Sáng 19-12, Bá»™ Tài chính Ä‘ã công bố kết quả kiểm tra giá nhập khẩu xăng dầu tại 4 doanh nghiệp đầu mối (Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam - Petrolimex, Tổng công ty Dầu Việt Nam - PVOil, Công ty TNHH MTV Dầu khí TP Hồ Chí Minh - Saigon Petro và Công ty ThÆ°Æ¡ng mại Dầu khí Đồng Tháp).

Chu kỳ Ä‘iều chỉnh giá xăng dầu có thể được rút ngắn

Khống chế chi phí kinh doanh và thù lao đại lý

Theo kết luận của các Ä‘oàn kiểm tra thuá»™c Bá»™ Tài chính, căn cứ vào giá vốn nhập tính đến 26-8-2011, nếu doanh nghiệp thá»±c hiện theo mức chi phí kinh doanh để tính giá cÆ¡ sở thì hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu đều có lãi (trừ Công ty ThÆ°Æ¡ng mại Dầu khí Đồng Tháp vì giá vốn nhập khẩu trong 6 tháng đầu năm quá cao).

Kết quả kinh doanh xăng dầu ná»™i địa của các doanh nghiệp từ 1-7 đến 26-8-2011 về cÆ¡ bản không lá»— hoặc có lãi. Petrolimex báo cáo Æ°á»›c lãi 130 tá»· đồng; Saigon Petro báo cáo lá»— 44,6 tá»· đồng nhÆ°ng nếu thá»±c hiện theo chi phí kinh doanh định mức để tính giá cÆ¡ sở thì có lãi 48 tá»· đồng; Công ty ThÆ°Æ¡ng mại Dầu khí Đồng Tháp báo cáo lá»— 55,23 tá»· đồng nhÆ°ng nếu thá»±c hiện theo định mức chi phí kinh doanh để tính giá cÆ¡ sở thì có lãi 22 tá»· đồng.

Tại Petrolimex, trong giai Ä‘oạn từ 1-1 đến 30-6-2011, có tổng chi phí kinh doanh thá»±c tế cao hÆ¡n chi phí kinh doanh xác định để tính giá cÆ¡ sở là hÆ¡n 516 tá»· đồng. Qua rà soát cho thấy, thù lao đại lý đối vá»›i từng mặt hàng của các công ty thành viên được Ä‘iều chỉnh theo từng thời Ä‘iểm và địa bàn khác nhau, có những lúc vượt quá định mức chi phí kinh doanh. Đơn cá»­ nhÆ° mức chi thù lao đại lý của Công ty xăng dầu B12 từ tháng 3 đến tháng 9-2011 đối vá»›i xăng có mức thấp nhất là 210 đồng/lít (tháng 3) mức cao nhất là 630 đồng/lít (tháng 6); đối vá»›i dầu diezel mức thấp nhất là 130 đồng/lít (tháng 3) và cao nhất là 830 đồng/lít (tháng 7). Bá»™ Tài chính khẳng định, việc đẩy thù lao đại lý lên cao không ảnh hưởng tá»›i quyền lợi người tiêu dùng nhÆ°ng sẽ làm giảm lãi hoặc tăng lá»— dẫn tá»›i không phản ánh Ä‘úng thá»±c trạng tài chính của doanh nghiệp.

Nhìn nhận về khoảng trống cÆ¡ chế trong việc thá»±c hiện chi phí kinh doanh thá»±c tế của doanh nghiệp và chi thù lao đại lý vượt định mức chi phí kinh doanh để tính giá cÆ¡ sở bà VÅ© Thị Mai - Thứ trưởng Bá»™ Tài chính cho rằng: “Trong Ä‘iều kiện nhà nÆ°á»›c thá»±c hiện chính sách bình ổn giá thì doanh nghiệp đầu mối và các Tổng đại lý, đại lý phải có chính sách tiết giảm chi phí để cùng Nhà nÆ°á»›c và người tiêu dùng thá»±c hiện tốt Nghị quyết 11/CP. Việc chi vượt định mức chi phí kinh doanh cần phải xem xét và phải có quy định khống chế về chi phí kinh doanh và thù lao đại lý”.

“Hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu Ä‘ang diá»…n ra trong bối cảnh doanh nghiệp và nhóm doanh nghiệp thống lÄ©nh thị trường chi phối nên việc có thêm những quy định này là nhằm tránh tình trạng tăng chi phí kinh doanh, thù lao đại lý gây nên cạnh tranh không bình đẳng để chiếm lÄ©nh thị phần trên thá»±c tế” - Thứ trưởng Tài chính VÅ© Thị Mai khẳng định.

TrÆ°á»›c câu hỏi về định mức chi phí kinh doanh để tính giá cÆ¡ sở (gồm cả thù lao đại lý) là 600 đồng/lít đối vá»›i xăng và má»™t số loại dầu có còn hợp lý? Bà Mai cho biết: “Cần có khảo sát để tính toán mức chi phí kinh doanh và thù lao đại lý làm sao phù hợp để đảm bảo chi phí của doanh nghiệp, đảm bảo doanh nghiệp có lãi hợp lý nhÆ°ng cÅ©ng phải khống chế để đảm bảo lợi ích của người dân”.

Rút ngắn chu kỳ Ä‘iều chỉnh giá

Đánh giá về việc thá»±c hiện trích lập và sá»­ dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu Bá»™ Tài chính cho rằng, về cÆ¡ bản các doanh nghiệp Ä‘ã chấp hành theo quy định. Việc duy trì quỹ bình ổn là cần thiết để thá»±c hiện giữ ổn định giá bán xăng dầu trong giai Ä‘oạn vừa qua. Tuy nhiên, qua kiểm tra cho thấy cÆ¡ chế trích, quản lý và sá»­ dụng Quỹ bình ổn giá tại các doanh nghiệp vẫn còn má»™t số bất cập, khó kiểm soát… Bá»™ Tài chính sẽ nghiên cứu đổi má»›i cÆ¡ chế quản lý, sá»­ dụng đối vá»›i Quỹ bình ổn theo hÆ°á»›ng Ä‘Æ°a Quỹ bình ổn về cÆ¡ quan Nhà nÆ°á»›c (Bá»™ Tài chính) quản lý.

Ngoài ra, kiến nghị của các Tổ kiểm tra cho thấy, công thức xác định giá cÆ¡ sở tại Nghị định 84/2009/NĐ-CP và Thông tÆ° số 234/2009/TT-BTC cÆ¡ bản là hợp lý. Tuy nhiên còn má»™t số Ä‘iểm cần được nghiên cứu Ä‘iều chỉnh cho phù hợp hÆ¡n. Thứ nhất là chu kỳ Ä‘iều chỉnh tăng giảm giá và bÆ°á»›c tính giá bình quân còn tÆ°Æ¡ng đối dài (30 ngày), do Ä‘ó sẽ nghiên cứu rút ngắn chu kỳ Ä‘iều chỉnh để phù hợp vá»›i thá»±c tế nhập khẩu của doanh nghiệp. Thứ 2 là Ä‘Æ°a lợi nhuận định mức ra ngoài giá cÆ¡ sở bởi việc để lợi nhuận định mức trong công thức tính giá cÆ¡ sở có thể gây hiểu lầm và thiếu minh bạch trong xác định lá»— lãi kinh doanh xăng dầu.

Trong Ä‘iều kiện nguồn cung chủ yếu do thị trường trong nÆ°á»›c phần lá»›n là xăng dầu nhập khẩu (chiếm 68,65% tổng nguồn hàng) thì sá»± không ổn định về tá»· giá hối Ä‘oán là má»™t nguyên nhân cÆ¡ bản dẫn tá»›i lá»— trong hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu, đặc biệt là những doanh nghiệp đầu mối có tổng lượng nhập khẩu cao so vá»›i tá»· trọng hàng mua từ Dung Quất hoặc tá»± sản xuất. Theo Ä‘ó, Bá»™ Tài chính kiến nghị các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu làm việc vá»›i các bá»™ ngành liên quan (Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, Ngân hàng Nhà nÆ°á»›c…) để có cÆ¡ chế đảm bảo cân đối ngoại tệ cho các doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu theo Ä‘úng tá»· giá liên ngân hàng tại từng thời Ä‘iểm.

Nguồn tin: ANTĐ