Diá»…n biến má»›i trong vụ “lùm xùm” Ä‘iều hành giá xăng dầu, Ä‘ó là Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng khẳng định tại thời Ä‘iểm giảm giá xăng ngày 26-8  doanh nghiệp lá»—, nhÆ°ng hôm qua Petrolimex nói lại: khi Ä‘ó họ Ä‘ang lãi. Trao đổi vá»›i Tuổi Trẻ, ông Nguyá»…n Anh Tuấn - cục phó Cục Quản lý giá (Bá»™ Tài chính) - khẳng định có dấu hiệu gian lận.

Người dân mong đợi giá xăng dầu tá»›i Ä‘ây sẽ minh bạch. Trong ảnh: tại má»™t Ä‘iểm bán xăng trên đường Láng Hạ, Hà Ná»™i - Ảnh: Nguyá»…n Khánh

Xem Bá»™ trưởng VÆ°Æ¡ng Đình Huệ phát biểu tại há»™i thảo. Nguồn: VTV1 19g ngày 20-9

Ông Nguyá»…n Anh Tuấn nói:

Ông Nguyá»…n Anh Tuấn - Ảnh: C.V.K.

- Tại cuá»™c há»™i thảo về cÆ¡ chế Ä‘iều hành giá xăng dầu do bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính chủ trì ngày 20-9, cán bá»™ Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng liên tục công kích và khẳng định việc Bá»™ Tài chính quyết định giảm giá vào thời Ä‘iểm 26-8 là “bị làm sao” vì thời Ä‘iểm Ä‘ó doanh nghiệp Ä‘ang lá»—. Thế nhÆ°ng, ông Bùi Ngọc Bảo - tổng giám đốc Petrolimex - khi được hỏi lá»— lãi từng mặt hàng thế nào cÅ©ng không nói rõ ra, không bóc tách được. Nói thế có thể nghÄ© đến khả năng có dấu hiệu gian lận trong quản trị doanh nghiệp.

Trong khi Ä‘ó, sau khi dÆ° luận lên tiếng, ngày 21-9 ông Bùi Ngọc Bảo Ä‘ã gặp gỡ báo chí và khẳng định Ä‘úng là tại thời Ä‘iểm 26-8, Petrolimex Ä‘ang lãi từ 129 đồng/lít đến trên 400 đồng/lít. Đây là Ä‘iều rất Ä‘áng suy nghÄ© về tính minh bạch của doanh nghiệp.

Kiểm tra vì có dấu hiệu vi phạm

* Bá»™ Tài chính quyết định kiểm tra bốn doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu có thị phần lá»›n. Tại sao có quyết định này?

- Việc kiểm tra các doanh nghiệp đầu mối là thá»±c hiện Ä‘úng chức năng của Bá»™ Tài chính nhằm làm rõ má»™t số vấn đề. Tất nhiên, chúng tôi nhận thấy có vấn đề và dấu hiệu vi phạm nên má»›i tiến hành kiểm tra. Việc kiểm tra cÅ©ng nhằm làm rõ các yếu tố cấu thành giá, xem doanh nghiệp khó khăn đến mức nào để làm cÆ¡ sở Ä‘iều hành, kết quả kinh doanh cÅ©ng nhÆ° việc chấp hành các quyết định Ä‘iều hành về quỹ bình ổn giá xăng dầu. Việc kiểm tra sẽ được thá»±c hiện bởi các cÆ¡ quan có chuyên môn của Cục Tài chính doanh nghiệp, Thanh tra Bá»™ Tài chính và Cục Quản lý giá. Cụ thể, có ba Ä‘oàn được cá»­ Ä‘i, trong Ä‘ó hai Ä‘oàn do Cục Tài chính doanh nghiệp làm nòng cốt và đứng đầu, má»™t Ä‘oàn do má»™t cục phó Cục Quản lý giá đứng đầu.

* ThÆ°a ông, đại diện Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng trong cuá»™c há»™i thảo Ä‘ã khẳng định doanh nghiệp lá»— tại thời Ä‘iểm 26-8, Petrolimex lại vừa khẳng định thời Ä‘iểm Ä‘ó họ lãi, hiểu vấn đề này ra sao?

- Điều này chứng tỏ các quan chức đại diện Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng có mặt ở há»™i thảo có lẽ chỉ nghe thông tin má»™t chiều từ phía các đầu mối kinh doanh xăng dầu hoặc họ không biết thá»±c trạng kinh doanh của các doanh nghiệp đầu mối nhÆ° thế nào.

