Má»™t vấn đỠnóng được nhiá»u ngưá»i nhắc tá»›i trong buổi há»p báo Ä‘ó là vấn đỠtrích hoa hồng quá cao cho các đại lý cá»§a các doanh nghiệp.
Cụ thể: Từ tháng 3 đến tháng 9/2011 đối vá»›i mặt hàng xăng, mức chi thù lao đại lý cá»§a Công ty xăng dầu B12 từ 210-830 đồng/lít.
Tình trạng này cÅ©ng diá»…n ra tương tá»± tại Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam (PVOil). Nhiá»u thá»i Ä‘iểm số tiá»n trích thù lao cho đại lý, tổng đại lý tại đơn vị này rất cao, lên tá»›i 900 đồng, vượt mức tổng chi phí cho phép được chi là 600 đồng/lít.
Mức trích thù lao đại lý tại Công ty Thương mại Dầu khí Äồng Tháp trong tháng 6/2011 cÅ©ng cao vượt mức 600 đồng/lít, ở mức 867,29 đồng/lít.
Tổ kiểm tra tại Petrolimex đưa ra kết luáºn, việc Bá»™ Công thương bãi bá» quy định vá» mức thù lao, giao cho các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối thá»a thuáºn vá»›i đại lý tạo nên sá»± cạnh tranh giữa các doanh nghiệp và đại lý trên cùng má»™t địa bàn, đẩy mức thù lao lên cao, gây khó khăn cho ngay ngay chính bản thân các doanh nghiệp đầu mối.
Theo Thứ trưởng Bá»™ Tài chính Nguyá»…n Thị Mai, việc trích thù lao cao trong nhiá»u thá»i Ä‘iểm cho thấy doanh nghiệp chưa chịu chia sẻ khó khăn cùng ngưá»i dân và Nhà nước.
"Theo Thông tư 36 Bá»™ Công thương thì không còn quy định chi phí thù lao đại lý nữa, mà chi phí này là thá»a thuáºn giữa doanh nghiệp và đại lý, tổng đại lý. Nhưng theo Thông tư 234 có quy định định mức chi phí kinh doanh để tính giá cÆ¡ sở, và định mức này Ä‘ã bao gồm thù lao đại lý trong Ä‘ó, là 600 đồng/lít đối vá»›i mặt hàng xăng, dầu"- Thứ trưởng Mai nói.
Bởi thế, theo thứ trưởng VÅ© Thị Mai, cần quy định rõ ràng hÆ¡n vá» thù lao đại lý. Bởi chính Ä‘iá»u này Ä‘ã tạo ra sá»± phức tạp, lá»™n xá»™n cho thị trưá»ng bán lẻ xăng dầu và không có thước Ä‘o chuẩn má»±c để cÆ¡ quan nhà nước thá»±c hiện quản lý giám sát.
Kết quả kiểm tra cá»§a Bá»™ Tài chính cho thấy, việc Ä‘iá»u chỉnh giảm giá bán lẻ xăng dầu 500 đồng/lít vào thá»i Ä‘iểm 26/8 là hoàn toàn hợp lý.
Thá»±c tế, thá»i Ä‘iểm này, má»™t số doanh nghiệp Ä‘ã kêu rằng, há» Ä‘ang lá»—. Tuy nhiên, báo cáo cá»§a Bá»™ Tài chính Ä‘ã khẳng định, tại thá»i Ä‘iểm 26/8, kết quả kinh doanh xăng dầu ná»™i địa cá»§a các doanh nghiệp từ 1/7 đến 26/8 vá» cÆ¡ bản là không lá»—, tháºm chí có lãi.
Bá»™ Tài chính đưa ra ví dụ, Petrolimex lãi khoảng 130 tá»· đồng. Saigon Petro báo cáo lá»— 44,6 tá»· đồng nhưng nếu thá»±c hiện chi phí theo chi phí kinh doanh định mức để tính giá cÆ¡ sở thì lãi 48 tá»· đồng. Tương tá»±, công ty thương mại dầu khí Äồng Tháp cÅ©ng có lãi 22 tá»· đồng.
Tháºm chí, quá trình kiểm tra Bá»™ Tài chính Ä‘ã phát hiện má»™t số vi phạm trong công tác quản trị tại doanh nghiệp như trích láºp quỹ Khoa há»c công nghệ không đủ các Ä‘iá»u kiện, các khoản chi phí không liên quan kinh doanh xăng dầu như á»§ng há»™ từ thiện, xây nhà tình nghÄ©a, chênh lệch tá»· giá mua không có chứng từ…
Äối vá»›i giá cÆ¡ sở, Bá»™ Tài chính kết luáºn công thức xác định giá cÆ¡ sở theo nghị định 84 cá»§a Chính phá»§ và thông tư 234 cá»§a Bá»™ Tài chính là hợp lý. Tuy nhiên, báo cáo cho rằng, vẫn còn má»™t số nhược Ä‘iểm cần nghiên cứu Ä‘iá»u chỉnh.
Báo cáo dẫn ra ví dụ như chu kỳ tăng giảm giá và bước tình giá bình quân theo giá Platt’s còn tương đối dài (30 ngày).
“Việc để lợi nhuáºn định mức trong công thức tính giá cÆ¡ sở có thể gây hiểu lầm và thiếu minh bạch trong xác định lãi, lá»— kinh doanh xăng dầu,” Bá»™ Tài chính khẳng định.
Vá» quỹ bình ổn giá, bà VÅ© Thị Mai, thứ trưởng Bá»™ Tài chính cho rằng, cÆ¡ bản các doanh nghiệp Ä‘ã trích láºp sá» dụng theo quy định. Bà Mai cÅ©ng khẳng định, việc duy trì quỹ bình ổn giá xăng dầu là cần thiết để thá»±c hiện giữ ổn định giá bán xăng dầu trong giai Ä‘oạn vừa qua.
Tuy nhiên, thứ trưởng Bá»™ Tài chính cÅ©ng chỉ ra, cÆ¡ chế trích, quản lý và sá» dụng quỹ này tại các doanh nghiệp còn nhiá»u bất cáºp và khó kiểm soát.
“Cần thiết phải đổi má»›i cÆ¡ chế quản lý, sá» dụng quỹ bình ổn giá, đưa quỹ vá» cÆ¡ quan Nhà nước quản lý,” bà Mai nói./.