Phó Chủ tịch Há»™i đồng Dân tá»™c Chuyển tiếp Libya (NTC) Mahmud Jibril cho biết má»™t chính phủ chuyển tiếp má»›i sẽ được thành lập tại quốc gia này trong vòng 10 ngày tá»›i. 
 

Và trÆ°á»›c Ä‘ó, hàng chục tá»· USD của đất nÆ°á»›c Libya vốn Ä‘ang bị phong toả Ä‘ã được giải phóng. Tuy nhiên, nền kinh tế nÆ°á»›c này muốn ổn định và phát triển thì vẫn phải phụ thuá»™c vào dầu khí.

Bất cứ ai cÅ©ng đều cho rằng, dầu mỏ chính là mấu chốt của sá»± thành công của chế Ä‘á»™. Dầu chiếm má»™t phần tÆ° tổng sản lượng kinh tế và 95% kim ngạch xuất khẩu cả nÆ°á»›c
 

TrÆ°á»›c khi cuá»™c nổi dậy nổ ra hồi tháng 2-2011, Libya sản xuất 1,8 triệu thùng dầu thô/ngày và xuất khẩu 1,5 triệu thùng/ngày. Con số này chỉ chiếm chÆ°a đầy 2% tổng cung dầu thô toàn cầu, nhÆ°ng rất ít quốc gia trên thế giá»›i có được loại dầu ngọt, nhẹ chất lượng cao nhÆ° của Libya. Khi chiến tranh xảy ra, các công ty dầu khí nÆ°á»›c ngoài buá»™c phải rút nhân sá»± ra khỏi Libya.

Theo Æ°á»›c tính của CÆ¡ quan Năng lượng quốc tế (IEA), sản lượng dầu của Libya tụt giảm còn chÆ°a đầy 60.000 thùng/ngày, chỉ đủ Ä‘áp ứng 20% nhu cầu năng lượng ná»™i địa.

Trong những ngày qua, lá»±c lượng nổi dậy chỉ có thể xuất má»™t lượng nhỏ dầu thô còn tồn kho ra thị trường quốc tế qua đường Qatar. Tuy nhiên, nếu dòng xuất khẩu dầu từ Libya được nối lại, giá dầu thô tại Mỹ và châu Âu sẽ sụt giảm, kéo giá xăng tụt theo. CÅ©ng giống nhÆ° thời kỳ sau chiến tranh ở Iraq, các nÆ°á»›c phÆ°Æ¡ng Tây, đặc biệt là các thành viên NATO Ä‘ã tham gia cuá»™c không kích Libya, đều nhanh chóng lên tiếng và bày tỏ ý muốn các công ty của nÆ°á»›c mình sá»›m tiếp cận các giếng dầu ở Libya.

Ngành công nghiệp dầu mỏ của Libya dá»±a vào ba khu vá»±c chính - Sirte, Murzuk và Palagian. Sirte là khu vá»±c lá»›n nhất và quan trọng nhất, chiếm khoảng 80% tổng sản lượng dầu cả nÆ°á»›c. Tuy nhiên, việc nối lại hoạt Ä‘á»™ng sản xuất dầu ở Ä‘ây có thể bị trì hoãn hàng tháng vì cần phải có thời gian để dỡ bỏ số mìn lá»±c lượng ủng há»™ ông Gaddafi cài đặt.

Khi toàn bá»™ số mìn được giải quyết, vẫn còn những rắc rối khác nhÆ°: Rất nhiều máy bÆ¡m ở Sirte Ä‘ã qua thời kỳ sá»­ dụng chính và nay cần được làm vệ sinh thường xuyên. Cuá»™c chiến khiến các máy bÆ¡m Ä‘ã bị lÆ¡ là bảo dưỡng. Cho nên má»™t số máy thậm chí còn phải được đại tu, càng làm tốn thêm thời gian quý báu.

Các khu vá»±c Murzuk và Palagian hiện gặp ít khó khăn hÆ¡n. Các mỏ dầu ở những nÆ¡i này má»›i hÆ¡n, an toàn hÆ¡n, mặc dù các đường ống dẫn từ Murzuk tá»›i Tripoli Ä‘ã bị hÆ° hại trong cuá»™c giao tranh. Việc khắc phục sẽ tùy thuá»™c vào mức Ä‘á»™ bị hÆ° hại; nếu cần má»™t đường ống dẫn má»›i thì sẽ mất ít nhất sáu tháng, trong khi các sá»­a chữa nhỏ sẽ chỉ mất vài tuần.

Tuy nhiên, những vấn đề trên lại chÆ°a xác định mức Ä‘á»™ phức tạp khiến người ta Ä‘Æ°a ra những Æ°á»›c Ä‘oán khác nhau về mốc thời gian Libya tham gia trở lại thị trường xuất khẩu dầu mỏ nhÆ° hồi trÆ°á»›c ná»™i chiến.

Công ty nghiên cứu năng lượng Wood Mackenzie nói sẽ mất ba năm, trong khi CÆ¡ quan Năng lượng Quốc tế và tân Chủ tịch của Công ty dầu quốc gia Libya, Nuri Berruien, đều cho rằng ít có khả năng đạt được sản lượng này trÆ°á»›c năm 2013. Các chuyên gia kinh tế cho rằng: Việc khôi phục sản xuất sá»›m sẽ có lợi cho không chỉ Libya mà cả thế giá»›i.

Các hãng dầu mỏ lá»›n rất nóng lòng trở lại. Chẳng hạn nhÆ° ENI của Italia Ä‘ã quay lại Ä‘ánh giá thiệt hại. CÆ¡ quan cầm quyền má»›i của Libya, Há»™i đồng Chuyển tiếp Quốc gia, cho biết họ sẽ tôn trọng các hợp đồng Ä‘ã ký vá»›i chính quyền Gaddafi và các hãng dầu trở lại càng sá»›m thì càng có thể bắt đầu khai thác lợi nhuận từ các giếng dầu Ä‘ang Ä‘ình trệ.
 

Chế Ä‘á»™ má»›i cÅ©ng sẽ bắt đầu tính chuyện mời chào các hợp đồng má»›i. Kế hoạch đấu thầu dá»± kiến khó có thể được tổ chức trong năm nay, nhÆ°ng các hãng ENI, Repsol, Gazprom, Total, Tập Ä‘oàn Dầu khí Quốc gia Trung Quốc, BP, Exxon Mobil đều Ä‘ang rất sốt sắng nhập cuá»™c má»™t khi việc mời gọi hợp đồng được công bố.

Sá»± trở lại của Libya trong việc xuất dầu sang các thị trường quốc tế sẽ gây áp lá»±c khiến dầu thô Brent giảm giá. Cho nên có lẽ không chỉ người dân Libya và các quan chức dầu khí muốn ngành công nghiệp chủ chốt của nÆ°á»›c này hoạt Ä‘á»™ng mạnh trở lại, mà còn cả người tiêu dùng trên toàn thế giá»›i nữa.

Nguồn tin: BBC