Lãnh đạo của Armenia và Azerbaijan dá»± định gặp gỡ trong tuần này nhằm xoa dịu tình hình căng thẳng sau khi có ít nhất 15 binh lính bị thiệt mạng trong khu vá»±c biên giá»›i tranh chấp.  

Vụ đụng Ä‘á»™ xảy ra tuần trÆ°á»›c là sá»± kiện đẫm máu nhất kể từ khi hai cá»±u thành viên của Liên Xô CÅ© kí má»™t thỏa thuận ngừng bắc cách Ä‘ây 20 năm. Trong lời tuyên bố được Ä‘Æ°a ra trên bản tin Ä‘iện tá»­ của chính phủ, thủ tÆ°á»›ng  Armenia Hovik Abrahamyan khẳng định tổng thống Serzh Sargsyan sẽ tổ chức má»™t cuá»™c nói chuyện vá»›i tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev tại thành phố Sochi của Nga trong hai ngày 9,9/08.

“Chúng tôi kỳ vọng các thỏa thuận nghiêm túc có thể sẽ đạt được trong suốt buổi họp. Chúng tôi không e ngại chiến tranh. NhÆ°ng tôi nghÄ© rằng thật không khôn ngoan gì khi giải quyết mâu thuẫn bằng chiến tranh trong thế kỉ 21 này.”

Các cuá»™c giao tranh tại khu vá»±c biên giá»›i Ä‘ã bùng phát trong bối cảnh mâu thuẫn địa chính trị tồi tệ nhất kể từ Chiến Tranh Lạnh giữa Nga và Mỹ xung quanh cuá»™c xung Ä‘á»™t tại Ukraina. Theo nhà kinh tế Timothy Ash của Standard Bank Group Ltd. nhận định thì má»™t má»™t cuá»™c chiến má»›i giữa Azerbaijan, đồng minh thân cận của Mỹ và Thổ NhÄ© Kỳ, vá»›i Armenia do Nga hậu thuẫn có nguy cÆ¡ đẩy NATO mâu thuẫn trá»±c tiếp vá»›i chính phủ ở Moscow.

“Về mặt quân sá»±, Armenia vẫn được cho là có Æ°u thế cao hÆ¡n, vá»›i sá»± viện trợ vÅ© khí từ Nga, tuy nhiên vá»›i nguồn tài nguyên dầu mỏ giàu có, Azerbaijan hiện Ä‘ang tái vÅ© trang má»™t cách nhanh chóng.”

Số người bị thiệt mạng tăng lên từ 31/07 Ä‘ang kích Ä‘á»™ng bạo lá»±c giữa khu vá»±c nằm toàn bá»™ trong đất liền của Armenia vá»›i biên giá»›i phía Ä‘ông của Azerbaijan, nhà cá»±u sản xuất dầu lá»›n thứ ba của Liên Xô CÅ© và là tuyến đường duy nhất vận chuyển năng lượng của vùng Caspia đến thị trường Tây Âu mà không cần Ä‘i qua Nga.

Người Armenia Ä‘ã chiếm Nagorno-Karabakh, má»™t vùng đất miền núi có kích thÆ°á»›c bằng vá»›i bang Rhode Island của Mỹ, và 7 quận lân cận từ người Azerbaijan trong má»™t cuá»™c chiến tranh sau khi Liên Xô tan rã vào năm 1991. HÆ¡n 30 ngàn người Ä‘ã bị thiệt mạng và hÆ¡n 1 triệu người phải rời bỏ nhà cá»­a trÆ°á»›c khi Nga làm trung gian hòa giải vào năm 1994. Tổng thống hai nÆ°á»›c lần đầu tiên trong hai năm Ä‘ã đồng ý gặp nhau vào tháng Mười Má»™t tại Vienna.

Azerbaijan, Ä‘ã ký hợp đồng trị giá 45 tỉ USD hồi tháng 12 năm ngoái vá»›i BP Plc để cung cấp khí đốt đến Châu Âu, Ä‘ang lập lại lời Ä‘e dọa sá»­ dụng vÅ© lá»±c để giành quyền kiểm soát vùn lãnh thổ trên nếu các ná»— lá»±c hòa bình thất bại. Tổng thống Aliyev từng khẳng định rằng ông không nghi ngờ khả năng Azerbaijan sẽ “phục hồi toàn vẹn lãnh thổ của mình”.

Phát ngôn viên của Bá»™ Ngoại giao Azerbaijan Elman Abdullayev Ä‘ã không trả lời các cuá»™c gọi từ phóng viên sau má»™t thông báo đăng trên website của Bá»™ Ngoại giao vá»›i lời cáo buá»™c của Ngoại trưởng Azerbaijan khi cho rằng Armenia có hành Ä‘á»™ng “khiêu khích” và khẳng định cÆ¡ quan này sẽ “chịu toàn bá»™ trách nhiệm cho việc gia tăng các tình huống nguy hiểm hiện nay,:

Mỹ, Pháp và Nga, là các nÆ°á»›c Ä‘ang ra sức ná»— lá»±c giải quyết vấn đề tranh chấp Nagorno-Karabakh, Ä‘ã thúc giục Azerbaijan và Armenia phải hành Ä‘á»™ng ngay lập tức để xoa dịu tình hình và tuân thủ lệnh ngừng bắn cÅ©ng nhÆ° phục hồi Ä‘àm phán.

Các công ty nÆ°á»›c ngoài, dẫn đầu là BP của Anh Ä‘ang đầu tÆ° hÆ¡n 40 tỉ USD vào ngành dầu khí của Azerbaijan. NÆ°á»›c này có thể tải 1,2 triệu thùng dầu/ngày đến Thổ NhÄ© Kỳ bằng đường ống Baku-Tbilisi-Ceyhan Ä‘i vòng qua Nga.

Tám binh sÄ© Azerbaijan và hai binh sỉ Armenia được xác nhận Ä‘ã chết trong cuá»™c đụng Ä‘á»™ hôm 31/07. Phía Azerbaijan nói rằng họ mất thêm 4 binh sÄ© nữa và má»™t binh sỉ Armenia được xác nhận Ä‘ã bị thiệt mạng trong vụ đụng Ä‘á»™ sau Ä‘ó vào hôm 1,2/08. Theo lá»±c lượng vÅ© trang của Nagorno-Karabakh thì má»™t quân nhân khác của Azerbaijan Ä‘ã bị giết vào Ä‘êm qua.

Nguồn tin: xangdau.net