Lá»™ trình áp dụng tá»· lệ phối trá»™n nhiên liệu sinh học vá»›i nhiên liệu truyền thống (xăng E5) vào tháng 12/2014 tại 7 tỉnh, thành phố trong cả nÆ°á»›c và vào tháng 12/2015 trên toàn quốc theo Quyết định số 53/2012/QĐ-TTg Ä‘ang có nguy cÆ¡ “vỡ trận” khi các bên liên quan vẫn chÆ°a đạt được sá»± đồng thuận cần thiết để xây dá»±ng mạng lÆ°á»›i phân phối tiêu thụ sản phẩm cÅ©ng nhÆ° chÆ°a có kế hoạch cụ thể để triển khai thá»±c hiện lá»™ trình này theo Quyết định của Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ. 

Khó tiêu thụ nhiên liệu sinh học 

Tại há»™i nghị tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp sản xuất nhiên liệu sinh học sáng 16/5 tại Hà Ná»™i, Vụ phó Vụ Khoa học Công nghệ - Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Nguyá»…n Phú Cường cho biết, do khó khăn về thị trường tiêu thụ trong nÆ°á»›c, phần lá»›n các sản phẩm nhiên liệu sinh học của các nhà máy phải xuất khẩu vá»›i giá thấp, trong Ä‘ó giá bán không đủ bù chi phí giá thành khi giá Ethanol thế giá»›i xuống thấp còn giá nguyên liệu sắn trong nÆ°á»›c đạt tiêu chuẩn sản xuất nhiên liệu sinh học lại tăng thêm 2.000 đồng/kg. 

Hệ quả là không chỉ nhà đầu tÆ° của cả bảy dá»± án sản xuất nhiên liệu sinh học Ethanol E100 trên cả nÆ°á»›c Ä‘ang “méo mặt” khi các nhà máy hoạt Ä‘á»™ng vá»›i công suất cầm chừng 20%, thậm chí phải ngừng sản xuất nhÆ° Công ty cổ phần Đồng Xanh hay tính đường rút khỏi dá»± án nhÆ° trường hợp của Itochu (Nhật Bản).

Chỉ ra nguyên nhân chủ yếu cản trở tiêu thụ nhiên liệu sinh học, ông Cường nhấn mạnh, ngoài sá»± tham gia tích cá»±c của Tập Ä‘oàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN) và Saigon Petro, hầu hết các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu khác chÆ°a chủ Ä‘á»™ng tích cá»±c đầu tÆ° phát triển mạng lÆ°á»›i phân phối khiến tốc Ä‘á»™ phát triển mạng lÆ°á»›i phân phối chậm chạp, không Ä‘áp ứng được tốc Ä‘á»™ phát triển của các dá»± án sản xuất nhiên liệu sinh học. 

Đồng tình vá»›i quan Ä‘iểm này, Phó Tổng Giám đốc PVN Nguyá»…n Sinh Khang chỉ rõ, hiện các chính sách Æ°u Ä‘ãi của Chính phủ đối vá»›i nhiên liệu sinh học Ä‘ã ban hành má»›i chủ yếu khuyến khích sản xuất, còn chÆ°a có cÆ¡ chế há»— trợ vá»›i lÄ©nh vá»±c phân phối, kinh doanh và phát triển vùng nguyên liệu.

Trong nhiều văn bản kiến nghị gá»­i Chính phủ và bá»™ ngành từ năm 2009 đến nay, PVN Ä‘ã kiến nghị Chính phủ cho phép áp dụng “Ưu Ä‘ãi đầu tÆ° cho các dá»± án nhiên liệu sinh học,” “CÆ¡ chế chính sách Æ°u Ä‘ãi cho sản phẩm xăng pha cồn E5 của PVN,” “Chính sách Æ°u Ä‘ãi cho kinh doanh sản phẩm xăng pha cồn E5”... nhÆ°ng chÆ°a đề xuất nào được chấp thuận, ông Khang nhấn mạnh. 

