Một chủ đề lặp đi lặp lại khi nói đến ngành công nghiệp dầu mỏ của Venezuela và công ty dầu mỏ quốc gia PDVSA là các mục tiêu sản xuất dầu thô vô cùng tham vọng được Tổng thống Nicolas Maduro công bố mỗi năm. Vào đầu tháng 1 năm 2021, sau khi đại dịch COVID-19 tồi tệ nhất qua đi, tổng thống Venezuela thông báo rằng PDVSA sẽ bơm 1,5 triệu thùng mỗi ngày vào cuối năm nay. Mục tiêu đó đã được chứng minh là không thể đạt được khi PDVSA thông báo vào tháng 11 năm 2021 rằng họ đã cắt giảm 1/3 mục tiêu xuống còn một triệu thùng mỗi ngày. Trong khi Maduro tuyên bố vào tháng 1 năm 2022 rằng với đầu tư độc quyền trong nước, PDVSA đã tăng sản lượng lên 1 triệu thùng mỗi ngày trong tháng 12 năm 2021, thì Báo cáo thị trường dầu hàng tháng tháng 3 năm 2022 của OPEC lại kể một câu chuyện khác. Dữ liệu PDVSA cho OPEC; cho thấy Venezuela chỉ bơm trung bình 871.000 thùng mỗi ngày trong tháng 12 năm 2021 với sản lượng cho tháng 1 và tháng 2 năm 2022 lần lượt giảm xuống 755.000 và 788.000 thùng/ngày. Các con số của OPEC chỉ ra rằng PDVSA đang sản xuất ít hơn nhiều so với mức 1 triệu thùng/ngày mà Maduro tuyên bố. Điều này cùng với một loạt các yếu tố, bao gồm các lệnh trừng phạt nghiêm ngặt của Hoa Kỳ và cơ sở hạ tầng ngành công nghiệp xuống cấp, cho thấy mục tiêu năm nay là 2 triệu thùng/ngày do Maduro công bố vào tháng 3 năm 2022, là không thể đạt được. Trong khi Caracas chỉ ra mức tăng trưởng sản lượng đáng kể của PDVSA vào cuối năm 2021, nơi sản lượng tháng 10 tăng 16% so với tháng trước đó và cuối cùng cũng tăng lên 871.000 thùng/ngày trong tháng 12, thì bằng chứng là có dấu hiệu công ty đang hoạt động hết công suất. Sản lượng dầu thô tăng đột biến ấn tượng đó có thể là do Caracas có được nguồn cung dầu ngưng tụ (condensate) thường xuyên, một dạng hydrocacbon lỏng cực nhẹ, từ Iran. Condensate đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cấp dầu thô cực nặng được khai thác từ Vành đai Orinoco, nơi chiếm hơn một phần ba sản lượng dầu mỏ của Venezuela, lên thành các loại có thể xuất khẩu. Khi tổng thống Trump ban hành các lệnh trừng phạt chống lại chế độ Maduro và PDVSA vào năm 2019, nó đã ngăn Venezuela nhập khẩu condensate từ Hoa Kỳ, mà cho đến thời điểm đó vẫn là nguồn chính cho chất lỏng hydrocacbon quan trọng. Việc mất nguồn dầu ngưng tụ đáng tin cậy là nguyên nhân khiến sản lượng dầu thô của Venezuela lao dốc. Nó buộc PDVSA phải trộn loại dầu nhẹ Santa Barbara được khai thác trong nước với dầu thô siêu nặng, do đó làm giảm bớt khối lượng các loại xăng dầu nhẹ hơn để lọc dầu trong nước thành xăng và dầu diesel cần thiết, càng làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu nhiên liệu của Venezuela.
