Nhiá»u chuyên gia nháºn định việc giá dầu thế giá»›i giảm sâu và vẫn Ä‘ang tiếp tục giảm sẽ tác Ä‘á»™ng mạnh đến kinh tế trong nÆ°á»›c theo hÆ°á»›ng thiệt nhiá»u hÆ¡n lợi.
Khai thác dầu khí trên vùng biển Việt Nam - Ảnh: Thanh Hải
Giá dầu trên thế giá»›i Ä‘ã liên tiếp giảm trong những ngày qua. Cụ thể, ngày 2.10 giá dầu WTI (giao sau tại New York, Mỹ) là 89,67 USD/thùng; giá dầu brent (tại London, Anh) là 93,33 USD/thùng. Äến ngày 5.11, giá dầu WTI ở Mỹ 77,19 USD/thùng; dầu brent ở London 82,82 USD/thùng; ngày 27.11 dầu WTI ở Mỹ 68,9 USD/thùng, dầu brent ở London 72,58 USD/thùng và phiên giao dịch sáng 29.11 dầu WTI tại Mỹ còn 65,69 USD/thùng, dầu brent tại London còn 70 USD/thùng.
Thu ngân sách giảm, bá»™i chi tăng lên
| ||||||||||||||||
TS Ngô Trí Long, chuyên gia kinh tế, nháºn định giá dầu thế giá»›i sẽ còn tiếp tục giảm do nguồn cung và cả các vấn Ä‘á» liên quan đến chính trị. Hiện tại, giá dầu trên thế giá»›i giảm xuống mức thấp nhất trong vòng 4 năm qua, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i mức giảm 30% so vá»›i trÆ°á»›c. Việc này chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách vì kim ngạch xuất khẩu (XK) của cả nÆ°á»›c sẽ giảm. "Theo tính toán của chúng tôi, XK dầu thô đạt giá 100 USD/thùng má»›i cân đối được xuất - nháºp. Vì nguồn thu từ XK dầu thô giảm sẽ khiến ngân sách nÆ°á»›c ta giảm và bá»™i chi ngân sách tăng lên. Hiện nay, XK dầu thô Ä‘óng góp khoảng 10% ngân sách VN”, TS Long nói.
Phân tích thêm vá» việc giá xăng dầu thành phẩm giảm, ông Long tính toán má»—i năm VN nháºp khẩu (NK) khoảng 12 triệu tấn xăng dầu, vị chi má»—i ngày cả nÆ°á»›c sá» dụng 38 triệu lít. Việc giá dầu thế giá»›i giảm sẽ khiến chi phí đầu vào được kéo xuống, giá hàng hóa qua Ä‘ó cÅ©ng thấp Ä‘i, tạo Ä‘á»™ng lá»±c cho kinh tế phát triển. NhÆ°ng ngược lại, vì giá xăng dầu NK giảm nên thuế NK mà VN thu được từ xăng dầu cÅ©ng giảm theo.
"Vá»›i việc cả nguồn thu thuế NK xăng dầu và nguồn thu từ XK dầu thô Ä‘á»u giảm, tôi cho rằng ngân sách VN sẽ bị ảnh hưởng Ä‘áng kể", ông Long nháºn định.
Thiệt Ä‘Æ¡n, thiệt kép
|
TS Hoàng Thá» Xuân, chuyên gia thÆ°Æ¡ng mại, cÅ©ng cho rằng ná»n kinh tế VN sẽ thiệt nhiá»u hÆ¡n là lợi từ việc giá dầu thế giá»›i giảm. Trong Ä‘ó, quan trá»ng là VN luôn cần nguồn ngoại tệ để bù đắp cho các khoản thâm hụt thÆ°Æ¡ng mại, nên việc nguồn thu từ XK dầu thô giảm sẽ tác Ä‘á»™ng lá»›n đến cân đối ngoại tệ. Hiện nay, tá»· trá»ng XK dầu thô trong tổng kim ngạch XK của VN vẫn còn rất lá»›n và Ä‘óng vai trò quan trá»ng. Ngoài ra, VN cÅ©ng Ä‘ang gia nháºp sâu vào ná»n kinh tế thế giá»›i, nên việc giá dầu giảm có thể sẽ kéo theo giảm phát, khiến tăng trưởng toàn cầu cháºm lại, tiêu dùng cÅ©ng suy giảm và chúng ta sẽ chịu các tác Ä‘á»™ng từ tăng trưởng toàn cầu này, nhất là XK hàng hóa. Ông Xuân cÅ©ng lÆ°u ý, khi chi phí sản xuất toàn cầu giảm sẽ khiến hàng hóa rẻ hÆ¡n. Hệ quả là hàng hóa ná»™i địa của VN phải chịu áp lá»±c lá»›n hÆ¡n từ sản phẩm ngoại nháºp, bởi lâu nay chi phí sản xuất của VN Ä‘ã rất cao.
Trong khi Ä‘ó, TS Bùi Trinh, chuyên gia kinh tế, lại tá» ý nghi ngá» rằng sản xuất VN sẽ hưởng lợi do giá xăng dầu NK giảm. “Qua nhiá»u đợt giảm giá xăng dầu trong nÆ°á»›c vừa qua, tôi thấy tốc Ä‘á»™ giảm giá hàng hóa hầu nhÆ° không Ä‘áng kể. Thế nhÆ°ng, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 11 vừa qua do Tổng cục Thống kê công bố lại giảm mạnh nhỠđợt giảm giá xăng dầu má»›i nhất. CÆ¡ quan thống kê công bố CPI vào ngày 25, nhÆ°ng tá»›i ngày 20.11 cÆ°á»›c váºn tải cÅ©ng chÆ°a giảm bao nhiêu. NhÆ° váºy, việc giá xăng dầu giảm liên tục trong thá»i gian qua ở VN không có sức lan tá»a, bởi thị trÆ°á»ng váºn hành không bình thÆ°á»ng”, ông Trinh nhấn mạnh.
