Có rất nhiá»u mâu thuẫn trong cách tính giá cá»§a Petrolimex khiến dư luáºn phải đặt câu há»i: má»™t doanh nghiệp (DN) lá»›n tại sao không bóc tách được lãi lá»—? Giá thá»±c và giá tạm tính minh bạch hay máºp má»? Có nên căn cứ vào khai báo giá cá»§a DN để tính giá như hiện nay?
Theo ông Nguyá»…n Lá»™c An, Vụ phó Vụ Thị trưá»ng trong nước, Bá»™ Công thương, con số lá»— cá»§a Petrolimex mà ông đưa ra dá»±a trên công thức tính bình quân 30 ngày giá Platt tại Singapore. Tuy nhiên, cách tính này có thể có lợi cho DN, vì giá bình quân gia quyá»n 30 ngày trên thị trưá»ng Singapore chỉ là giá công bố chung cá»§a thị trưá»ng, trong khi giá thá»±c nháºp cá»§a DN có thể thấp hoặc cao hÆ¡n giá này. Chưa kể, DN nháºp tại thá»i Ä‘iểm nào trong ngày hay có mức thương thuyết vá»›i đối tác để hưởng mức giá khác rất khó biết rõ.
Việc Bá»™ Công thương tiếp tục khẳng định DN lá»— trong khi Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính khẳng định DN lãi càng khiến dư luáºn khó hiểu hÆ¡n. Ai Ä‘úng ai sai sẽ phải chá» kết luáºn từ ba Ä‘oàn thanh tra cá»§a Bá»™ Tài chính vá»›i các tổng công ty xăng dầu lá»›n.
![]() Cách tính giá cá»§a Petrolimex khiến dư luáºn nghi ngá» thiếu minh bạch - Ảnh: D.Ä.Minh |
Không thể đổ lá»—i cho tá»· giá
Theo ông Bùi Ngá»c Bảo, Chá»§ tịch HÄQT kiêm Tổng giám đốc Petrolimex, trong kinh doanh xăng dầu tồn tại cÆ¡ chế hai giá, giá tạm tính và giá thá»±c. Cụ thể, theo thông lệ quốc tế, xăng dầu mua má»™t tháng sau má»›i thanh toán tiá»n, nên tá»· giá luôn tác động theo hướng lên, nhưng xăng dầu lúc ấy bán hết rồi, không biết quyết toán vào Ä‘âu. Thứ hai, có nhiá»u cách giao dịch và ký hợp đồng tính giá vá»›i nhà cung cấp. Khi tàu vá» VN, khai báo vá»›i hải quan dùng giá tạm tính, khi quyết toán vá»›i đối tác má»›i dùng giá thá»±c và báo lại giá thá»±c vá»›i hải quan, nên nếu lấy giá tạm tính để tính toán thì bao giá» DN cÅ©ng thiệt, vì giá tạm tính luôn thấp hÆ¡n giá thá»±c.
Nhưng chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho biết, tá»· giá hiện tại tương đối ổn định, tác động cá»§a tá»· giá làm thay đổi giá nháºp quá nhiá»u như Petrolimex nói là không chính xác.
''Khi bán cổ phần, trả lá»i thắc mắc cá»§a báo chí vá» việc tại sao kêu lá»— nhưng lại báo cáo lãi, lãnh đạo Petrolimex giải thích, riêng xăng dầu lá»— nhưng các mặt hàng khác lãi. Như váºy tiá»n háºu bất nhất, vì anh nói anh không bóc tách được nhưng lại đưa ra được số lá»— lãi này'' - TS Ngô Trí Long, Nguyên Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu khoa há»c giá cả, Bá»™ Tài chính |
TS Ngô Trí Long chỉ ra, cách tính giá tạm tính và giá thá»±c cá»§a Petrolimex rất mù mịt. Các khoản thuế, phí, các khoản thu khác, lợi nhuáºn định mức, chi phí kinh doanh theo quy định cá»§a Bá»™ Tài chính là rõ, nhưng máºp mỠở chá»— giá nháºp như DN khai báo có Ä‘úng hay không. Ông Long đặt vấn Ä‘á», có thể DN nháºp rẻ nhưng báo đắt, chưa kể máºp má» trong chi phí kinh doanh.
“Khi bán cổ phần, trả lá»i thắc mắc cá»§a báo chí vá» việc tại sao kêu lá»— nhưng lại báo cáo lãi, lãnh đạo Petrolimex giải thích, riêng xăng dầu lá»— nhưng các mặt hàng khác lãi. Như váºy tiá»n háºu bất nhất, vì anh nói anh không bóc tách được nhưng lại đưa ra được số lá»— lãi này. Petrolimex Ä‘ang Ä‘óng hai vai, má»™t vai chính trị, má»™t vai kinh doanh, nếu là chính trị sẽ được bù lá»— nếu lá»—, nhưng nếu kinh doanh lá»— thì phải tá»± chịu. Nên DN luôn kêu lá»— để Nhà nước bù”, ông Long nhìn nháºn.
TS Nguyá»…n Thị Thanh Hương nháºn xét, Petrolimex đổ lá»—i lá»— do tá»· giá là hoàn toàn chưa thể chấp nháºn được, cần phải xem xét lại. “Từ đầu năm tá»›i nay, tá»· giá chỉ Ä‘iá»u chỉnh má»™t lần duy nhất tăng 9,3% vào ngày 11.2, các tháng trong năm tá»· giá diá»…n ra khá ổn định, vì váºy không thể lấy lý do mất giá dẫn tá»›i làm tăng chi phí”, TS Hương nói.
CÅ©ng theo TS Hương, Petrolimex phải xem lại bài toán kinh doanh cá»§a mình. Việc đổ lá»—i cho tá»· giá càng chứng tá» sá»± yếu kém cá»§a DN trong việc không sá» dụng các công cụ phòng ngừa rá»§i ro tá»· giá. Má»™t DN vươn ra thị trưá»ng thế giá»›i, kinh doanh xuất nháºp khẩu mà không sá» dụng công cụ này thì rõ ràng quản trị DN có vấn Ä‘á».
PGS-TS Hoàng Trần Háºu, Há»c viện Tài chính cho rằng, suốt những năm vừa qua, Petrolimex chỉ biết nháºp khẩu từ má»™t đầu mối là Singapore, tại sao không tìm thêm các đầu mối khác để chia sẻ nguồn hàng nháºp, phải chăng Ä‘ã có sá»± ăn chia hoa hồng? Nếu có thêm các đầu mối khác, chi phí bảo hiểm và các chi phí khác có thể rẻ hÆ¡n, làm giảm giá thành nháºp khẩu Ä‘i. CÅ©ng theo ông Háºu, cứ giá xăng thế giá»›i tăng là Petrolimex than vãn lá»—, Ä‘iá»u này hoàn toàn không hợp lý nếu so vá»›i chuẩn má»±c kế toán, việc lá»— hay lãi phải kế toán theo niên độ hằng quý, hằng tháng chứ không thể căn cứ vào việc nháºp má»™t lô hàng.
Nguồn tin:Thanhnien