Vì PDVSA đã được hưởng lợi từ việc có được một nguồn dầu ngưng tụ đáng tin cậy nên rất khó có khả năng tăng sản lượng xăng dầu đáng kể hơn nữa. Các chuyên gia trong ngành, bao gồm Francisco Monaldi, giám đốc Chương trình Năng lượng Mỹ Latinh tại Viện Baker của Đại học Rice ở Houston, tin rằng các hoạt động của PDVSA đã đạt hết công suất sản xuất. Trong một bài báo của Reuters vào tháng 12 năm 2021, ông đã tuyên bố:
“Sản lượng cơ bản vào năm 2021 thấp hơn nhiều so với năng lực sản xuất của PDVSA,” và “Hiện chúng đang đạt đến công suất đó. Để sản lượng tăng trong năm 2022, cần phải đầu tư vào các giếng mới và nâng cấp cơ sở hạ tầng”.
Cơ sở hạ tầng năng lượng như đường ống, bể chứa và nhà máy lọc dầu, bị xuống cấp nghiêm trọng do thiếu chế độ bảo dưỡng quan trọng khiến nhiều cơ sở hoạt động không liên tục. Trong nhiều trường hợp, tình trạng tồi tệ của cơ sở hạ tầng của PDVSA có nghĩa là hầu hết các cơ sở hoạt động đang phun dầu và khói độc vào môi trường, tạo ra một thảm họa môi trường với tỷ lệ lớn. Tình trạng tồi tệ của cơ sở hạ tầng dầu mỏ quan trọng có nghĩa là hầu hết các cơ sở đang hoạt động không hiệu quả, không đáng tin cậy cao và trong một số trường hợp không hoạt động, do đó ảnh hưởng đến khả năng tăng cường sản xuất của PDVSA. Để công ty dầu mỏ quốc gia của Venezuela tiếp tục mở rộng sản lượng dầu thô của mình, công ty phải đầu tư đáng kể vào việc có được nhân lực lành nghề, vốn và công nghệ để tiến hành bảo dưỡng khẩn cấp các cơ sở đã xuống cấp và đại tu cơ sở hạ tầng dầu khí quan trọng. Theo ước tính, từ một tài liệu nội bộ của PDVSA, có thể mất khoảng từ 58 tỷ đến tới 200 tỷ đô la, theo kế hoạch phục hồi kinh tế của Juan Guaido. Monaldi trước đây ước tính sẽ mất khoản đầu tư lên tới 12 tỷ đô la mỗi năm trong ít nhất vài năm để xây dựng lại cơ sở hạ tầng dầu khí đã đổ nát của Venezuela và đưa hoạt động sản xuất trở lại giống với khối lượng thời tổng thống Chavez.
Để Caracas thu hút được khoản đầu tư đáng kể như vậy, Hoa Kỳ phải nới lỏng các biện pháp trừng phạt nghiêm ngặt nhằm ngăn cản các công ty năng lượng nước ngoài hoạt động có lãi ở Venezuela. Những hạn chế đó cũng làm tăng mạnh nguy cơ Washington áp đặt các hình phạt tài chính và các hình phạt khác đối với các công ty hoạt động kinh doanh với PDVSA và các tổ chức khác của Venezuela. Những đe dọa của Washington nhằm vào các công ty cá nhân kinh doanh với Venezuela cùng với sự miễn cưỡng của các ngân hàng trong việc thực hiện các giao dịch mà có thể vi phạm lệnh trừng phạt đang tạo ra sự lo lắng đáng kể. Điều này đang thúc đẩy văn hóa tuân thủ quá mức giữa các công ty năng lượng khiến họ cực kỳ do dự khi tiến hành kinh doanh với PDVSA và đầu tư vào Venezuela ngay cả đối với những hoạt động nằm ngoài các hạn chế của Hoa Kỳ. Những lo ngại này được nhìn thấy rõ từ công ty năng lượng Nga Rosneft, công ty đã đầu tư rất nhiều vào các dự án dầu khí và liên doanh với PDVSA, nhưng đã bán tài sản ở Venezuela cho một thực thể thuộc sở hữu của Điện Kremlin vào tháng 3 năm 2020 nhằm tránh các lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ đối với các doanh nghiệp của họ. Điều đó lại càng tác động đến khả năng thu hút vốn, công nghệ và lao động có tay nghề của Caracas vốn là yêu cầu cấp thiết và cần thiết để tái thiết cơ sở hạ tầng dầu đã xuống cấp nghiêm trọng, vốn là điều kiện tiên quyết để tăng trưởng sản xuất.
