Từ ngày 1-8-2010, Tập Ä‘oàn Dầu khí Việt Nam chính thức bán rá»™ng rãi xăng sinh học E5 tại hÆ¡n 20 Ä‘iểm ở TP Hồ Chí Minh, Hà Ná»™i, VÅ©ng Tàu, Hải Phòng và Hải DÆ°Æ¡ng. Sau gần 2 năm tạm dừng bán mặt hàng này do thiếu chế tài kiểm soát cồn ethanol, người tiêu dùng Việt Nam lại có cÆ¡ há»™i  tiếp cận loại nhiên liệu  Ä‘ang  được rất nhiều nÆ°á»›c sá»­ dụng.

Xăng E5 của Công ty Hóa dầu và nhiên liệu sinh học dầu khí Ä‘ã được Ä‘Æ°a ra thị trường Việt Nam.

Chậm so với thế giới
Theo các nhà khoa học, nhiên liệu sinh học (NLSH) mang lại nhiều lợi ích, trong Ä‘ó nổi bật nhất là được sản xuất từ nguyên liệu thá»±c vật khá phong phú và tái tạo được; không chứa các chất gây Ä‘á»™c hại nhÆ° dầu mỏ, khả năng phân hủy sinh học cao; góp phần làm giảm hiệu ứng nhà kính và phát thải khí Ä‘á»™c hại khác, giảm chi phí khắc phục ô nhiá»…m. Việc nghiên cứu, sá»­ dụng NLSH, trong Ä‘ó chủ yếu là cồn ethanol Ä‘ã thành xu thế tất yếu ở nhiều quốc gia để dần thay thế xăng, dầu có nguồn gốc hóa thạch trong các thập ká»· tá»›i.
 

NLSH không chỉ được các nÆ°á»›c nhÆ° Mỹ, Đức, Nhật Bản, Brazil Æ°u tiên phát triển mà các nÆ°á»›c trong khu vá»±c nhÆ° Trung Quốc, Thái Lan, Indonesia, Malaysia quan tâm từ nhiều năm trÆ°á»›c. Năm 1985, Thái Lan Ä‘ã triển khai dá»± án phát triển công nghệ sản xuất cồn ethanol từ sắn và diesel sinh học từ dầu cọ. Tháng 9-2000, nÆ°á»›c này thành lập Ủy ban Ethanol quốc gia để Ä‘iều hành chÆ°Æ¡ng trình phát triển NLSH; tháng 8-2002 ban hành chính sách há»— trợ tín dụng cho các nhà đầu tÆ° vào NLSH và Ä‘iều tiết thuế để gasohol (E10 - pha 10% ethanol) có giá bán thấp hÆ¡n 0,5 bạt/lít so vá»›i xăng. Hiện nay, vá»›i quy mô khoảng 5 triệu lít xăng E10 được tiêu thụ tại 10.000 cây xăng má»—i ngày, Thái Lan khẳng định sẽ sá»­ dụng E10 và B10 (10% diesel sinh học) trong cả nÆ°á»›c vào thập ká»· tá»›i.

Câu hỏi mà người tiêu dùng quan tâm là việc sá»­ dụng NLSH có bảo đảm được hiệu suất Ä‘á»™ng cÆ¡, tuổi thọ Ä‘á»™ng cÆ¡ nhÆ° khi dùng xăng, dầu từ nguồn gốc hóa thạch hay không? Việc sá»­ dụng rá»™ng rãi cồn ethanol kèm xăng, dầu ở trên 50 quốc gia khác Ä‘ã là câu trả lời rất rõ ràng.

