Theo con số công khai của Petrolimex, bình quân 30 ngày tính tá»›i 17.5, giá xăng bán lẻ của Ä‘Æ¡n vị này Ä‘ang lãi khoảng 633 đồng/lít và lãi gần 400 đồng/lít dầu diesel. Tuy nhiên, theo má»™t đầu mối xăng dầu phía nam, nếu tính bình quân 15 ngày trở lại Ä‘ây, con số lãi thá»±c tế của các DN cao hÆ¡n nhiều, xấp xỉ ở mức 700 - 1.500 đồng/lít xăng dầu. NhÆ°ng thay vì chủ Ä‘á»™ng đề xuất giảm giá, các đầu mối lá»±a chọn cách tăng chiết khấu hoa hồng để giữ chân đại lý và sá»­ dụng phần lãi này để “bù lá»—” kinh doanh của thời gian trÆ°á»›c Ä‘ó. Đáng nói nhất, giữa lúc cÆ¡ há»™i giảm giá nhìn thấy rõ, cÆ¡ quan quản lý giá vẫn im lặng.

Sở dÄ© có cảnh tréo ngoe trên là do việc duy trì quá lâu cÆ¡ chế tính giá bình quân 30 ngày vá»›i xăng dầu nhập khẩu theo Nghị định 84, dẫu giá thế giá»›i biến Ä‘á»™ng tăng giảm liên tục. Theo các chuyên gia, cÆ¡ chế quản lý giá này Ä‘ang giúp các DN sống khỏe, cÆ¡ quan quản lý thì khá “nhàn”, chỉ người tiêu dùng chịu thiệt. Theo TS Ngô Trí Long, nguyên Viện phó Viện Nghiên cứu khoa học thị trường giá cả, Bá»™ Tài chính, bất hợp lý ở chá»— Nghị định 84 quy định giá theo thị trường do DN tá»± quyết, nhÆ°ng bản chất thị trường xăng dầu vẫn là Ä‘á»™c quyền khi 3 DN đầu mối lá»›n là Petrolimex, Saigon Petro và PVOil Ä‘ã chiếm tá»›i trên 70% thị phần. Mặt khác, Nghị định quy định DN được Ä‘iều chỉnh giá khi thị trường biến Ä‘á»™ng, nhÆ°ng trên thá»±c tế cÆ¡ quan quản lý vẫn quyết định giá, dẫn đến cÆ¡ chế thị trường ná»­a vời, mà hậu quả tất yếu là DN chỉ “kêu khóc” khi giá thế giá»›i tăng, nhÆ°ng âm thầm hưởng lợi nhuận khi giá thế giá»›i giảm.

CÆ¡ quan quản lý thì luôn nói tá»›i việc đảm bảo hài hòa lợi ích giữa nhà nÆ°á»›c, người tiêu dùng và DN, tuy nhiên, trong thế kiềng 3 chân này, lợi ích người tiêu dùng luôn bị xếp cuối cùng. Minh chứng là khi giá thế giá»›i tăng, DN sẽ được há»— trợ tối Ä‘a bằng các công cụ nhÆ° xả Quỹ bình ổn giá xăng dầu, giảm thuế nhập khẩu về 0%... Tá»›i khi giá thế giá»›i giảm, thường là sau khi dÆ° luận và báo chí lên tiếng, việc Ä‘iều chỉnh giảm giá má»›i được tính đến. Thậm chí, rất nhiều lần, thay vì giảm giá cho người tiêu dùng, cÆ¡ quan quản lý chỉ khôi phục thuế nhập khẩu.

Việc sá»­a đổi Nghị định 84 Ä‘ã được nhắc tá»›i rất nhiều lần, Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ cÅ©ng Ä‘ã chỉ đạo giao cho Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng chủ trì cùng Bá»™ Tài chính xem xét sá»­a đổi những Ä‘iểm không hợp lý của cÆ¡ chế này, nhÆ°ng đến thời Ä‘iểm này chÆ°a có dấu hiệu gì cho thấy việc sá»­a đổi Ä‘ang được thá»±c hiện. Sá»± chậm trá»… khó hiểu này của các cÆ¡ quan quản lý, cùng vá»›i tình trạng “tăng nhanh, giảm chậm” liên tục của giá xăng dầu khiến dÆ° luận ít nhiều phải đặt câu hỏi: liệu có lợi ích nhóm nào Ä‘ang chi phối cách Ä‘iều hành và quản lý thị trường xăng dầu?

Theo các chuyên gia, việc duy trì dá»± trữ lÆ°u thông trong thời gian dài là cần thiết, nhÆ°ng cÆ¡ chế tính giá không thể cứng nhắc bình quân 30 ngày mà có thể ná»›i lỏng 7 ngày hoặc 15 ngày để linh hoạt hÆ¡n vá»›i giá thị trường, đồng nghÄ©a vá»›i việc cấp thiết phải sá»­a đổi ngay Nghị định 84. Sau cú sốc tăng giá lên tổng cá»™ng 3.000 đồng/lít xăng tháng trÆ°á»›c, quyết định giảm giá xăng dầu kịp thời của cÆ¡ quan quản lý vào thời Ä‘iểm này là cách tốt nhất để há»— trợ cho các DN sản xuất vốn Ä‘ang phải đối mặt vá»›i rất nhiều khó khăn, đồng thời lấy lại niềm tin cho người tiêu dùng vào má»™t thị trường xăng dầu thá»±c sá»± “minh bạch”.

Nguồn tin: Thanhnien