Một yếu tố khác cho thấy PDVSA không có khả năng thúc đẩy đáng kể sản lượng xăng dầu hơn nữa, đó là những dấu hiệu cho thấy công ty dầu khí quốc gia đang khai thác quá mức sản lượng. Khi xem xét các Báo cáo Thị trường Dầu Hàng tháng của OPEC, rõ ràng là có sự khác biệt đáng kể giữa các con số được cung cấp bởi PDVSA và các nguồn thứ cấp của OPEC. Vào tháng 2 năm 2022, công ty dầu mỏ quốc gia của Venezuela tuyên bố đã bơm trung bình 788.000 thùng mỗi ngày, nhưng các nguồn thứ cấp của OPEC cho biết tổng sản lượng dầu của Venezuela trong tháng đó chỉ có 680.000 thùng/ngày, ít hơn 14% so với con số chính thức. Điều đó đã nổi lên như một xu hướng kéo dài, như biểu đồ dưới đây cho thấy, khi xem xét Báo cáo thị trường dầu hàng tháng của OPEC kể từ tháng 1 năm 2019 khi sản lượng bắt đầu giảm do các lệnh trừng phạt bổ sung của chính quyền Trump.
Nguồn: Báo cáo thị trường dầu hàng tháng của OPEC
Đáng chú ý là mặc dù sản lượng tăng rõ rệt vào cuối năm 2021, nhưng không có sự tăng trưởng đáng chú ý nào so với năm 2020 khi đại dịch và giá dầu suy yếu mạnh khiến sản lượng giảm 44% so với cùng kỳ xuống còn 569.000 thùng/ngày. Theo PDVSA, công ty đã bơm 636.000 thùng mỗi ngày trong năm 2021, mặc dù nhiều hơn 12% so với năm 2020 nhưng vẫn thấp hơn 37% so với 1 triệu thùng mỗi ngày được khai thác vào năm 2019. Xu hướng số liệu sản lượng của PDVSA báo cáo lớn hơn so với OPEC thu được từ nguồn thứ cấp cũng rõ rệt từ dữ liệu sản xuất hàng năm như biểu đồ dưới đây cho thấy.
Nguồn: Báo cáo thường niên của OPEC
Trong một thời gian, các nhà phân tích trong ngành đã suy đoán rằng PDVSA đang phóng đại dữ liệu sản xuất. Việc quản lý cấp cao của chính phủ thiếu kinh nghiệm, tham nhũng và thanh trừng những nhân sự không đáng tin cậy về mặt chính trị đang tạo ra một môi trường nơi PDVSA báo cáo những con số phù hợp với tuyên bố của các nhà lãnh đạo chính trị của Venezuela. Điều đó cùng với việc công ty dầu mỏ quốc gia của Venezuela không còn công bố các điểm dữ liệu hoạt động đã được kiểm toán và sự chênh lệch đáng kể so với các con số thứ cấp của OPEC về khối lượng sản xuất không chính xác và tăng cao được công bố. Tình trạng cơ sở hạ tầng ngành dầu khí của Venezuela bị xuống cấp nghiêm trọng và thiếu đầu tư vào việc bảo trì quan trọng cũng như đại tu khiến PDVSA không thể thúc đẩy thành công sản lượng dầu thô một lần nữa. Có bằng chứng đáng kể cho thấy sản lượng hydrocacbon của công ty dầu mỏ quốc gia Venezuela đã đạt đến công suất, nghĩa là mục tiêu sản xuất quá tham vọng vào năm 2022 của Maduro là 2 triệu thùng mỗi ngày đơn giản là không thể đạt được.
Nguồn tin: xangdau.net