Ông Doanh Ä‘ánh giá: Nghị định 84 sá»­a đổi nhÆ° báo chí đề cập thời gian qua cho thấy má»™t sá»± bất hợp lý lá»›n. Sá»­a nhÆ° vậy không Ä‘em lại lợi ích gì cho người tiêu dùng, cho quản lý nhà nÆ°á»›c mà chỉ có lợi cho má»™t nhóm lợi ích nào Ä‘ó, trong Ä‘ó có các doanh nghiệp (DN) xăng dầu. Äiều này có nghÄ©a các DN xăng dầu sẽ vẫn tiếp tục "tá»± tung tá»± tác" về giá nhÆ° lâu nay.

Kinh doanh xăng dầu chÆ°a theo cÆ¡ chế thị trường Ä‘úng nghÄ©a.

Bất hợp lý ở Ä‘ây cụ thể nhÆ° thế nào, thÆ°a ông?

- Đó là xăng dầu của ta chÆ°a có thị trường Ä‘úng nghÄ©a. Petrolimex là DN Ä‘ang nắm vị trí thống lÄ©nh. Vậy mà nghị định sá»­a đổi tiếp tục để cho DN tá»± định giá xăng dầu Ä‘iều Ä‘ó chứng tỏ chúng ta Ä‘ang buông lỏng vai trò giám sát DN Ä‘á»™c quyền. Nó trái vá»›i Luật Cạnh tranh và kiểm soát Ä‘á»™c quyền, không phù hợp vá»›i kinh tế thị trường. ChÆ°a kể, việc cho DN tá»± định giá xăng dầu còn không phù hợp vá»›i yêu cầu kiềm chế lạm phát của chúng ta hiện nay và trong nhiều năm tá»›i nữa.

NhÆ°ng theo báo cáo sá»­a đổi nghị định này thì Petrolimex hiện chỉ còn chiếm 50% thị phần và lÄ©nh vá»±c xăng dầu cÅ©ng Ä‘ã lên tá»›i 13 đầu mối và hàng chục nghìn cá»­a hàng của đủ mọi thành phần kinh tế, nên Ä‘ã có dáng dấp của cÆ¡ chế thị trường?

Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh

- “Không Ä‘á»™c quyền” đấy chỉ là cách hiểu, còn thá»±c chất Petrolimex nắm giữ vị trí thống lÄ©nh. DN này cao hÆ¡n hẳn nhiều bậc so vá»›i các DN xăng dầu khác nên nếu để cho DN nắm quyền quyết định giá cả thì họ không thể không lợi dụng để tăng giá có lợi cho mình. Và tất nhiên khi ông lá»›n Petrolimex này tăng giá thì các DN khác không thể không tăng theo và nhÆ° vậy thị trường xăng dầu sẽ khó có thể theo giá thị trường và có lợi cho người dân được.

NhÆ°ng bản thân các DN xăng dầu cÅ©ng kêu rằng, Nhà nÆ°á»›c nói xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trường thì tại sao lại không để cho họ được quyền tá»± định giá?

- Các DN xăng dầu "kêu" nhÆ° vậy là Ä‘úng. NhÆ°ng trong trường hợp cụ thể thị trường xăng dầu của ta đến nay vẫn chÆ°a có cÆ¡ chế thị trường, có cÆ¡ chế cạnh tranh bình đẳng thì việc không để cho họ quyết giá là hoàn toàn phù hợp. Bởi chỉ có cạnh tranh bình đẳng DN má»›i giảm giá, còn ở ta, ngược lại DN sẽ chỉ có kêu ca thua lá»— và tăng giá. Mà má»™t khi DN to tăng giá thì DN bé cÅ©ng phải tăng giá theo, Ä‘iều này rất nguy hiểm.

Vậy, theo ông phải sá»­a đổi nghị định này theo hÆ°á»›ng nhÆ° thế nào má»›i tránh được các bất cập nêu trên?

- Nhà nÆ°á»›c không thể bỏ qua các Ä‘iều kiện nếu để cho DN quyền tá»± quyết giá. Nghị định sá»­a đổi phải có các chế tài bắt buá»™c các DN vận hành giá theo Ä‘úng thị trường, lên xuống theo Ä‘úng thị trường, DN nào làm sai phải chịu trách nhiệm. Chúng ta không thể quy định má»™t cách chung chung rằng, dÆ°á»›i 1.000 đồng thì DN được tá»± định giá, sẽ rất nguy hiểm.

Các cÆ¡ chế về thuế, phí, quỹ bình ổn cÅ©ng phải quy định rõ ràng và tách rời ra khỏi chi phí tính giá để tránh mập mờ trá»™n lẫn và các DN vin vào Ä‘ó "làm giá". Tại sao chúng quy định tăng giá trên 1.000 đồng thì Nhà nÆ°á»›c quản còn dÆ°á»›i 1.000 đồng thì lại để cho DN "tá»± tung tá»± tác" là thế nào? Tôi cam Ä‘oan, cả xã há»™i sẽ không ai hiểu được cái quy định "từng này thì tôi quyết, từng này thì cho anh quyết" sẽ có ý nghÄ©a nhÆ° thế nào? Ä‘em lại lợi ích gì và cho ai? Tôi cho Ä‘iều vô lý này phải được xem xét lại má»™t cách nghiêm túc.

Xin cảm Æ¡n ông!

Nguồn tin: Dân Việt