

Theo Ä‘ó, chi phí kinh doanh định mức, gồm thù lao cho tổng đại lý, đại lý khi giao xăng dầu do doanh nghiệp đầu mối thỏa thuận nhÆ°ng mức hoa hồng (thù lao) không được vượt quá 50% mức chi phí kinh doanh định mức và được Ä‘iều chỉnh phụ thuá»™c vị trí, mức đầu tÆ° và lượng bán ra của từng cá»­a hàng.

Dá»± thảo cÅ©ng quy định, tổ giám sát liên ngành sẽ có trách nhiệm quy định mức trích quỹ thấp hÆ¡n quy định hoặc tạm thời ngừng trích quỹ khi các yếu tố cấu thành làm cho giá cÆ¡ sở tăng trên 12% so vá»›i giá hiện hành hoặc việc tăng giá xăng, dầu có tác Ä‘á»™ng bất lợi đến phát triển kinh tế, xã há»™i và đời sống người dân.

Ngoài ra, doanh nghiệp đầu mối có trách nhiệm tính lãi suất đối vá»›i số tiền quỹ bình ổn giá được trích lập theo mức lãi suất huy Ä‘á»™ng kỳ hạn 1 tháng của ngân hàng thÆ°Æ¡ng mại.

Trường hợp số dÆ° của quỹ bình ổn giá không còn, doanh nghiệp đầu mối được bù đắp bằng mức lãi suất cho vay của ngân hàng thÆ°Æ¡ng mại áp dụng cho các tổ chức kinh tế vay kỳ hạn 1 tháng.

Phần chênh lệch quỹ bị âm sẽ được bù đắp lại từ tiền trích quỹ trong thời gian tiếp theo.

Theo Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, cần Ä‘Æ°a ra mức cụ thể của chi phí kinh doanh định mức và lợi nhuận định mức trÆ°á»›c thuế của doanh nghiệp. Ví dụ có thể quy định Ä‘iều chỉnh định mức chi phí kinh doanh là 860 đồng/lít, kg, lợi nhuận định mức là 300 đồng/lít, kg.

Con số cụ thể về chi phí định mức sẽ được Bá»™ Tài chính Ä‘iều chỉnh và công bố tại thời Ä‘iểm tháng đầu tiên hàng năm hay quý I hàng năm và Ä‘Æ°a ra nguyên tắc, cÆ¡ sở tính toán để Ä‘iều chỉnh chi phí kinh doanh định mức, lợi nhuận định mức.

CÅ©ng theo Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, để tránh tình trạng doanh nghiệp đầu mối đẩy thù lao đại lý lên cao nhằm tăng lượng bán ra khi giá xăng dầu thế giá»›i giảm mạnh, dá»± thảo quy định mức thù lao tối Ä‘a không quá 50% mức chi phí kinh doanh định mức.

Ngược lại, tránh trường hợp doanh nghiệp đầu mối giảm thù lao đại lý xuống thấp để giảm thiểu lá»— khi giá xăng dầu thế giá»›i tăng cao, đề nghị quy định thêm mức thù lao tối thiểu.

Theo Ä‘ó, mức này có thể tính tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 30% mức chi phí kinh doanh định mức, giao xăng dầu tại cá»­a hàng bán lẻ xăng dầu. Việc quy định nhÆ° vậy, sẽ ngăn chặn được tình trạng găm hàng.

Đặc biệt, theo đề nghị của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, khi quỹ có kết dÆ° ở mức nhất định, người tiêu dùng và doanh nghiệp không phải trích bổ sung cho quỹ đồng nghÄ©a vá»›i việc giá xăng dầu bán lẻ trong nÆ°á»›c sẽ rẻ được vài trăm đồng/lít, kg.

Cần nghiên cứu bổ sung thêm quy định về việc chỉ sá»­ dụng Quỹ bình ổn giá trong trường hợp quỹ dÆ°Æ¡ng. Khi quỹ bị âm, nếu tiếp tục sá»­ dụng quỹ bình ổn đồng nghÄ©a vá»›i việc doanh nghiệp phải bỏ vốn kinh doanh để bù đắp.

Điều này không Ä‘úng vá»›i bản chất của quỹ là do người tiêu dùng Ä‘óng góp trong khi tăng thêm gánh nặng cho doanh nghiệp khi phần lá»›n vốn lÆ°u Ä‘á»™ng đều phải vay ngân hàng”- Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng đề xuất.

Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng cÅ©ng cho rằng cần quy định rõ và công khai việc hạch toán lãi suất thu được từ quỹ bình ổn giá cÅ©ng nhÆ° có quy định cụ thể về kết dÆ°a chuyển quỹ bình ổn giá bị âm khi kết thúc năm tài chính.

Siết quản lý doanh nghiệp Ä‘á»™c quyền

Việc khống chế mức chi trả hoa hồng sẽ ngăn chặn được tình trạng găm hàng của đại lý xăng dầu.  Ảnh: Xuân Phú.

Trao đổi vá»›i PV Tiền Phong, Tiến sÄ© Nguyá»…n Thị Hiền cho rằng, cần rút ngắn thời gian tính giá cÆ¡ sở xuống còn từ 10 - 15 ngày để bám sát hÆ¡n biến Ä‘á»™ng giá xăng dầu thế giá»›i. Điều chỉnh sá»›m quy định về tính hoa hồng đại lý cÅ©ng là việc cần làm.

TS Hiền cho rằng, quan trọng nhất vá»›i thị trường xăng dầu là Ä‘iều chỉnh hành vi, giám sát chặt chẽ hÆ¡n nữa hoạt Ä‘á»™ng của các doanh nghiệp chiếm thị phần lá»›n trong kinh doanh xăng dầu.

“Vấn đề phải minh bạch trong công bố thông tin từ các cÆ¡ quan quản lý trÆ°á»›c. Mọi chuyện sẽ sáng tỏ khi thị trường có sá»± cạnh tranh hoàn hảo trong khi ở Việt Nam riêng Petrolimex Ä‘ã chiếm tá»›i gần 60% thị phần. Cần quản lý chặt Ä‘á»™c quyền, tập trung quản lý chặt Petrolimex còn các doanh nghiệp nhỏ khác để họ tá»± Ä‘iều chỉnh giá ở mức có lợi nhất cho người dân và bất cứ lúc nào họ có Ä‘iều kiện, không nhất thiết phải theo Ä‘úng ngày quy định má»›i được giảm giá”- Bà nói.

Đại diện má»™t doanh nghiệp xăng dầu đầu mối cÅ©ng cho rằng, việc minh bạch thị trường xăng dầu có nhiều Ä‘iều Ä‘áng bàn. Ngay trong việc quản lý cÅ©ng có ý kiến khác nhau.

TrÆ°á»›c chuyên gia đề nghị tính giá cÆ¡ sở theo giá 10 ngày thì Bá»™ Tài chính ủng há»™ còn Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng không ủng há»™.

Trong khi doanh nghiệp cÅ©ng thấy rằng việc tính giá cÆ¡ sở theo 10 ngày là hợp lý. Đặc biệt cần có quy chế công khai minh bạch hoạt Ä‘á»™ng của các doanh nghiệp lá»›n trên thị trường.

Nguồn tin: TP