* NhÆ° vậy, việc Bá»™ Tài chính dá»±a vào số liệu hải quan để làm căn cứ là chính xác?

- Đúng. Việc dá»±a vào số liệu hải quan nhằm xem xét thá»±c chất kinh doanh của doanh nghiệp là căn cứ quan trọng để quyết định giảm giá xăng dầu trong Ä‘iều kiện lạm phát rất cao hiện nay, Ä‘e dọa ổn định vÄ© mô và an sinh xã há»™i. Theo số liệu hải quan thì ngoài khoản lãi định mức 300 đồng/lít, Petrolimex còn khoản 780 đồng/lít.

Ngày 20-9, đại diện Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng khẳng định tính đến 26-8 doanh nghiệp lá»—, ông Bảo không nói gì. Ngày 21-9 ông Bảo khẳng định lãi, trong Ä‘ó có mặt hàng lãi trên 440 đồng/lít. Vậy câu hỏi đặt ra khoản chênh giữa 440 đồng/lít Ä‘ó vá»›i 780 đồng/lít có phải do doanh nghiệp Ä‘ã chi các khoản không hợp lý nhÆ° chiết khấu hay các chi phí khác khiến “hụt” khoản 780 đồng/lít hay không?

Vấn đề này sẽ được làm rõ sau cuá»™c kiểm tra. Quan Ä‘iểm của Bá»™ Tài chính là chỉ tính và Ä‘iều hành dá»±a vào những yếu tố hình thành giá hợp lý, chứ không chấp nhận những yếu tố cấu thành giá doanh nghiệp khẳng định nhÆ°ng bất hợp lý.

* Thá»±c tế cho thấy chỉ dá»±a vào số liệu của doanh nghiệp chÆ°a chắc Ä‘ã Ä‘úng?

- Tôi cho rằng căn cứ vào số liệu của hải quan là cần thiết. Thời gian qua việc tính toán các thông số giá và Ä‘iều hành má»™t phần quan trọng là dá»±a vào dữ liệu do doanh nghiệp cung cấp. Ngay giá tham chiếu là giá xăng dầu trên thị trường Singapore mà chúng ta dá»±a vào để tính toán Ä‘iều hành, thì giá Ä‘ó có thể không phải giá thá»±c giao dịch, cÅ©ng không thể khẳng định có Ä‘úng doanh nghiệp họ mua giá Ä‘ó hay không. Nên Bá»™ Tài chính ngoài việc căn cứ vào giá cÆ¡ sở thì phải biết thá»±c chất lá»—, lãi từ số liệu thá»±c nhập của hải quan.

Bá»™ Tài chính Ä‘ã làm Ä‘úng luật, phải căn cứ vào rất nhiều thông tin nên tôi nghÄ© Ä‘ó chính là lý do tại sao bá»™ chÆ°a thể quyết định giảm giá ngay vào đầu tháng 8-2011 khi áp lá»±c dÆ° luận rất lá»›n, mà phải sau hÆ¡n 20 ngày nghiên cứu kỹ Bá»™ trưởng VÆ°Æ¡ng Đình Huệ má»›i quyết giảm giá.

Sẽ xem xét khoản hoa hồng

* Khi mua xăng dầu, nhà cung cấp có dành má»™t khoản hoa hồng cho người mua, khoản này có được Ä‘Æ°a vào doanh nghiệp hay “chạy” Ä‘i Ä‘âu?

- Đấy cÅ©ng là vấn đề chúng tôi muốn và sẽ kiểm tra. Tôi không khẳng định trong các số liệu mà doanh nghiệp báo cáo Ä‘ã có khoản hoa hồng hay chÆ°a và họ có nhận được khoản này hay không. Tuy nhiên, Ä‘úng là có nhiều nghi ngờ khoản này. Chúng tôi cÅ©ng Ä‘ang lên kế hoạch thanh tra năm 2012, trong Ä‘ó có định hÆ°á»›ng sẽ thanh tra các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu. Việc thanh tra sẽ làm rõ được các khoản tiền trong kinh doanh xăng dầu. Khi có kết quả thanh tra, chúng tôi sẽ công bố xem thá»±c chất vấn đề này nhÆ° thế nào.

