- Trong danh sách kiểm toán các tập Ä‘oàn, tổng công ty Nhà nÆ°á»›c năm 2011 không có tên Tổng công ty Xăng dầu VN (Petrolimex), xin ông cho biết lý do?

- Năm nay, trong danh sách kiểm toán có 27 tập Ä‘oàn, tổng công ty Nhà nÆ°á»›c nhÆ°ng không có Petrolimex. Tuy nhiên, Petrolimex vẫn sẽ được kiểm toán trong năm 2011 liên quan đến chuyên đề về việc trích lập, quản lý và sá»­ dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu.

Tổng Kiểm toán Nhà nÆ°á»›c - VÆ°Æ¡ng Đình Huệ khẳng định đợt kiểm toán việc sá»­ dụng quỹ bình ổn giá 11 đầu mối nhập khẩu sẽ làm rõ được chuyện lá»— lãi trong kinh doanh xăng dầu. Ảnh: Nhật Minh

- Tại sao lại quyết định kiểm toán quỹ bình ổn giá, thay vì kiểm toán toàn diện Petrolimex, Ä‘Æ¡n vị chiếm trên 60% thị phần xăng dầu tại Việt Nam, thÆ°a ông?

- Từ năm 2008 về trÆ°á»›c, chúng ta áp dụng cÆ¡ chế bù lá»— cho mặt hàng xăng dầu. Mục Ä‘ích của việc làm này là nhằm Ä‘iều tiết giá xăng dầu… để đề phòng trường hợp giá thế giá»›i tăng quá cao, các doanh nghiệp trong nÆ°á»›c bị lá»—, Nhà nÆ°á»›c sẽ há»— trợ bù, thay vì tăng giá bán. CÆ¡ chế bù lá»— này được áp dụng đối vá»›i cả 11 đầu mối nhập khẩu xăng dầu, trong Ä‘ó có Petrolimex.

Từ năm 2009, Nhà nÆ°á»›c bãi bỏ cÆ¡ chế bù lá»— cho giá xăng, dầu và nhiều nhóm mặt hàng khác. Thay vào Ä‘ó, Nhà nÆ°á»›c cho phép doanh nghiệp được trích lập quỹ bình ổn giá xăng dầu. Quỹ này sẽ nằm tại doanh nghiệp và khi giá thế giá»›i biến Ä‘á»™ng, doanh nghiệp được trích má»™t phần quỹ để bù mức chênh lệch giá bán.

Tuy nhiên, trong thời gian qua, việc trích lập và sá»­ dụng quỹ còn nhiều ý kiến khác nhau. Người dân - đối tượng sá»­ dụng xăng dầu và là người Ä‘óng góp cho quỹ bình ổn tỏ ra băn khoăn về việc có quỹ song giá trong nÆ°á»›c vẫn được Ä‘iều chỉnh khi giá tăng lên. Thậm chí, ngay bản thân doanh nghiệp đầu mối cÅ©ng có ý kiến chÆ°a đồng thuận. Người ta thấy anh nào lá»›n, doanh số cao thì trích lập được nhiều. Tuy tá»· lệ trích lập trên má»—i lít xăng dầu là giống nhau nhÆ°ng doanh nghiệp lá»›n doanh thu cao sẽ trích lập được nhiều.

Khoản này khi chÆ°a sá»­ dụng nó giống nhÆ° vốn lÆ°u Ä‘á»™ng được bổ sung, nhÆ° vậy tạo ra lợi thế cạnh tranh rất lá»›n. Có ý kiến cho rằng nhÆ° vậy sẽ tạo ra sá»± thiếu bình đẳng trong cạnh tranh giữa các đầu mối vá»›i nhau, vì anh nhỏ trích được ít anh lá»›n trích được nhiều. Và khi trích được nhiều tạo được khoản vốn nhàn rá»—i được Ä‘Æ°a vào khai thác sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp sẽ có lợi thế cạnh tranh hÆ¡n.

Đây chính là má»™t trong số những lý do khiến chúng tôi quyết định thá»±c hiện kiểm toán việc sá»­ dụng và trích lập quỹ này.

- Đợt tăng giá bán lẻ xăng dầu gần Ä‘ây nhất, Bá»™ Tài chính cho rằng mức tăng tuy cao (gần 3.000 đồng) song vẫn chÆ°a tính Ä‘úng tính đủ, doanh nghiệp vẫn lá»— nặng, ông nghÄ© sao về Ä‘iều này?

- Chúng tôi cÅ©ng nghe các thông tin liên quan đến chuyện giá cả, dÆ° luận cÅ©ng băn khoăn về đợt Ä‘iều chỉnh giá bán lẻ xăng dầu đợt gần Ä‘ây nhất. Nhiều thông tin công bố rằng quỹ bình ổn xăng dầu Ä‘ã cạn do vậy bắt buá»™c phải tăng giá bán. Bên cạnh Ä‘ó, ý kiến cÆ¡ quan chức năng cÅ©ng nói rằng tăng nhÆ° vậy vẫn chÆ°a bù đắp chi phí, nên giá bán lẻ có nguy cÆ¡ lại tăng tiếp.

Do vậy, trong kế hoạch kiểm toán của mình, chúng tôi sẽ kiểm tra sá»± minh bạch hóa trong việc trích lập sá»­ dụng quỹ bình ổn giá. Thông qua kết quả kiểm tra, Kiểm toán Nhà nÆ°á»›c sẽ góp tiếng nói về tính phù hợp và mục Ä‘ích hình thành cÆ¡ chế sá»­ dụng quỹ này. Trên cÆ¡ sở Ä‘ó, chúng tôi sẽ kiến nghị Bá»™ Tài chính các cÆ¡ quan chức năng tiếp tục hoàn thiện cÆ¡ chế trích lập để hoàn thiện nó trong lá»™ trình Ä‘iều tiết giá xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trường.

