Sá»± phục hồi kinh tế toàn cầu và nhu cầu dầu mỏ tăng lên cá»™ng vá»›i nguồn cung căng thẳng hÆ¡n, liệu có xảy ra má»™t cú sốc dầu mỏ kiểu những năm 1970 nữa hay không?

Trả lời câu hỏi này, mạng Business Week đăng bài của Scott S.Nyquist, Giám đốc Văn phòng McKisey&Co’s Houston, cho rằng khi nền kinh tế phục hồi từ cuá»™c suy thoái hiện nay, có má»™t nguy cÆ¡ lá»›n là nhu cầu năng lượng tăng lên, trong khi nguồn cung căng thẳng, sẽ khiến cho giá dầu tăng trở lại. Trên thá»±c tế, giá dầu Ä‘ang tăng. Nghiên cứu của Viện toàn cầu McKinsey (MGI), kết hợp giữa mô hình kinh tế vì mô vá»›i những hiểu biết về ngành Ä‘á»™ng lá»±c, cho thấy triwf phi giá»›i lãnh đạo doanh nghiệp và các nhà hoạch định chính sách hành Ä‘á»™ng má»™t cách quyết liệt đối vá»›i cả cung và cầu về dầu lá»­a, nếu không sẽ xảy ra má»™t cú sốc dầu lá»­a thú hai ngay sau khi kinh tế phục hồi, thậm chí nó còn tác Ä‘á»™ng đến nền kinh tế thế giá»›i mạnh hÆ¡n cú sốc dầu những năm 1970.

CÅ©ng nhÆ° Ä‘ã xảy ra trong những năm 70, nhu cầu năng lượng có thể tăng khi nền kinh tê thế giá»›i phát triển trở lại. MGI cho rằng nhu cầu dầu sẽ tăng 2%/năm trong thời gian từ 2010 đến 2015, nhanh hÆ¡n gần 1% so vá»›i giai Ä‘oạn tìm 2006 đến 2010. Trong khi Ä‘ó, mức cung ít hứa hẹn hÆ¡n những năm 70. Việc cắt Ä‘á»™t ngá»™t nguồn cung Ä‘ã dẫn đến cả hai cÆ¡n sốc trong những năm 70 - đầu tiên là sá»± cấm vận của OPEC và kế đến là sá»± sụp đổ nguồn cung dầu của Iran sau cuá»™c cách mạng ở nÆ°á»›c này. NhÆ°ng sau hai biến cố Ä‘ó, nguồn cung Ä‘ã tăng lên nhanh chóng, được đẩy mạnh bởi thá»±c tế OPEC và các nÆ°á»›c không thuá»™c OPEC tận dụng lợi thế phát hiện các mỏ dầu má»›i.

Ngày nay, việc thắt chặt tín dụng cÅ©ng nhÆ° sá»± không ổn định về giá dầu Ä‘ang làm tổn thÆ°Æ¡ng đến đầu tÆ° vào nguồn cung má»›i. Thậm chí ngay cả khi cuá»™c khủng hoảng tín dụng dịu Ä‘i, các nÆ°á»›c sản xuất có thể vẫn thận trọng trÆ°á»›c những ná»— lá»±c của các thị trường, nhÆ° Mỹ, nhằm giảm bá»›t sá»± phục thuá»™c vào dầu nhập khẩu. Trong bất kỳ trường hợp nào, ngay cả trong môi trường đầu tÆ° tốt hÆ¡n, các nhà sản xuất sẽ khó khăn hÆ¡n trong việc bổ sung nguồn cung của họ do các giếng dầu dá»… khai thác cạn Ä‘i nhanh chóng và khó tìm kiếm các mỏ dầu má»›i vá»›i chi phí thấp. Vì vậy, việc thay thế nhiên liệu và sá»­ dụng năng lượng hiệu quả hÆ¡n là những biện pháp cần thiết để giảm nhu cầu.

Có nhiều hành Ä‘á»™ng cho thấy các nhà hoạch định chính sách có thể, thậm chí trong ngắn hạn, tiến hành các biện pháp giảm nhu cầu năng lượng song song vá»›i các biện pháp đảm bảo nguồn cung. Theo tính toán, các khoản đầu tÆ° nhằm tăng sản lượng năng lượng mang lại lãi cho các nhà đầu tÆ° ít nhất 10% có thể làm giảm nhu cầu dầu toàn cầu khoảng 10% vào năm 2020, hoặc từ 6 triệu cho đến 11 triệu thùng/ngày- lượng dầu cần thiết để giữ cân bằng giữa cung và cầu.

NhÆ°ng dù cho các nÆ°á»›c Ä‘ang phát triển có sá»­ dụng năng lượng có hiệu quả - ví dụ các tiêu chuẩn sá»­ dụng nhiên liệu có hiệu quả của TQ, thì những ná»— lá»±c này vẫn chÆ°a đủ. Có thể Ä‘ã quá muá»™n để tránh mặt cÆ¡n sốt dầu thứ hai có thể xảy ra vào đầu năm 2010, phụ thuá»™c và tốc Ä‘á»™ hồi phục của nền kinh tế toàn cầu. Mọi chính sách nhằm giảm tốc Ä‘á»™ tăng về nhu cầu năng lượng sẽ là má»™t Ä‘óng góp hữu ích trong ngắn hạn, giảm bá»›t sá»± thiệt hại của cÆ¡n sốt dầu thứ hai đối vá»›i nền kinh tế thế giá»›i và về lâu dài, tạo cÆ¡ sở cho giai Ä‘oạn cân bằng bền vững trên các thị trường dầu, thúc đẩy sá»± phồn vinh của thế giá»›i trong tÆ°Æ¡ng lai.

cpv