* Các Ä‘oàn kiểm tra bốn doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu Ä‘ã tiến hành chÆ°a, bao giờ kết thúc?

- Sang tuần tá»›i, các Ä‘oàn kiểm tra sẽ chính thức đến các doanh nghiệp thuá»™c diện kiểm tra. Dá»± kiến việc kiểm tra kéo dài từ 7-10 ngày và sẽ được tiến hành Ä‘úng pháp luật, nghiêm túc theo Ä‘úng chỉ đạo của lãnh đạo Bá»™ Tài chính. Chúng tôi cÅ©ng sẽ công khai các kết quả kiểm tra.

* Ông Lê Minh Há»™i (phó chi cục trưởng Chi cục hải quan cá»­a khẩu cảng Sài Gòn khu vá»±c 3, Cục Hải quan TP.HCM): Giá hải quan nắm là chính xác Là Ä‘Æ¡n vị trá»±c tiếp phụ trách thủ tục thông quan các lô hàng nhập khẩu xăng dầu về TP.HCM nên chúng tôi nắm rõ xăng dầu nhập khẩu có hai giá. Giá tại thời Ä‘iểm thông quan hàng là giá tạm tính. Sau Ä‘ó doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu phải khai lại giá để tính thuế. Hải quan dá»±a vào giá do doanh nghiệp khai lại, có kiểm tra, đối chiếu các chứng từ liên quan và tính thuế lô hàng. Vì thế, giá do doanh nghiệp khai lại là giá nhập khẩu chính xác. Thông thường để có được giá nhập khẩu chính xác nhanh thì chỉ sáu ngày sau khi thông quan hàng Ä‘ã có doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu khai lại giá Ä‘úng, chậm thì khoảng hÆ¡n ba tuần. * Ông Lê Xuân Trường (phó trưởng khoa thuế - hải quan, Học viện Tài chính): Chi phí Ä‘ã bao gồm lãi 300 đồng/lít Cách tính giá cÆ¡ sở hiện nay dá»… gây nhầm lẫn. Giá cÆ¡ sở Ä‘ã gồm cả chi phí kinh doanh 600 đồng/lít, cÅ©ng Ä‘ã có cả khoản lãi 300 đồng/lít cho xăng dầu. Thế nhÆ°ng doanh nghiệp vẫn hay kêu khó khăn là Ä‘ang phải bán dÆ°á»›i giá cÆ¡ sở. Nói nhÆ° vậy cứ nhÆ° họ lá»—, nhÆ°ng thá»±c chất chÆ°a chắc mà có thể vẫn có lãi. Tôi đề nghị phải xem lại cách tính giá cÆ¡ sở. Giá này phải là giá thấp nhất doanh nghiệp có thể bán để hòa vốn chứ không phải giá thấp nhất nhÆ°ng vẫn có lãi. * Ông Ngô Trí Long (nguyên phó viện trưởng Viện Nghiên cứu khoa học thị trường giá cả): Nhập nhằng giá nhập khẩu CÆ¡ chế giá Ä‘ã rõ: thuế tiêu thụ đặc biệt 10%, thuế giá trị gia tăng 10%. Các mức trích quỹ bình ổn giá, phí xăng dầu cÅ©ng được công khai. Chỉ có khoản chi phí kinh doanh thá»±c tế (tức chi phí định mức mà Bá»™ Tài chính quy định là 600 đồng/lít) và giá nhập khẩu từng mặt hàng là chÆ°a được công khai và doanh nghiệp cố tình làm mù mờ những Ä‘iểm này. Tuy nhiên, để làm rõ ràng chuyện lá»— lãi của doanh nghiệp không khó. Chiết khấu của doanh nghiệp cho đại lý có Ä‘úng quy định không, thời Ä‘iểm chiết khấu ra sao? Còn vá»›i giá nhập khẩu, doanh nghiệp thường yêu cầu tăng giá xăng là theo giá tham chiếu tại Singapore và hiện nay cÅ©ng liên tục than lá»— vì không tăng được khi giá tại Singapore tăng. NhÆ°ng thá»±c tế cÅ©ng không khó để làm rõ ràng chuyện này. Ngành hải quan có dữ liệu cụ thể Petrolimex, PV Oil, Saigon Petro... nhập hàng về ngày nào, mức giá, số lượng là bao nhiêu... để có thể tính lời lá»— từng mặt hàng. BẠCH HOÀN - C.V.K.

Nguồn tin: Tuoitre