Má»—i năm Nhà máy Lá»c dầu Dung Quất cung ứng ra thị trưá»ng hÆ¡n 5 triệu tấn xăng dầu, nguồn cung này tác động tá»›i giá xăng dầu bán lẻ trong nước ra sao khi giá xăng VN Ä‘ang bị cho là đắt hÆ¡n ở Mỹ?
“Không thể hô biến là xăng ở Mỹ vá» Việt Nam ngay được”
20h ngày 7/7 vừa qua, giá xăng bán lẻ trong nước tăng thêm 410 đồng/lít tại vùng 1 và 420 đồng/lít tại vùng 2. Äây là lần thứ 5 kể từ đầu năm 2014 và lần thứ 2 trong vòng 15 ngày qua giá xăng bán lẻ trong nước tăng mạnh. Tổng cá»™ng từ đầu năm 2014 đến nay giá xăng Ä‘ã đắt thêm 1.430 đồng/lít.
Äánh giá tác động đợt Ä‘iá»u chỉnh xăng lần này, có chuyên gia Ä‘ã phải thốt lên, “tăng giá như váºy là bóp nghẹt dân”. Theo vị này, liên Bá»™ Tài chính – Công thương Ä‘ã rất “khôn khéo” khi chá»n cách tăng giá ít má»™t, nhưng tổng chung các lần tăng thì lại là con số lá»›n.
 |
Ngưá»i dân luôn cảm thấy bị "móc túi" má»—i lần xăng trong nước tăng giá |
Theo má»™t tính toán, tổng cá»™ng các khoản thuế phí áp cho má»—i lít xăng tại Việt Nam cao gấp 3 lần so vá»›i Mỹ. Cụ thể, má»—i lít xăng tại Mỹ phải chịu các khoản thuế, phí như: thuế bang, thuế doanh thu, thuế địa phương, phí môi trưá»ng... tổng cá»™ng là 12%.
Chính vì “gánh” quá nhiá»u thuế, phí Ä‘ã khiến giá xăng bán lẻ ở Việt Nam cao hÆ¡n cả giá xăng bán lẻ tại Mỹ - quốc gia cho ná»n kinh tế phát triển và thu nháºp bình quân đầu ngưá»i gấp 31,7 lần Việt Nam, khoảng 4.400 đồng/lít.
Trong lần tăng giá ngày 7/7, khá nhiá»u câu há»i đổ dồn vá» phía Bá»™ Tài chính, rằng vì sao cÆ¡ quan này không sá» dụng biện pháp giảm thuế để “bù” sá»± chênh lệch giữa giá cÆ¡ sở và giá bán lẻ. Bởi, theo phụ biểu chi phí giá thành xăng được Bá»™ Tài chính công bố, thì má»—i lít xăng “cõng” 8.244 đồng tiá»n thuế, phí (tương đương 35% giá bán lẻ). Trong Ä‘ó, thuế nháºp khẩu chiếm 18%, thuế tiêu thụ đặc biệt 10%, thuế bảo vệ môi trưá»ng và thuế giá trị gia tăng 10%.
Câu há»i “vì sao giá xăng trong nước cao hÆ¡n cả giá xăng bán lẻ tại Mỹ” Ä‘ã được đặt ra vá»›i lãnh đạo ngành công thương. Thứ trưởng Bá»™ Công thương ông Äá»— Thắng Hải cho rằng, giá xăng dầu nếu tính phải tính tại má»™t thá»i Ä‘iểm, Ä‘em so giá thá»i Ä‘iểm này vá»›i thá»i Ä‘iểm khác sẽ không chính xác. Thêm nữa, giá xăng dầu ở Việt Nam Ä‘ang được Ä‘iá»u hành theo Ä‘úng Nghị định 84 vá»›i biên độ thá»i gian tính giá cÆ¡ sở bình quân là 30 ngày.
“Giá xăng dầu trong nước ngày hôm nay không thể so sánh vá»›i giá hôm nay ở nước khác được. Hôm nay xăng ở Mỹ không thể hô biến vá» Việt Nam ngay được, vì phải mất thá»i gian váºn chuyển 15 ngày xăng dầu má»›i vá» tá»›i Việt Nam” – Thứ trưởng Hải nói. Nhưng ông cÅ©ng cho rằng, tá»›i Ä‘ây theo ná»™i dung dá»± thảo Nghị định kinh doanh xăng dầu má»›i thì thá»i gian tính giá cÆ¡ sở được rút ngắn chỉ còn 15 ngày. Sá»± thay đổi này sẽ khiến giá xăng trong nước gần hÆ¡n vá»›i giá thế giá»›i” – Thứ trưởng Hải nói.
