CÆ¡ quan năng lượng quốc tế (IEA) vừa Ä‘Æ°a ra dá»± Ä‘oán nhu cầu về dầu mỏ toàn cầu sẽ tăng lên trong ná»­a sau của năm 2016 và vượt qua mức cung 96 triệu thùng/ngày hiện nay.

Cùng quan Ä‘iểm trên, Công ty dầu khí quốc gia của Ả-rập Xê-út (nÆ°á»›c lãnh đạo không chính thức của tổ chức các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu mỏ OPEC) cÅ©ng cho rằng, giá dầu sẽ tăng vào đầu năm 2017, khi cung và cầu cân bằng dá»± tính vào cuối năm nay sau khi Ä‘ã xuống đến mức thấp nhất vào những tháng cuối năm 2015, đầu năm 2016.

Cần nhấn mạnh rằng, xu hÆ°á»›ng ổn định giá dầu ở mức 45 USD/thùng Ä‘ang khá ổn định trong quý II/2016, tuy nhiên vẫn chÆ°a đủ cứu các công ty sản xuất dầu mỏ khỏi phá sản.

Theo Hãng tin Reuters, tuần đầu tháng 1/2015, má»™t công ty khai thác dầu mỏ Ä‘á phiến và khí đốt của Mỹ - WBH Energy - Ä‘ã ná»™p Ä‘Æ¡n phá sản và trở thành doanh nghiệp dầu khí Ä‘á phiến đầu tiên của Mỹ phá sản.

Đến cuối năm 2015, có nguồn tin thông báo 2/3 trong số 1.500 giếng dầu của các công ty Mỹ dùng công nghệ khai thác khí Ä‘á phiến Ä‘ã Ä‘óng cá»­a. Theo Công ty tÆ° vấn Wood Mackenzie, kể từ khi giá dầu bắt đầu lao dốc từ mùa hè năm 2014 đến đầu năm 2016, các công ty dầu khí trên toàn cầu Ä‘ã hủy hoặc hoãn số dá»± án tổng trị giá 380 tá»· USD.

Trong tháng 2-2016, theo Hãng tin CNBC dẫn báo cáo của Công ty tÆ° vấn và kiểm toán Deloitte cho rằng, ngày càng có nhiều công ty dầu lá»­a đối mặt vá»›i rủi ro phá sản trong năm 2016 dÆ°á»›i sức ép nợ nần gia tăng, phải bán lại những tài sản quan trọng, cắt giảm cổ tức, sa thải thêm nhân công, và cắt giảm thêm kế hoạch đầu tÆ° cÆ¡ bản, cÆ¡ cấu lại nợ; gần 35% số công ty dầu khí niêm yết trên thị trường chứng khoán trên khắp thế giá»›i, vào khoảng 175 công ty, Ä‘ang có mức nợ cao, khả năng trả lãi nợ cÅ©ng ngày càng xấu Ä‘i và có nguy cÆ¡ cao rÆ¡i vào cảnh phá sản trong năm 2016.

Trong Ä‘ó, 50/175 công ty dầu lá»­a này thuá»™c thuá»™c nhóm “nguy cÆ¡” do giá trị tài sản của các công ty này Ä‘ã giảm xuống dÆ°á»›i mức nợ, hoặc tá»· lệ nợ của họ Ä‘ã rÆ¡i vào vùng nguy hiểm.

Ngoài ra, khoảng 160 công ty dầu lá»­a khác cÅ©ng bị Deloitte cho là Ä‘ang đối mặt vá»›i tình thế nguy hiểm. Đây là những công ty có mức vốn hóa nhỏ và những công ty có mức vốn hóa hÆ¡n 1 tá»· USD, có mức vay nợ ít hÆ¡n, nhÆ°ng dòng tiền bị của các công ty này Ä‘ang bị cạn dần.