Ngoài ra, cÆ¡ cấu hình thành giá Ä‘iện và tính minh bạch trong câu chuyện lá»— lãi trong Tập Ä‘oàn Điện lá»±c VN cÅ©ng sẽ được kiểm toán làm rõ. Ảnh: Nhật Minh

- Lần kiểm tra gần Ä‘ây nhất, Bá»™ Tài chính phát hiện Petrolimex sá»­ dụng sai 1.200 tá»· đồng tiền quỹ bình ổn, vậy trọng tâm đợt kiểm tra này, Kiểm toán sẽ tập trung vào vấn đề gì?

- Trọng tâm đợt kiểm toán lần này, chúng tôi vẫn tập trung vào Petrolimex, Ä‘Æ¡n vị chiếm thị phần lá»›n nhất tại VN. Ngoài ra, chúng tôi sẽ kiểm toán 10 doanh nghiệp đầu mối khác cÅ©ng kinh doanh xăng dầu và cÅ©ng sá»­ dụng quỹ bình ổn. Thời gian bắt đầu vào tháng 7/2011.

Chuyên đề này, chúng tôi giao cho Kiểm toán Nhà nÆ°á»›c chuyên ngành VI, Ä‘Æ¡n vị chuyên về kiểm toán các tập Ä‘oàn, tổng công ty Nhà nÆ°á»›c.

Liên quan đến con số 1.200 tá»· đồng, chúng tôi chÆ°a tiến hành kiểm toán nên chÆ°a thể bình luận gì. Tuy nhiên, trong quá trình kiểm tra, chúng tôi sẽ làm rõ và Ä‘ánh giá chính thức xem thá»±c hÆ° vấn đề này nhÆ° thế nào.

- Trong báo cáo tiếp xúc cá»­ tri tại kỳ họp Quốc há»™i vừa qua cÅ©ng xuất hiện các ý kiến đề xuất bỏ quỹ bình ổn xăng dầu, Ä‘ây có phải là má»™t trong những lý do, Kiểm toán bổ sung chuyên đề kiểm toán quỹ này vào kế hoạch của mình?

- Đúng nhÆ° vậy, liên quan đến quỹ bình ổn giá xăng dầu hiện còn nhiều ý kiến trái chiều. Do vậy, chúng tôi kiểm toán để làm rõ vấn đề má»™t cách chính xác, đồng thời Ä‘Æ°a ra các ý kiến má»™t cách xác thá»±c. Trong quá trình kiểm toán, chúng tôi sẽ làm rõ chi phí đầu vào, cÆ¡ cấu giá thành, thuế nhập khẩu, chi phí, tá»· giá, giá bán ra bao nhiêu, lãi gá»™p thế nào, đầu vào đầu ra ra sao... Ngoài ra, chúng tôi cÅ©ng sẽ làm rõ con số nghìn tá»· đồng mà doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu kêu lá»— qua đợt Ä‘iều chỉnh tá»· giá vừa qua.

Lúc đầu kế hoạch chỉ kiểm toán Petrolimex, sau Ä‘ó, ý kiến đại biểu Quốc há»™i đề nghị cân nhắc kiểm toán thêm EVN và Tập Ä‘oàn Than - Khoáng sản nên chúng tôi phải Ä‘iều chỉnh lại, thay vì kiểm toán toàn diện Petrolimex, chúng tôi chuyển sang kiểm toán chuyên đề, tập trung vào kiểm toán quỹ bình ổn. Chúng tôi thấy Ä‘iều này rất xác Ä‘áng. NhÆ° vậy, năm 2011 chúng tôi vẫn kiểm toán Petrolimex, ngoài ra còn kiểm toán thêm 10 Ä‘Æ¡n vị đầu mối nhập khẩu và kinh doanh xăng dầu liên quan đến chuyên đề này.

- Tập Ä‘oàn Điện lá»±c VN (EVN) là má»™t trong 27 tập Ä‘oàn, tổng công ty Nhà nÆ°á»›c nằm trong danh sách kiểm toán năm 2011, vậy trong kế hoạch của mình, kiểm toán có làm rõ cÆ¡ cấu giá Ä‘iện trÆ°á»›c bức xúc của người dân về đợt tăng giá 15,2% từ 1/3?

- Năm nay, chúng tôi sẽ tập trung chủ yếu vào cÆ¡ cấu hình thành giá Ä‘iện để làm rõ xem đợt tăng giá vừa qua có thá»±c sá»± hợp lý. Đặc biệt là trÆ°á»›c các thông tin cho rằng tăng giá nhÆ° vậy, EVN vẫn bị lá»— hàng chục tá»· đồng, tăng giá vậy vẫn chÆ°a tính Ä‘úng tính đủ.

Nói tóm lại là chúng tôi sẽ làm minh bạch giá thành, những yếu tố cấu thành giá Ä‘iện, yếu tố tăng và tiết kiệm chi phí, tiết giảm Ä‘iện... Đồng thời cÅ©ng làm rõ chi phí của má»™t số Ä‘Æ¡n vị sá»­ dụng nhiều Ä‘iện nhÆ° xi măng... Năm 2009, chúng tôi cÅ©ng từng kiểm toán EVN và Ä‘ã công bố kết quả này.

Nguồn:Vnexpress.net