Bá»™ Tài chính Ä‘ã công bố lá»— lãi của 4 DN xăng dầu đầu mối. Mặc dù công nhận DN xăng dầu Ä‘ang bị lá»— nhÆ°ng Bá»™ Tài chính lại cho rằng, nếu nhÆ° không có khoản chênh lệch tá»· giá và khoản chi vượt chi phí định mức (theo quy định của Nghị định 84/2009/NĐ-CP là 600 đồng/lít xăng dầu) thì kinh doanh xăng dầu vẫn có lãi.

Vậy thá»±c hÆ° câu chuyện lá»— lãi của DN kinh doanh xăng dầu, trong Ä‘ó có Petrolimex nhÆ° thế nào là Ä‘iều cần được lý giải rõ ràng.

Lá»— kinh doanh xăng dầu do biến Ä‘á»™ng tá»· giá

Má»›i Ä‘ây, má»›i Ä‘ây tại cuá»™c họp do Bá»™ Thông tin và Truyền thông tổ chức, Thứ trưởng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Hoàng Quốc
Mặc dù, qua kết quả kiểm tra 4 DN kinh doanh xăng dầu đầu mối, Bá»™ Tài chính cÅ©ng Ä‘ã khẳng định, nguyên nhân gây lá»— kinh doanh xăng dầu chủ yếu do biến Ä‘á»™ng tá»· giá. NhÆ°ng vá»›i việc Bá»™ Tài chính giả định, nếu không có biến Ä‘á»™ng tá»· giá và DN chi phí vượt định mức thì kinh doanh xăng dầu vẫn có lãi khiến cho có nhiều ý kiến nghi ngờ về việc lá»— lãi của DN.

Vượng Ä‘ã trả lời về lá»— lãi kinh doanh xăng dầu của Petrolimex: Tính từ năm 2008 đến nay, kinh doanh xăng dầu của Petrolimex chỉ có năm 2009 là có lãi 2.660 tỉ đồng. Còn lại, năm 2008 bị lá»— tá»›i 11.945 tỉ đồng; năm 2010, kinh doanh xăng dầu lá»— 172 tỉ đồng. Riêng 9 tháng năm 2011 con số lá»— là 2.134 tỉ đồng. Phần lá»›n số lá»— của năm 2011 là do chênh lệch Ä‘iều chỉnh tá»· giá.

NhÆ° vậy phải khẳng định chênh lệch tá»· giá là khoản lá»— phát sinh không phải do chủ quan kinh doanh yếu kém của doanh nghiệp mà do chính sách Ä‘iều chỉnh tá»· giá tác Ä‘á»™ng gây nên khoản lá»— Ä‘ó. Đây là Ä‘iều các DN không mong muốn.

Về vấn đề này, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã khẳng định, trong quá trình tham mÆ°u Ä‘iều hành giá Ä‘iện, giá xăng dầu giữa hai Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng và Bá»™ Tài chính đều có sá»± phối hợp thống nhất. Có ý kiến khác nhau trong chuyện tính lá»— lãi của kinh doanh xăng dầu là do cách tính khác nhau.

Định mức chi phí không đủ

Má»™t trong những nguyên nhân gây ra thua lá»— trong kinh doanh xăng dầu là do các DN chi phí vượt định mức. Kết luận của Bá»™ Tài chính dá»±a theo Thông tÆ° số 234/2009/TT-BTC về định mức chi phí bán lẻ xăng dầu vùng 1 là 600Ä‘/lít; bán buôn 400Ä‘/lít.

Về việc DN phải chi phí vượt định mức, qua báo cáo của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng cho thấy, Ä‘ó là do chi phí định mức hiện Ä‘ang áp dụng quá thấp, không đủ bù đắp chi phí thá»±c tế. Ông VÆ°Æ¡ng Thái DÅ©ng, Phó Tổng giám đốc Petrolimex cÅ©ng cho biết: “Định mức chi phí theo Nghị định 84 là 600 đồng/lít xăng dầu đến nay không còn phù hợp khi mà giá cả, tiền lÆ°Æ¡ng, cÆ°á»›c phí vận chuyển Ä‘ã thay đổi tăng lên rất nhiều. Ngay trong năm 2010, qua khảo sát chi phí thá»±c tế phải lên tá»›i trên 800 đồng/lít. Kết quả khảo sát trên Ä‘ã được Petrolimex báo cáo Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, Bá»™ Tài chính”.