Ngày 4/3/2016, Công ty Baker Hughes công bố sô liệu cho thấy, số lượng giàn khoan ở Mỹ trong 1 tuần Ä‘ã giảm 13 giàn, còn 489 giàn và là mức thấp nhất trong 6 năm gần Ä‘ây.

Ngay trong tuần đầu tháng 5 này, tại Mỹ Ä‘ã có thêm ba công ty khai thác dầu mỏ phải đệ Ä‘Æ¡n phá sản, vì gặp khó khăn thanh khoản gắn vá»›i cổ phiếu xuống giá và ngân hàng xiết chặt tín dụng.

Kể từ đầu năm 2015 đến nay, ở Bắc Mỹ Ä‘ã có 130 công ty sản xuất dầu mỏ và khí đốt cùng má»™t số công ty dịch vụ trong ngành ná»™p Ä‘Æ¡n xin phá sản vá»›i tổng nợ gần 44 tá»· USD, chÆ°a kể hàng chục công ty khác cÅ©ng Ä‘ang mấp mé bờ vá»±c phá sản do gánh nặng nợ hàng chục tá»· USD (nhÆ° Công ty Chaparral Energy Inc., Penn Virginia Corp. và Linn Energy LLC, Breitburn Energy Partners LP và SandRidge Enerfy Inc Bankruptcies…).

Có thể nói, vá»›i mức giá 45 USD/thùng sẽ tiếp tục khiến nhiều công ty dầu mở phá sản. Thá»±c tế cho thấy, chỉ khi giá dầu tăng lên 50 USD/thùng, thậm chí phải ổn định từ 60 - 65 USD/thùng má»›i cho phép má»™t sá»± thay đổi thá»±c sá»± trong bức tranh lợi nhuận của ngành này.

Đặc biệt, thị trường dầu mỏ thá»±c sá»± bình thường chỉ khi giá dầu không còn được sá»­ dụng nhÆ° má»™t công cụ gây sức ép và thá»­ thách sức bền vÅ©ng kinh tế, chính trị và ý chí của các nÆ°á»›c sản xuất và xuất khẩu dầu mỏ; khi cân đối cung - cầu được thiết lập dá»±a trên hài hòa lợi ích và các tín hiệu cạnh tranh thị trường lành mạnh, chứ không bị méo mó nhÆ° hiện nay.

Nói cách khác, triển vọng cuá»™c chiến giá dầu thế giá»›i tùy thuá»™c sức chịu Ä‘á»±ng của má»—i bên liên quan. Cuá»™c đấu giảm giá dầu hiện Ä‘ang khiến hầu hết các đối thủ đều chịu thiệt hại nặng nề vì lợi nhuận giảm mạnh hoặc bán lá»— kéo dài, nên khó kéo dài. Nếu nhÆ° chi phí khai thác dầu truyền thống có giá thành từ 20 - 70 USD/thùng; thì sản xuất dầu từ Ä‘á phiến có chi phí cao không kém, vá»›i Ä‘iểm hòa vốn của sản xuất dầu fracking là 60 -100 USD/thùng.

Hầu nhÆ° tất cả các công ty dầu lá»­a khác trên thế giá»›i đều Ä‘ang gặp khó ở giá dầu dÆ°á»›i mức 40 USD/thùng nhÆ° hiện nay, bao gồm cả những công ty lá»›n nhÆ° Exxon Mobil. Những công ty sở hữu công nghệ khai thác dầu Ä‘á phiến cÅ©ng là những người dá»… tổn thÆ°Æ¡ng nhất. Theo CÆ¡ quan thông tin năng lượng Mỹ (EIA), giá dầu giảm xuống mức thấp nhÆ° vừa qua Ä‘ã khiến các nÆ°á»›c thành viên OPEC thiệt hại khoảng 257 tá»· USD thu ngân sách trong năm 2015.