Thá»±c tế triển hai cho thấy, hiện cả nÆ°á»›c má»›i có PVN đầu tÆ° 5 cÆ¡ sở pha chế xăng E5 tại Đình VÅ©, Nhà Bè, Liên Chiểu, VÅ©ng Tàu và 4 kho đầu mối phục vụ kinh doanh xăng E5. Hệ thống phân phối xăng E5 trên toàn quốc Ä‘ã có 175 cá»­a hàng thuá»™c hệ thống của PV Oil/Petec (PVN), Saigon Petro thuá»™c 34 tỉnh/thành phố lá»›n. Trong khi Ä‘ó, doanh nghiệp chiếm thị phần kinh doanh xăng dầu lá»›n nhất cả nÆ°á»›c (50%) là Petrolimex vẫn chÆ°a có kế hoạch đầu tÆ°. 

Lý giải về sá»± chậm chá»… này, đại diện Petrolimex cho biết tập Ä‘oàn Ä‘ã quy hoạch lại toàn bá»™ kho xăng dầu để đảm bảo thá»±c hiện Ä‘úng lá»™ trình của Chính phủ vá»›i việc bắt buá»™c áp dụng tiêu thụ xăng E5. Tuy nhiên, do gặp khó khăn lá»›n về tài chính khi kinh doanh xăng dầu bị lá»— trong khi nhu cầu vốn đầu tÆ° cho các hệ thống phân phối sản phẩm E5 trên phạm vi toàn quốc là rất lá»›n, Petrolimex vẫn tiếp tục phải cân nhắc phÆ°Æ¡ng án đầu tÆ° hiệu quả nhất để triển khai. 

Ngoài ra, việc thiếu thông tin chính thức về nguồn cung nhiên liệu sinh học của cả nÆ°á»›c cÅ©ng là lý do khiến Petrolimex chÆ°a có quy hoạch cụ thể bố trí cho hệ thống kho bãi tồn chứa. Đặc biệt, việc vận chuyển nhiên liệu sinh học cÅ©ng Ä‘ang là vấn đề “Ä‘au đầu” vá»›i tập Ä‘oàn bởi nếu vận chuyển hoàn toàn bằng đường bá»™ từ Quảng Ngãi ra Hà Ná»™i thì chi phí vận chuyển rất cao; còn vận chuyển bằng tàu biển cÅ©ng rất khó do phải đầu tÆ° phÆ°Æ¡ng tiện vận chuyển đặc thù để sản phẩm không bị phân lá»›p, Ä‘áp ứng yêu cầu chất lượng. 

Không thể cứ khó lại Ä‘iều chỉnh 

Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng và các doanh nghiệp sản xuất nhiên liệu sinh học phải quyết tâm thá»±c hiện Quyết định số 53/2012/QĐ-TTg về thá»±c hiện lá»™ trình áp dụng tá»· lệ phối trá»™n nhiên liệu sinh học vá»›i nhiên liệu truyền thống. Không có lý do gì để mà cứ gặp khó khăn lại đề nghị Ä‘iều chỉnh lá»™ trình bởi vấn đề an ninh năng lượng quốc gia, hiệu quả đầu tÆ°, đời sống người trồng sắn... đều phụ thuá»™c cả vào việc thá»±c hiện lá»™ trình phối trá»™n nhiên liệu này, Thứ trưởng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Lê DÆ°Æ¡ng Quang khẳng định. 

Vì vậy, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng đề nghị các bá»™ liên quan thá»±c hiện tốt và đầy đủ trách nhiệm được giao, tăng cường phối hợp chặt chẽ, cùng chung tay tháo gỡ khó khăn để thá»±c hiện Ä‘úng lá»™ trình. Về phía doanh nghiệp, PVN, Petrolimex và 11 Ä‘Æ¡n vị đầu mối kinh doanh xăng dầu phải “ngồi lại” thảo luận trá»±c tiếp vá»›i nhau để cùng tháo gỡ vÆ°á»›ng mắc. Các Ä‘Æ¡n vị cÅ©ng cần khẩn trÆ°Æ¡ng lập kế hoạch cụ thể, chi tiết thá»±c hiện Lá»™ trình phối trá»™n này và gá»­i về Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng trÆ°á»›c ngày 5/6 tá»›i Ä‘ây. 

