Sau gần 2 tháng kiểm tra 4 đầu mối kinh doanh xăng dầu, hôm qua 19-12, Bá»™ Tài chính công bố kết quả, cho thấy việc giảm giá thời Ä‘iểm 26-8 là Ä‘úng. Đồng thời khẳng định, phần lá»— cả ngàn tá»· đồng do các DN chi vượt định mức (trong Ä‘ó phần lá»›n là do chi hoa hồng cho đại lý), nên các doanh nghiệp tá»± chịu.

Thá»±c hÆ° lá»—, lãi vẫn sàng sê tranh cãi. Ảnh: Hồng VÄ©nh.

Tách bạch lá»—, lãi

Kết quả kinh doanh xăng của 4 DN được Ä‘oàn kiểm tra chia làm 2 giai Ä‘oạn. Tính từ đầu năm đến 30-6, thì Petrolimex kinh doanh xăng dầu lá»— hÆ¡n 1.800 tá»· đồng (trong Ä‘ó có 516 tá»· lá»—, do tính chi phí vượt định mức, trong Ä‘ó có phần cho thù lao đại lý); PV Oil (thuá»™c PVN) lá»— hÆ¡n 346 tá»· đồng, trong Ä‘ó có hÆ¡n 147 tá»· đồng lá»— do trích vượt định mức; SaiGonPetro lãi hÆ¡n 156 tá»· đồng. Còn giai Ä‘oạn từ 1-7 đến 26-8, theo Thứ trưởng Tài chính VÅ© Thị Mai, nếu DN thá»±c hiện theo mức chi phí kinh doanh để tính giá cÆ¡ sở thì hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu đều có lãi.

Cụ thể, từ 1-7 đến 26-8, Petrolimex báo cáo Æ°á»›c lãi 130 tá»· đồng; SaigonPetro báo cáo lá»— 44,6 tá»· đồng nhÆ°ng nếu thá»±c hiện theo chi phí định mức kinh doanh (600 đồng/lít xăng) để tính giá cÆ¡ sở thì thành lãi 48 tá»· đồng; Cty TMDK Đồng Tháp báo lá»— 55,23 tá»· đồng, nhÆ°ng nếu thá»±c hiện theo Ä‘úng định mức thì cÅ©ng có lãi 22 tá»· đồng.

NhÆ° vậy, nếu tính ở thời Ä‘iểm ngày 26-8, khi Bá»™ Tài chính quyết định giảm giá xăng 500 đồng/lít, thì các DN xăng dầu Ä‘ang có lãi, chứ không phải lá»— nhÆ° lãnh đạo Petrolimex và Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng từng khẳng định.

Theo bà VÅ© Thị Mai, má»™t trong những nguyên nhân gây lá»—, do cạnh tranh không lành mạnh giữa các DN đầu mối, khi đẩy thù lao đại lý lên cao để chiếm giữ thị phần. Việc nâng mức thù lao đại lý nhÆ° trên tuy không ảnh hưởng đến quyền lợi của người tiêu dùng nhÆ°ng sẽ làm giảm lãi hoặc tăng lá»—.

Ông Lê Hoàng Hải, Phó cục trưởng Cục Tài chính DN, trưởng Ä‘oàn kiểm tra Petrolimex, cho biết: “Việc trích thù lao cho đại lý của Cty mẹ Petrolimex rất bất thường, không nhất quán. Đơn cá»­, mức chi thù lao đại lý của Cty xăng dầu B12 (thuá»™c Petrolimex) vá»›i xăng là 210 đồng/lít (tháng 3-2011) nhÆ°ng có khi lên tá»›i 630 đồng/lít (tháng 6-2011); Vá»›i dầu diesel là 130 đồng (tháng 3-2011) trong khi lại lên tá»›i 830 đồng (tháng 7-2011). Vá»›i PVOil cÅ©ng tÆ°Æ¡ng tá»±, thù lao cho đại lý vùng 1 có lúc cao nhất lên tá»›i 900 đồng/lít xăng.

Đại lý xăng dầu hưởng lợi lá»›n do được trích hoa hồng cao bất thường. Ảnh: Hồng VÄ©nh.

Lỗ DN tự chịu

Theo quy định hiện hành, má»—i lít xăng dầu các DN đầu mối chỉ được tính chi phí định mức 600 đồng (trong Ä‘ó có cả chi phí hoa hồng cho đại lý). Nay theo kết quả kiểm tra, các DN đầu mối đều trích vượt định mức, gây lá»— lá»›n. Khoản lá»— do chi vượt định mức ai chịu?

Trả lời Tiền Phong tại cuá»™c họp báo, ông Nguyá»…n Tiến Thỏa, Cục trưởng Cục Quản lý giá khẳng định: “Khoản chi vượt này người tiêu dùng không phải chịu, Nhà nÆ°á»›c cÅ©ng không cấp bù, DN phải tá»± trang trải. Trong suốt quá trình sản xuất kinh doanh của DN, trong giá cÆ¡ sở để Ä‘iều hành, tổ giám sát Ä‘iều hành vẫn tính mức chi phí kinh doanh là 600 đồng/lit đối vá»›i xăng dầu”.

Tuy nhiên, theo nguồn tin của Tiền Phong, thì từ đầu năm tá»›i nay, Bá»™ Tài chính Ä‘ã áp dụng chi phí định mức 800 đồng/lít xăng dầu, vì định mức 600 đồng Ä‘ã quá lạc hậu? Thứ trưởng VÅ© Thị Mai khẳng định: “Để kết luận định mức kinh doanh 600 đồng/lit xăng dầu còn phù hợp không, cần phải có má»™t cuá»™c khảo sát. Do không có má»™t quy định để tính giá kinh doanh nên má»›i để xảy ra kết quả này. Kết quả kiểm tra này cho thấy cần phải có quy định rõ ràng”- Bà Mai kết luận.

Còn ông Nguyá»…n Tiến Thỏa, cho biết: Trên thá»±c tế Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng cÅ©ng có trao đổi vá»›i Bá»™ Tài chính và DN để thỏa thuận má»™t mức má»›i, nhÆ°ng để thay đổi là bao nhiêu thì phải có khảo sát, Ä‘ánh giá thá»±c tế. “Trong khi chÆ°a có quyết định má»›i bằng văn bản, thì phải tính theo mức cÅ©. Nhà nÆ°á»›c không thể Ä‘iều hành bằng cách thỏa thuận vá»›i DN. Các Bá»™ cÅ©ng không Ä‘iều hành bằng việc thỏa thuận miệng vá»›i nhau”- ông Thỏa nói.

Theo bà Mai, kết quả báo cáo có những thời Ä‘iểm DN đầu mối chỉ chi 100 đồng/lít thù lao cho đại lý, có thời Ä‘iểm lại lên tá»›i gần 1.000 đồng/lít. “Tại sao vượt cao vậy trong khi người tiêu dùng còn phải chia sẻ mức tăng giá, Chính phủ phải kiềm chế giá để chống lạm phát. Thị trường xăng dầu Ä‘ang do má»™t nhóm DN thống lÄ©nh thị trường chi phối. Nếu không khống chế sẽ có những cạnh tranh không bình đẳng, do Ä‘ó nhất thiết phải có sá»± quản lý của cÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c đối vá»›i chi phí”, bà Mai nói.

Nguồn tin: TP