Làn sóng phá sản, cổ phần hóa và thu hẹp quy mô trong ngành dầu khí toàn cầu Ä‘ang diá»…n ra cùng vá»›i xu hÆ°á»›ng thu hẹp nguồn thu và tiết giảm chi NSNN gắn vói dầu mỏ. Làn sóng mua bán và sáp nhập (M&A) má»›i trong ngành dầu khí thế giá»›i cÅ©ng Ä‘ang đậm dần. Bởi vậy, khả năng nguồn cung sẽ có sá»± Ä‘iều chỉnh xuống Ä‘iểm cân bằng lợi nhuận thông thường để đỡ thiệt hại cho các nÆ°á»›c khai thác dầu thô nhÆ° má»™t Ä‘á»™ng lá»±c chung mạnh nhất giúp hạ nhiệt cuá»™c chiến giá dầu tá»›i Ä‘ây.

Nói cách khác, năm 2016, cuá»™c chiến giữa thế lá»±c dầu mỏ OPEC và Nga, Mỹ cá»™ng vá»›i phần còn lại của thế giá»›i sẽ tiếp tục căng thẳng, nhÆ°ng xu hÆ°á»›ng giảng hòa sẽ ngày càng đậm nét và là chủ đạo. Áp lá»±c giảm giá dầu vẫn còn, nhÆ°ng sẽ yếu dần, trong khi áp lá»±c tăng giá sẽ ngày càng mạnh lên. Đến nay, cả OPEC và CÆ¡ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cùng dá»± báo nhu cầu dầu của thế giá»›i tăng nhẹ trong năm 2016-2017.

Các nhà sản xuất dầu lá»›n trên thế giá»›i Ä‘ang bắt đầu Ä‘àm phán để đạt được ngưỡng giá dầu má»›i là 50 USD/thùng, vá»›i mong muốn tìm má»™t Ä‘iểm khởi đầu má»›i cho thị trường hàng hoá. Mức giá 50 USD/thùng dầu có thể đạt vào khoảng tháng 6 hoặc mùa thu năm 2016, bởi thị trường năng lượng Ä‘ang có tiềm năng tăng trưởng, dù từng bị Ä‘ánh giá thấp trÆ°á»›c Ä‘ó.

Má»™t số dá»± báo giá dầu thô năm 2016 có thể nằm ở ngưỡng 50-60 USD/thùng trong ná»­a cuối năm 2016 hoặc thậm chí thấp hÆ¡n, khiến cho các dá»± án khai thác dầu Ä‘á phiến của các công ty dầu khí Mỹ bị chậm lại hoặc bị hủy bỏ. Sau Ä‘ó, giá dầu có thể tăng lên mức 60-70 USD/thùng năm 2017. Giá dầu Brent sẽ giao dịch ở mức trung bình 70 USD/thùng và dầu WTI bình quân là 65 USD/thùng trong hai năm 2016 và 2017.

Cuá»™c chiến giá dầu sắp kết thúc, cÆ¡ há»™i và lợi ích cho các nÆ°á»›c nhập khẩu dầu sẽ giảm dần; Má»™t khi chi phí năng lượng và giá vận chuyển hàng hóa tăng sẽ kéo theo tăng giá thành sản phẩm và giảm sức cạnh tranh của hàng hóa trên thị trường, thúc đẩy cải cách hành chính, luật pháp; tăng áp lá»±c tái cÆ¡ cấu sản xuất, tập trung vốn đầu tÆ° vào các đề án Ä‘em lại lợi nhuận cao; thay đổi, nâng cao chất lượng Ä‘ào tạo nhân sá»±; cải tiến cÆ¡ chế quản lý Ä‘iều hành; tăng cường công tác nghiên cứu khoa học; cải tiến, phát minh công nghệ... Lợi ích kinh tế sẽ có tiếng nói riêng và quyết định hồi kết của cuá»™c chiến giá dầu thế giá»›i nhÆ° kinh nghiệm và thá»±c tiá»…n thế giá»›i lâu nay Ä‘ã chứng tỏ…

Nguồn tin: Tapchitaichinh