Để tháo gỡ khó khăn về mặt cÆ¡ chế chính sách, Thứ trưởng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Lê DÆ°Æ¡ng Quang cÅ©ng yêu cầu Vụ Thị trường Trong nÆ°á»›c - Ä‘Æ¡n vị Ä‘ang được Chính phủ giao sá»­a đổi dá»± thảo Nghị định 84 về quản lý kinh doanh xăng dầu để các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu có thể kinh doanh xăng E5 thuận lợi. 

Hiện má»—i tổng đại lý chỉ được ký hợp đồng làm tổng đại lý cho má»™t thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối; đại lý chỉ được ký hợp đồng làm đại lý bán lẻ xăng dầu cho má»™t tổng đại lý hoặc má»™t thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối. Điều này có nghÄ©a là, nếu Nghị định không sá»­a thì đại lý, cá»­a hàng kinh doanh xăng dầu Ä‘ang nhận xăng dầu của doanh nghiệp đầu mối nhÆ° Petrolimex sẽ không thể lấy xăng E5 của PV Oil để tiêu thụ, ông Quang chỉ rõ.

Đưa ra các giải pháp hình thành thị trường tiêu thụ sản phẩm xăng sinh học, đại diện PVN Ä‘ã kiến nghị Chính phủ và Tài chính miá»…n thuế nhập khẩu thiết bị vật tÆ° phục vụ tồn trữ, vận chuyển, pha chế, phân phối NLSH trong nÆ°á»›c chÆ°a sản xuất được; miá»…n giảm thuế môi môi trường vá»›i sản phẩm xăng pha cồn E5 vì Ä‘ây là sản phẩm thân thiện môi trường cÅ©ng nhÆ° giảm thuế VAT vá»›i xăng E5 Ä‘Æ°a vào lÆ°u thông.

Giải Ä‘áp các kiến nghị của doanh nghiệp, đại diện Bá»™ Tài chính cho biết: Đến tháng 12/2012, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng má»›i ban hành hệ thống quy chuẩn vá»›i xăng E5 nên Bá»™ Tài chính rất khó có được chính sách thuế phù hợp vá»›i sản phẩm má»›i này. 

Bên cạnh Ä‘ó, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng cần sá»›m cung cấp danh mục các trang thiết bị phục vụ phối trá»™n, phân phối cần thiết cho tiêu thụ xăng E5 mà trong nÆ°á»›c chÆ°a sản xuất được để Bá»™ Tài chính nghiên cứu đề xuất chính sách miá»…n giảm thuế phù hợp, tạo thuận lợi và Ä‘iều kiện kinh doanh bình đẳng vá»›i PVN và tất cả các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu. 

Trên thá»±c tế, từ năm 2007 đến nay, Bá»™ Tài chính không nhận được lời đề nghị nào từ phía Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng và doanh nghiệp đối vá»›i danh mục sản phẩm nhập khẩu phục vụ sản xuất, pha chế, tồn chứa xăng sinh học, cồn Ethanol, đại diện Bá»™ Tài chính khẳng định. 

Ngoài ra, nhằm thúc đẩy tiêu thụ nhiên liệu sinh học thuận lợi, việc tuyên truyền nâng cao nhận thức cá»™ng đồng về lợi ích của sá»­ dụng xăng E5 và nhiên liệu sinh học cần được lồng ghép vào ChÆ°Æ¡ng trình quốc gia sá»­ dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả để mang lại hiệu ứng tốt nhất vá»›i xã há»™i, đồng thời tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp sản xuất nhiên liệu sinh học Ä‘ang gặp khó khăn lá»›n về tài chính, đại diện Bá»™ Kế hoạch và Đầu tÆ° đề xuất./.

Nguồn tin:TTXVN