Tâm Ä‘iểm chú ý của thông tin trên thị trường xăng dầu hiện nay là sá»± vênh nhau giữa số liệu tính toán của Bá»™ Tài chính, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng và Tổng Công ty Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) - doanh nghiệp (DN) chiếm thị phần chi phối. Để làm sáng tỏ vấn đề này, 3 Ä‘oàn kiểm tra của Bá»™ Tài chính Ä‘ang hoàn tất các thủ tục cần thiết để bắt tay vào công việc từ ngày 26-9. Thời gian kiểm tra dá»± kiến là 10 ngày.

Có dấu hiệu gian lận

Bá»™ Tài chính cho biết quyết định kiểm tra tại các DN xăng dầu được ban hành trên cÆ¡ sở phát hiện có dấu hiệu vi phạm tại má»™t số DN. Đợt kiểm tra cÅ©ng rà soát các khoản chi phí thá»±c tế liên quan đến kinh doanh của các DN làm ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh xăng dầu. Đồng thời, các tổ kiểm tra sẽ rà soát kết quả sản xuất, kinh doanh xăng dầu của DN đến thời Ä‘iểm lập báo cáo kế toán gần nhất vá»›i thời Ä‘iểm kiểm tra; kiểm tra việc chấp hành các quy định về trích và sá»­ dụng quỹ bình ổn giá xăng dầu tính đến hết ngày 15-9.

Minh bạch giá bán xăng dầu là Ä‘òi hỏi cấp thiết của người tiêu dùng. Ảnh: Há»’NG THÚY

Theo phân công của Thứ trưởng Bá»™ Tài chính Trần Văn Hiếu, Ä‘oàn công tác do Phó Cục trưởng Cục Tài chính DN Lê Hoàng Hải làm trưởng Ä‘oàn kiểm tra tại Petrolimex, Ä‘oàn do Phó Cục trưởng Cục Quản lý giá Nguyá»…n Thanh HÆ°Æ¡ng làm trưởng Ä‘oàn thá»±c hiện kiểm tra tại Tổng Công ty Dầu Việt Nam (PV Oil) và Ä‘oàn còn lại do má»™t trưởng phòng Cục Tài chính DN kiểm tra tại 2 DN còn lại ở phía Nam.

Các tổ kiểm tra làm việc trá»±c tiếp vá»›i các DN để xác định giá vốn các mặt hàng xăng dầu tồn kho tính đến ngày 26-8, giá nhập khẩu trong giai Ä‘oạn từ ngày 1-1 đến hết ngày 15-9. Theo Bá»™ Tài chính, DN kinh doanh xăng dầu cÅ©ng là đối tượng được thanh tra trong kế hoạch thanh tra năm 2012.

Làm rõ doanh nghiệp lá»— hay lãi

Chuyên gia kinh tế VÅ© Đình Ánh, người nhiều năm nghiên cứu lÄ©nh vá»±c giá cả thị trường, bình luận Ä‘ây chỉ là má»™t đợt kiểm tra Ä‘á»™t xuất tại các DN đầu mối theo Ä‘úng chức năng của Bá»™ Tài chính. Mục tiêu của đợt kiểm tra này là làm rõ DN lá»— hay lãi tại thời Ä‘iểm kiểm tra, cụ thể mức lá»—, lãi bao nhiêu. Trên cÆ¡ sở Ä‘ó cÅ©ng làm rõ nguyên nhân vì sao lá»—, có phải nhÆ° DN nói kinh doanh lá»— do bị Nhà nÆ°á»›c áp đặt giá bán, không cho tăng giá hay không.

Theo chuyên gia này, công thức tính giá cÆ¡ sở để tính giá bán lẻ xăng dầu quá phức tạp, có nhiều thành phần mang tính chất biến Ä‘á»™ng. Ngay cả việc tính giá thế giá»›i nhập khẩu theo giá tại thị trường Singapore cÅ©ng chÆ°a chuẩn mà phải áp dụng ngay giá hải quan. Minh bạch giá xăng dầu nhÆ°ng tính theo công thức phức tạp nhÆ° hiện nay thì những người soi giá có khi nhÆ° nhìn vào bức vách. Nếu cÆ¡ quan quản lý Nhà nÆ°á»›c tá»± tính giá, trên cÆ¡ sở Ä‘ó ban hành khung giá trần, giá sàn để DN bán theo có thể là phÆ°Æ¡ng án thích hợp hÆ¡n.

Má»™t chuyên gia kinh tế bình luận trong thời Ä‘iểm này, Bá»™ Tài chính chỉ dừng lại ở hành Ä‘á»™ng kiểm tra là Ä‘ã “nÆ°Æ¡ng tay”, vì hoạt Ä‘á»™ng của DN kinh doanh xăng dầu từ đầu năm có nhiều khó khăn. Nếu sá»­ dụng công cụ khác là thanh tra tài chính, DN sẽ rất “Ä‘au đầu ” vì bị soi kỹ hÆ¡n, khi phát hiện sai phạm sẽ kiến nghị biện pháp xá»­ lý. Thậm chí nếu tình hình căng thẳng, Bá»™ Tài chính cÅ©ng có quyền thuê kiểm toán Ä‘á»™c lập vào kiểm toán các DN xăng dầu.