So sánh giá xăng trong nước và Mỹ, ông Äặng Vinh Sang – Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Dầu khí TP.HCM (Saigon Petro) cÅ©ng cho là “khó có cÆ¡ sở chính xác”. Lý do được ông Sang đưa ra, là do xăng dầu bán lẻ trong nước được tính dá»±a trên giá cÆ¡ sở bình quân 30 ngày, trong khi tại Mỹ giá xăng bán lẻ Ä‘iá»u chỉnh tăng – giảm hàng ngày. CÅ©ng do cách tính giá bình quân 30 ngày này nên có thá»i Ä‘iểm giá xăng dầu ở Việt Nam lại thấp hÆ¡n cả Mỹ.
Vấn đỠnằm ở độ trá»… tính giá cÆ¡ sở bình quân 30 ngày” – ông Sang nói.
Có xăng ná»™i địa, sao giá xăng vẫn đắt?
Dù má»—i năm nhà máy Lá»c dầu Dung Quất cho ra Ä‘á»i trên 5 triệu tấn xăng dầu cung ứng cho thị trưá»ng ná»™i địa, nhưng vì sao giá xăng dầu trong nước vẫn cứ “nhảy múa” liên tục?
Chia sẻ vá»›i Infonet, ông Nguyá»…n Hoài Giang – Chá»§ tịch HÄQT Công ty Lá»c hóa dầu Bình SÆ¡n (đơn vị quản lý Nhà máy Lá»c dầu Dung Quất) cho biết, hiện sản lượng xăng dầu mà Dung Quất cung ứng ra thị trưá»ng chỉ chiếm 25-27% tổng sản lượng tiêu dùng xăng dầu trong nước. Gần 75% còn lại các doanh nghiệp kinh doanh đầu mối vẫn phải Ä‘iá»u tiết từ nguồn nháºp khẩu. Do Ä‘ó, dù trong nước có thêm nguồn cung từ Nhà máy Lá»c dầu Dung Quất thì do tá»· lệ nhá» nên cÅ©ng không thể tác động vào giá xăng dầu bán lẻ.
“Xăng dầu Dung Quất chỉ chiếm 1/4 tổng sản lượng tiêu thụ xăng dầu cá»§a cả nước thì không thể làm cho giá cao lên hay xuống thấp được”- ông Giang chia sẻ.
Vì xăng ná»™i chỉ chiếm má»™t tá»· lệ rất nhá» nên không thể "chen chân" Ä‘iá»u tiết giá mặt hàng xăng dầu, hay còn vì má»™t nguyên do nào khác khiến giá xăng trong nước luôn đắt Ä‘á». Và ngưá»i dân thì luôn tá» thái độ "ngán ngẩm" và cảm thấy bị móc túi má»—i khi nghe tin giá xăng tăng?
Thá»±c tế, dù được hứa là Ä‘iá»u hành minh bạch, công khai, song cho đến lúc này việc Ä‘iá»u hành giá xăng dầu vẫn chỉ là câu chuyện riêng giữa các Bá»™ và doanh nghiệp. Các diá»…n biến Ä‘ang diá»…n ra trên thị trưá»ng xăng dầu cÅ©ng khiến dư luáºn liên tưởng tá»›i việc, chính sách Ä‘iá»u hành xăng dầu Ä‘ang Ä‘i theo hướng đỡ gánh nặng cho các doanh nghiệp trước khi tính tá»›i lợi ích ngưá»i tiêu dùng.
Má»™t chuyên gia trong lÄ©nh vá»±c xăng dầu Ä‘ã phải thốt lên, giá xăng chỉ tăng mà không giảm doanh nghiệp hãy thá» xem Ä‘ã tiết kiệm được chi phí, Ä‘ã thá»±c lòng muốn chia sẻ vá»›i ngưá»i tiêu dùng hay chưa? Äiá»u hành xăng dầu theo cÆ¡ chế giá thị trưá»ng nhưng vẫn tồn tại doanh nghiệp độc quyá»n, chi phối thị trưá»ng thì việc tăng giá là đương nhiên, phần thiệt thòi luôn là ngưá»i dân gánh chịu.
Nguồn tin: Infonet