– Câu chuyện người tiêu dùng Ä‘ang bị “móc túi” hàng trăm tỉ đồng má»—i tháng do chênh lệch thuế xăng dầu hiện vẫn chÆ°a có hồi kết khi mà chÆ°a quy được trách nhiệm cho ai, chÆ°a tìm ra giải pháp và tiền của dân chÆ°a có cÆ¡ chế trả lại cho dân!

Sau khi bản kết luận chÆ°a chính thức của Thanh tra Chính phủ hé lá»™ những sai phạm của “ông lá»›n” ngành xăng dầu Việt Nam Petrolimex trong lÄ©nh vá»±c tài chính kinh doanh, người dân được dịp “ngã ngá»­a” khi biết hàng tháng mình bị “móc túi” hàng trăm tỉ đồng do cách tính giá cÆ¡ sở xăng dầu chÆ°a hợp lý.

Cụ thể, từ tháng 5/2015, các doanh nghiệp xăng dầu Ä‘ã hưởng lợi khoản tiền chênh lệch nhờ chính sách thuế nhập khẩu bất nhất giữa các thị trường.

Vá»›i sản phẩm nhập từ ASEAN, thuế áp dụng trong năm 2015 vá»›i dầu diesel và madút là 5% và từ 1/1/2016 là 0% (thuế vá»›i xăng vẫn là 20%, tÆ°Æ¡ng tá»± các thị trường khác). Và từ đầu năm nay, thuế nhập dầu diesel từ Hàn Quốc về Việt Nam cÅ©ng giảm về 5%, thuế xăng về 10% (thấp hÆ¡n thị trường khác 10%).

Thế nhÆ°ng, tại Thông tÆ° 78 được Liên bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng - Tài chính ban hành tháng 5/2015, giá cÆ¡ sở xăng dầu (căn cứ để tính giá bán lẻ) vẫn được tính dá»±a trên thuế suất nhập khẩu 20% vá»›i xăng, 10% vá»›i dầu diesel và madút là 10%.

Cách tính giá cÆ¡ sở này tạo ra má»™t khoảng “vênh” 5-10% tiền thuế vá»›i diesel và 10% vá»›i xăng giữa đầu vào (doanh nghiệp phải ná»™p cho ngân sách) và đầu ra (người tiêu dùng phải trả cho doanh nghiệp).

Và Ä‘ây chính là khoản tiền mà các nhà buôn xăng dầu được hưởng suốt từ tháng 5/2015 đối vá»›i diesel nhập từ ASEAN và từ đầu năm 2016 đến nay vá»›i xăng nhập từ Hàn Quốc.

Về bản chất, hàng trăm tỉ đồng hàng tháng người dân bị “móc túi’ chính là khoản thuế người dân phải trả cho doanh nghiệp xăng dầu mà doanh nghiệp xăng dầu không phải ná»™p cho Nhà nÆ°á»›c.

Người dân Ä‘ang bị "móc túi" hàng trăm tỉ đồng má»—i tháng làm lợi cho doanh nghiệp xăng dầu (ảnh minh họa)

Điều Ä‘áng nói là “quả bóng trách nhiệm” này Ä‘ang được Ä‘á qua Ä‘á lại giữa các doanh nghiệp, bá»™ ngành khi doanh nghiệp xăng dầu cứ vô tÆ° bỏ túi mà không băn khoăn gì vì giá cÆ¡ sở áp cho xăng dầu là do Ä‘Æ¡n vị khác ban hành.

Liên bá»™ Tài chính - Công thÆ°Æ¡ng là Ä‘Æ¡n vị chịu trách nhiệm xác định và ban hành văn bản quy dịnh giá cÆ¡ sở xăng dầu, nhÆ°ng ngày 14/3/2016, trong thông cáo gá»­i báo chí, Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng cho rằng Ä‘Æ¡n vị này chỉ có chức năng phối hợp vá»›i Bá»™ Tài chính trong vấn đề xác định giá cÆ¡ sở bán lẻ xăng dầu, còn thá»±c chất quản lý giá xăng dầu là chức năng của Bá»™ Tài chính.

Vá»›i trách nhiệm của mình, trong thông cáo phát Ä‘i má»™t ngày sau Ä‘ó (15/3/2016), Bá»™ Tài chính xác nhận có chênh lệch trong cách tính giá cÆ¡ sở song không nêu ra phÆ°Æ¡ng án cuối cùng để khắc phục khoản chênh này, mà cho biết vẫn Ä‘ang trong giai Ä‘oạn "nghiên cứu" giải pháp.

Trần tình cho mức giá cÆ¡ sở thiếu hợp lý do mình ban bố, Bá»™ này lý giải: giá cÆ¡ sở xăng dầu không phải là giá do Nhà nÆ°á»›c ấn định hoặc phê duyệt cho từng doanh nghiệp đầu mối mà chỉ là mức trần để thÆ°Æ¡ng nhân căn cứ chỉnh giá.

Tuy nhiên, ai cÅ©ng biết rằng: các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu luôn bám sát mức trần này để niêm yết giá và chẳng dại gì tá»± Ä‘iều chỉnh nếu cÆ¡ quan quản lý không yêu cầu.

Vấn đề tưởng chừng Ä‘ã rõ nhÆ°ng hóa ra lại vô cùng phức tạp khi mà sáng nay, trả lời trên báo chí, Ủy viên Thường trá»±c Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc há»™i – ông Bùi Đức Thụ cho rằng: “cụ thể hóa trách nhiệm thuá»™c về ai lại rất khó”!

Bởi vì cả Bá»™ Tài chính và Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng đều được giao nhiệm vụ xác định giá cÆ¡ sở và ban hành văn bản. Ngoài ra, thá»±c tế trong thời gian qua, nhiều văn bản ban hành chỉ sau má»™t thời gian Ä‘ã không còn phù hợp, thậm chí có văn bản ban hành còn chÆ°a phù hợp vá»›i tình hình thá»±c tiá»…n.

Vì chÆ°a quy được trách nhiệm cho ai nên cuối cùng trách nhiệm vẫn thuá»™c về … Nhà nÆ°á»›c. “ Trách nhiệm của Nhà nÆ°á»›c là tiếp tục sá»­a đổi để hoàn thiện thể chế cho phù hợp tình hình thá»±c tiá»…n” - ông Thụ nói.

Cuối cùng, người dân nhiều khả năng sẽ phải “bắc thang lên hỏi ông Trời”, bởi vì vị đại diện Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc há»™i khẳng định: việc hoàn trả tiền cho dân là “không có cÆ¡ sở pháp lý”.

Thế má»›i biết, lấy của dân thì dá»…, nhÆ°ng trả lại dân thì khó trăm đường.

Nguồn tin: ANTT