Ở Việt Nam, việc nghiên cứu, sá»­ dụng NLSH bắt đầu từ khoảng 20 năm trÆ°á»›c nhÆ°ng má»›i ở quy mô nhỏ. Gần Ä‘ây, việc nghiên cứu, ứng dụng NLSH má»›i được triển khai "ra tấm, ra món" khi nhiều viện nghiên cứu, trường ĐH và các doanh nghiệp cùng vào cuá»™c. Đặc biệt, cuối năm 2007, vá»›i việc phê duyệt "Đề án phát triển NLSH đến năm 2015, tầm nhìn đến năm 2025", Chính phủ Ä‘ã "bật Ä‘èn xanh" cho việc Ä‘Æ°a NLSH vào cuá»™c sống. Tuy nhiên, vá»›i những gì Ä‘ang diá»…n ra có thể thấy, Việt Nam Ä‘ang Ä‘i sau rất nhiều nÆ°á»›c.

Bài toán nguyên liệu

Theo Ä‘ánh giá của Cục Thông tin KHCN quốc gia, tiềm năng về má»™t số loại cây trồng cung cấp nguyên liệu cho sản xuất NLSH ở Việt Nam nhÆ° lúa, ngô, sắn, khoai lang, mía là rất lá»›n. Những cây trồng này có khả năng thích ứng vá»›i Ä‘iều kiện thổ nhưỡng, khí hậu của nhiều vùng sinh thái là Ä‘iều kiện tốt để hình thành các vùng nguyên liệu tập trung hÆ°á»›ng đến sản xuất NLSH ở quy mô công nghiệp. Đáng lÆ°u ý là hiện nay, Bá»™ NN&PTNT Ä‘ã cho nhập khẩu má»™t số giống jatropha (cây nguyên liệu để sản xuất ra diesel sinh học, có thể trồng ở vùng đất dốc, nghèo kiệt dinh dưỡng) để trồng khảo nghiệm tại Tây Bắc, Đông Bắc, Bắc Trung bá»™ và duyên hải Nam Trung bá»™. Nếu sá»­ dụng hợp lý đất hoang hóa, gò đồi để trồng cây jatropha phục vụ sản xuất NLSH thì lợi ích sẽ rất lá»›n.

GS-TSKH Bùi Văn Ga, Thứ trưởng Bá»™ GD-ĐT - người nhiều năm nghiên cứu về NLSH cho rằng, Việt Nam nên quan tâm đến việc sản xuất NLSH, cụ thể là cồn ethanol từ các chất thải hữu cÆ¡ trong quá trình sản xuất nông nghiệp nhÆ° rÆ¡m rạ, chất thải chăn nuôi... Mặt khác, nÆ°á»›c ta có nhiều vùng đồi núi, có thể phát triển các loại cây nguyên liệu làm xăng sinh học. Nếu quy hoạch tốt và có công nghệ chế biến thích hợp thì việc phát triển xăng sinh học là rất hiệu quả trong Ä‘iều kiện giá dầu mỏ biến Ä‘á»™ng bất thường.

Nhu cầu sá»­ dụng năng lượng của Việt Nam Ä‘ang gia tăng nhanh chóng và nÆ°á»›c ta vẫn phải nhập khẩu số lượng lá»›n trong thời gian tá»›i. Theo Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng, đến năm 2025, nÆ°á»›c ta vẫn phải nhập khoảng 24 triệu tấn xăng, cho dù lúc Ä‘ó cả 3 nhà máy lọc dầu của Tập Ä‘oàn Dầu khí quốc gia Ä‘ã Ä‘i vào hoạt Ä‘á»™ng. Con đường phát triển duy nhất là sá»­ dụng các nguồn năng lượng tái tạo, trong Ä‘ó NLSH là sản phẩm chủ lá»±c. Rõ ràng sức ép ấy buá»™c chúng ta phải có bÆ°á»›c Ä‘i thích hợp từ nghiên cứu đến sản xuất năng lượng. Việc bán, sá»­ dụng xăng E5 tuy khá chậm so vá»›i thế giá»›i nhÆ°ng là Ä‘iểm mở đầu cho việc hình thành má»™t thói quen má»›i của người tiêu dùng, đồng thời cÅ©ng thể hiện quan Ä‘iểm phát triển "sạch" của Việt Nam trong tÆ°Æ¡ng lai.

Nguồn: HNM