Hôm qua 24.3, Thứ trưởng Bá»™ Công thương Nguyá»…n Cẩm Tú, đại diện Cục Quản lý giá (Bá»™ Tài chính) và Petrolimex Ä‘ã trả lá»i trá»±c tuyến tại www.chinhphu.vn vá» việc tăng giá và cÆ¡ chế Ä‘iá»u hành giá xăng dầu.
Trả lá»i câu há»i: “Vì sao theo Nghị định 84/CP vá» kinh doanh xăng dầu Ä‘ã ban hành, doanh nghiệp (DN) được quyết định giá xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trưá»ng nhưng Bá»™ Tài chính vẫn có văn bản yêu cầu các DN trước mắt chưa tăng giá?”, Thứ trưởng Bá»™ Công thương Nguyá»…n Cẩm Tú cho rằng: “Nói Nhà nước trao quyá»n quyết định giá xăng dầu cho DN là hoàn toàn chưa chính xác. Nghị định 84 quy định giá xăng dầu được quyết định theo giá thị trưá»ng có sá»± quản lý cá»§a Nhà nước. DN chỉ được quyá»n quyết định giá trong má»™t phạm vi nhất định”.
“Tổ giám sát xăng dầu sẽ giám sát thế nào đối vá»›i những thông số thuá»™c diện bí máºt kinh doanh, không được công bố, nhưng lại là những thông số quan trá»ng cấu thành nên giá như phí bảo hiểm và cước váºn chuyển?”. Vá» câu há»i này, bà Nguyá»…n Thanh Hương, Phó cục trưởng Cục Quản lý giá (Bá»™ Tài chính), cho biết: “Chúng tôi căn cứ vào chi phí xã há»™i, không căn cứ vào má»™t DN nào. Ví dụ, ở Petrolimex có Ä‘iá»u kiện khá hÆ¡n, chi phí có thể thấp hÆ¡n, các DN khác khó khăn hÆ¡n, chi phí cao hÆ¡n. Chúng tôi đưa ra mức xã há»™i chấp nháºn được, không cao quá hoặc thấp quá” .
Äá» cáºp đến vấn đỠtăng giá xăng liên tục liệu có gây tác động xấu đến ná»n kinh tế, Ä‘á»i sống cá»§a ngưá»i dân..., bà Nguyá»…n Thị Thanh Hương cho rằng: Trước Ä‘ây Nhà nước giữ giá trong thá»i gian dài nên mức độ má»—i lần Ä‘iá»u chỉnh có thể cao hÆ¡n. Còn hiện nay, DN Ä‘iá»u chỉnh vá»›i tần suất ngắn và vá»›i mức độ thấp hÆ¡n, nên ảnh hưởng không lá»›n, như việc tăng giá xăng 590 đồng/lít chỉ tác động làm tăng chỉ số CPI 0,01%. Còn tác động tá»›i ngưá»i tiêu dùng cá nhân Ä‘i xe máy thì 1 tháng, việc chi tiêu cho xăng dầu tăng cÅ©ng không nhiá»u, khoảng từ 10.000 - 15.000 đồng.
“Có nên sá»a Nghị định 84 theo hướng không giao quyá»n quyết định xăng dầu cho DN vì nếu còn tình trạng má»™t DN chiếm thị phần áp đảo, Nhà nước phải là ngưá»i quyết giá, định giá vá»›i nguyên tắc hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, DN và ngưá»i tiêu dùng?”. Vá» câu há»i này, Thứ trưởng Nguyá»…n Cẩm Tú nói: Nghị định 84 là má»™t bước tiến bá»™ so vá»›i Nghị định 55 vì Ä‘ã mở ra quyá»n tá»± chá»§ cho DN trong phạm vi nhất định. Trong triển khai, gặp khó khăn, bất cáºp thì khắc phục, bổ sung, sá»a đổi cho phù hợp; nếu má»—i lần khó khăn mà Ä‘i giáºt lùi thì không bao giá» có thể Ä‘i tá»›i Ä‘ích.
Còn độc quyá»n thì chưa thể cho doanh nghiệp quyết định * Chúng ta có 11 DN đầu mối kinh doanh xăng dầu, nhìn ngoài thì có vẻ cạnh tranh rất Ä‘ông đảo. Thế nhưng, Petrolimex chiếm hÆ¡n 60% thị phần, má»i hoạt động Ä‘á»u chi phối có ảnh hưởng lá»›n, dẫn đến sá»± độc quyá»n. Nghị định 84 cho DN tá»± quyết giá xăng dầu trong bối cảnh hiện nay là chưa phù hợp. Do Ä‘ó, Bá»™ Tài chính vừa qua có ban hành văn bản yêu cầu DN tạm thá»i chưa tăng giá chỉ là giải pháp tình thế bởi khi không có sá»± cạnh tranh lành mạnh, tất yếu Nhà nước phải can thiệp vào. Theo tôi, biện pháp lâu dài vẫn cần có sá»± can thiệp cá»§a Nhà nước. Bản thân Nhà nước hãy tạo ra áp lá»±c để Petrolimex giảm bá»›t thị phần. 10 DN còn lại nên sáp nháºp thành 2, Nhà nước tạo Ä‘iá»u kiện cho 2 DN này phát triển càng nhanh càng tốt ngang ngá»a vá»›i Petrolimex. Cả 3 DN sàn sàn như nhau, má»—i DN chiếm từ 30-40% thị phần thì lúc Ä‘ó Nhà nước không cần can thiệp, chỉ cần giám sát theo dõi xem các DN có “cấu kết” tăng giá hay không. (TS Nguyá»…n Quang A) * Theo tôi trong bối cảnh hiện nay, giao quyá»n tá»± quyết định giá cho DN như Nghị định 84 là không hợp lý. Khi đưa dá»± thảo Nghị định 84 ra lấy ý kiến, tôi và nhiá»u chuyên gia Ä‘ã phản đối bởi xăng dầu là mặt hàng nhạy cảm và có vai trò lá»›n trong Ä‘iá»u tiết và cân đối vÄ© mô nên Nhà nước phải giữ vai trò giám sát. Nhà nước phải can thiệp và khống chế bằng giá trần. Khi Ä‘ó, các DN chỉ cạnh tranh trong bối cảnh giảm giá, chứ không phải là tăng giá liên tiếp. (TS VÅ© Äình Ánh, Phó viện trưởng Viện Khoa há»c thị trưá»ng giá cả) |
thanhnien