CÅ©ng theo Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, từ ngày 7/4/2011, Bá»™ Tài chính Ä‘ã có văn bản gá»­i Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng lấy ý kiến về việc sá»­a đổi bổ sung má»™t số Ä‘iều trong Thông tÆ° 234, sau Ä‘ó Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã có văn bản đề nghị Ä‘iều chỉnh lại chi phí định mức xăng dầu tối Ä‘a lên 860 đồng/lít (thay vì 600 đồng nhÆ° Nghị định 84 quy định) và chi phí định mức bán buôn vá»›i mazut tại vùng I tối Ä‘a 500 đồng/lít, kg (thay vì 400 đồng). Chính văn bản của Bá»™ Tài chính cÅ©ng nhận định: Định mức chi phí kinh doanh nhÆ° hiện nay không đủ bù đắp chi phí thá»±c tế. Bá»™ Tài chính cÅ©ng Ä‘ã có văn bản gá»­i Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng lấy ý kiến về việc Ä‘iều chỉnh bổ sung mức chi phí kinh doanh định mức và đề nghị chi phí bán lẻ bình quân của các địa bàn vùng 1 vá»›i xăng, diezel, dầu hỏa tối Ä‘a là 860 đồng/lít (mức hiện nay là 600 đồng/lít)...

Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng cho rằng, việc tăng chi phí định mức là rất cần thiết, nếu không hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu gặp nhiều khó khăn. Ngay trong năm 2010, 2011, nhiều cây xăng Ä‘ã ngừng bán hàng gây khó khăn cho việc duy trì hệ thống đại lý xăng dầu, ảnh hưởng không tốt cho sản xuất và đời sống. Tuy nhiên, trong khi chờ định mức chi phí má»›i được áp dụng, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã yêu cầu Petrolimex vẫn phải chấp nhận lá»— để duy trì hệ thống và không để đứt nguồn cung.

Kinh doanh ở vùng sâu, vùng xa cÅ©ng chịu lá»—

Dù là DN thống lÄ©nh vá»›i thị phần 55% cả nÆ°á»›c, nhÆ°ng không phải thị trường nào Petrolimex cÅ©ng chiếm thị phần lá»›n. Chỉ ở những thị trường vùng cao, vùng xa, khó khăn thị phần của Petrolimex má»›i chiếm Ä‘a phần, từ 80- 90%, còn ở những thị trường thuận lợi là các thành phố lá»›n, khu vá»±c Ä‘ông dân nhÆ° Đồng Tháp, Cần ThÆ¡, TP. Hồ Chí Minh hay Hà Ná»™i…, thị phần của Petrolimex chỉ chiếm 30- 35%.

Thá»±c tế khảo sát của phóng viên Báo Công ThÆ°Æ¡ng tại Lào Cai, Điện biên, Hà Giang… cho thấy, nếu ở trung tâm tỉnh lỵ còn thấy lác Ä‘ác các cá»­a hàng xăng dầu của PV Oil hay Xăng dầu Quân Ä‘á»™i, nhÆ°ng càng lên vùng cao, vùng xa thì càng vắng bóng các DN này, duy nhất chỉ còn những cá»­a hàng của Petrolimex “phủ sóng”.

Vì thế, việc phải gánh thị phần lá»›n ở các vùng sâu, vùng xa cÅ©ng là má»™t trong những nguyên nhân khiến Petrolimex phải vượt chi phí định mức và chịu lá»—. Riêng năm 2011, sản lượng bán cho thị trường vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn chiếm tá»›i 15,5% tổng sản lượng của Petrolimex. Ước cả năm 2011, tổng kinh phí há»— trợ nguồn lá»±c của Petrolimex (bù cÆ°á»›c vận tải) cho 9 công ty vùng sâu xa là khoảng 73 tá»· đồng.

Mặc dù trong Nghị định 84 quy định, ở những vùng khó khăn được cá»™ng thêm 2% vào giá bán xăng dầu nhÆ°ng thá»±c tế cÆ°á»›c vận tải lên Ä‘ây thường tăng gấp 2-3 lần vùng đồng bằng. Đó cÅ©ng là má»™t trong những nguyên nhân Petrolimex chi vượt định mức chi phí. “Tuy nhiên, để thá»±c hiện nhiệm vụ chính trị, Petrolimex vẫn phải chấp nhận mức chi phí cao để phát triển hệ thống bán lẻ kể cả ở những vùng khó khăn”- ông VÆ°Æ¡ng Thái DÅ©ng nói.

Nguồn tin: Baocongthuong