Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng và Bá»™ KH&CN má»›i Ä‘ây Ä‘ã thống nhất trình Thủ tÆ°á»›ng việc chấm dứt sá»­ dụng xăng A83 tại thị trường Việt Nam. Theo đề xuất này, xăng A83 dá»± kiến sẽ chính thức bị loại bỏ vào cuối năm 2012.

Hiện, hai Bá»™ Ä‘ang Ä‘ánh giá tác Ä‘á»™ng của việc loại bỏ xăng A83, xem xét mức Ä‘á»™ tác Ä‘á»™ng tá»›i sản xuất, tiêu dùng cÅ©ng nhÆ° các hậu quả phát sinh.

Dùng ít, gian lận nhiều

Trở lại cách Ä‘ây hÆ¡n 5 năm, năm 2007, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã đề nghị Chính phủ ngừng sản xuất, lÆ°u thông xăng A83 nhÆ°ng không được chấp thuận. Lý do là xăng A83 vẫn được sá»­ dụng ở má»™t số vùng sâu, xa, má»™t số cÆ¡ sở chế biến xăng A83 má»›i đầu tÆ° Ä‘i vào sản xuất. Do Ä‘ó, Bá»™ KH&CN Ä‘ã đề nghị cần tiếp tục lÆ°u thông, chế biến sản xuất tiêu thụ. Và đến nay, hai doanh nghiệp đầu mối xăng dầu vẫn được phép sản xuất và lÆ°u thông xăng A83 là Công ty Dịch vụ Dầu khí Sài Gòn và Tổng Công ty Dầu Việt Nam, Công ty Nam Việt vá»›i sản lượng trên 400.000m3 má»—i năm. Con số này tuy chỉ bằng khoảng 5% tổng lượng xăng dầu nhập khẩu và tiêu thụ trên thị trường má»—i năm nhÆ°ng nó làm ảnh hưởng không ít đến thị trường xăng dầu khi bị má»™t số Ä‘Æ¡n vị, cá nhân lợi dụng.

Trong má»™t công bố má»›i Ä‘ây, TS Huỳnh Quyền, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu công nghệ lọc hóa dầu (ĐH Bách khoa TP.HCM) cho biết, cứ má»—i 1% methanol pha vào xăng sẽ làm tăng má»™t Ä‘Æ¡n vị chỉ số octan trong xăng. Trung tâm này Ä‘ã thá»­ nghiệm pha methanol vá»›i từng tỉ lệ má»™t vào xăng, sau Ä‘ó kiểm nghiệm, Ä‘o đạc, phân tích từng mẫu. Kết quả cho thấy, muốn chỉ số octan tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° xăng A92 chỉ cần pha thêm 9% methanol vào xăng A83. Muốn octan bằng xăng A95, pha thêm 12% vào xăng A83. "Khi pha trá»™n, người ta tính toán để cho ra xăng nhÆ° ý muốn mà không vi phạm tiêu chuẩn. Chính vì thế, nhiều doanh nghiệp làm ăn Ä‘àng hoàng từng có ý kiến phải quy định khống chế methanol.

Thá»±c chất, methanol là má»™t loại rượu (nhÆ°ng rất Ä‘á»™c), nhẹ, dá»… bay hÆ¡i, không màu, dá»… cháy. Nó là chất lỏng phân cá»±c, được sá»­ dụng nhÆ° má»™t dung môi trong lÄ©nh vá»±c phụ gia, sÆ¡n, mỹ phẩm, làm biến tính cho ethanol hoặc là nhiên liệu làm cồn khô. Giá của loại hóa chất này hiện dao Ä‘á»™ng từ 10.000 đến 20.000 đồng/lít và được bán phổ biến tại các cá»­a hàng, đại lý hóa chất vá»›i số lượng không hạn chế nếu khách có yêu cầu.

Người tiêu dùng chờ các cÆ¡ quan quản lý

Thá»±c tế, để xác định có methanol trong xăng hay không phải lấy mẫu, phân tích mà không thể nhận biết, phân biệt bằng mắt thường. Người tiêu dùng càng không thể nhận biết được xăng mình mua có bị pha methanol hay không. Để kết luận doanh nghiệp có pha methanol vào xăng hay không lại càng khó hÆ¡n khi phải chứng minh được hành vi pha trá»™n. Khi kiểm tra mà phát hiện tại cây xăng có xăng không đạt chất lượng, mức phạt cÅ©ng chỉ dừng lại ở hành vi vi phạm về tiêu chuẩn mà thôi.

Mặc dù vẫn còn rất nhiều tranh cãi liên quan đến việc kết luận xăng, dầu là nguyên nhân gây cháy nổ của các phÆ°Æ¡ng tiện xe máy, ô tô thời gian qua. Tuy nhiên, kết luận của Sở KH&CN TP Hồ Chí Minh rằng, "xăng dỏm" là tác nhân chính gây cháy xe - Ä‘ã cho thấy, việc bảo đảm chất lượng xăng, dầu trong lÆ°u thông, phân phối là Ä‘òi hỏi chính Ä‘áng của người tiêu dùng và trách nhiệm của các cÆ¡ quan quản lý nhà nÆ°á»›c.

Bên cạnh Ä‘ó, thời gian qua cÅ©ng có nhiều ý kiến cho rằng, không chỉ cần sá»›m loại bỏ hoàn toàn việc sản xuất và lÆ°u thông xăng A83 mà cả những loại xăng A90 cÅ©ng cần phải loại bỏ ra khỏi thị trường. Điều này vừa góp phần đảm bảo chất lượng xăng, giảm ô nhiá»…m môi trường, đồng thời, giảm tối Ä‘a việc gian lận thÆ°Æ¡ng mại trong kinh doanh xăng, dầu. Không thể chỉ vì lợi ích nhóm hay của má»™t vài doanh nghiệp mà làm méo mó thị trường, gây khó cho cả người tiêu dùng và nhà quản lý.

Tuy nhiên, Ä‘iều lo ngại nhất hiện nay là sẽ xá»­ lý sao vá»›i lượng xăng tồn A83 Ä‘ã nhập từ trÆ°á»›c Ä‘ó. Thậm chí, trong trường hợp lệnh cấm sá»­ dụng, tiêu thụ xăng A83 được đồng ý nếu không tính tá»›i khâu quản lý, kiểm soát việc thá»±c hiện, việc nhập lậu, chế biến lậu vẫn có thể xảy ra. Và hậu quả của nó vấn là những người tiêu dùng phải gánh chịu.

Nguồn tin: KTĐT