Äáng nói là trong lúc giá dầu thô thế giá»›i giảm thì Bá»™ KH-ÄT lại đặt mục tiêu khai thác tăng thêm 1 triệu tấn dầu trong năm nay. “Äể làm gì? Chắc chắn là để làm đẹp con số tăng trưởng kinh tế. Nên nhá»›, việc khai thác dầu thô VN còn phải chia cho Nga 49% trong liên doanh. Vì thế, VN không chỉ mất má»™t khoản tiá»n XK vì giá dầu thô giảm, mà còn phải mất thêm tài nguyên để bù đắp thâm hụt do giá giảm. Ngân sách giảm và tài nguyên mất Ä‘i. Äó là ảnh hưởng lá»›n nhất đến ná»n kinh tế. Việc khai thác dầu thô ồ ạt khi giá dầu thế giá»›i giảm khiến tôi nhá»› đến năm 2009, khi Ä‘ó VN cÅ©ng rÆ¡i vào tình trạng tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° năm nay. Kết quả là sản lượng dầu tăng 10,3% nhÆ°ng giá trị XK chỉ tăng 9,1%. Tóm lại, ná»n kinh tế VN trong hoàn cảnh này là thiệt Ä‘Æ¡n, thiệt kép. XK giảm ảnh hưởng đến thu ngân sách và giá xăng giảm cÅ©ng không lan tá»a trong ná»n kinh tế”, TS Bùi Trinh phân tích.
Cần giám sát thị trÆ°á»ng chặt chẽ
Theo TS Lê Äăng Doanh, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế T.Ư, giá dầu thế giá»›i giảm sâu tác Ä‘á»™ng hai mặt lên ná»n kinh tế VN: XK chịu thiệt, nhÆ°ng NK hưởng lợi, nhất là nhiá»u nguyên phụ liệu NK phục vụ cho sản xuất trong nÆ°á»›c sẽ giảm.
Tuy nhiên, để biết rõ ná»n kinh tế VN lợi hay thiệt thì cần có cÆ¡ quan chức năng vào cuá»™c nghiên cứu, nhằm có những Ä‘iá»u chỉnh chính sách kịp thá»i, bởi giá dầu thế giá»›i dá»± báo sẽ còn tiếp tục giảm. Trong Ä‘ó, quan trá»ng là Ä‘iá»u chỉnh thu chi ngân sách theo hÆ°á»›ng tăng thu giảm chi. Bên cạnh Ä‘ó, ông Doanh cÅ©ng khuyến cáo các cÆ¡ quan chức năng cần thiết phải giám sát thị trÆ°á»ng má»™t cách chặt chẽ, tránh tình trạng giá xăng dầu liên tục giảm nhÆ°ng giá hàng hóa hầu nhÆ° vẫn giữ nguyên nhÆ° trong thá»i gian qua.
| 10 tháng nháºp siêu 510 triệu USD Theo Tổng cục Hải quan, từ tháng 1 - 10.2014, VN XK 7,61 triệu tấn dầu thô, tăng gần 10%, đạt kim ngạch 6,32 tỉ USD so vá»›i 5,95 tỉ USD cùng kỳ năm ngoái. Dầu thô đứng thứ 6 trong nhóm 10 mặt hàng XK lá»›n nhất của VN, sau Ä‘iện thoại, hàng dệt may, máy tính, giày dép, thủy sản. Dầu thô của VN chủ yếu được XK sang Úc (1,96 triệu tấn), Nháºt Bản (1,69 triệu tấn), Malaysia (836.000 tấn)... Äáng chú ý, VN xuất dầu thô qua Trung Quốc tăng tá»›i 92,9% trong 10 tháng qua, đạt 1,33 triệu tấn. XK dầu thô nhiá»u, nhÆ°ng VN cÅ©ng nháºp má»™t lượng lá»›n xăng dầu các loại. 10 tháng qua cả nÆ°á»›c nháºp 7,33 triệu tấn xăng dầu, trị giá 6,83 tỉ USD, so vá»›i cùng kỳ năm trÆ°á»›c tăng 19,4% vá» lượng và 17,8% vá» giá trị. Xăng dầu NK chủ yếu có xuất xứ từ Singapore (2,33 triệu tấn, tăng 28,9%), Trung Quốc (1,38 triệu tấn, tăng 33,7%), Äài Loan (1,12 triệu tấn, tăng 4,4%), Hàn Quốc (547.000 tấn, tăng 39%)... Xăng dầu cÅ©ng nằm trong nhóm 10 mặt hàng NK có kim ngạch lá»›n nhất của VN. NhÆ° váºy, vá»›i việc XK 6,32 tỉ USD dầu thô, nhÆ°ng phải nháºp 6,83 tỉ USD xăng dầu các loại, VN phải chịu thâm hụt thÆ°Æ¡ng mại ở mặt hàng này 510 triệu USD trong 10 tháng qua. |
Nguồn tin: Thanhnien
