Ngày 31-5, các đại biểu Quốc há»™i Ä‘ã nghe tờ trình và thảo luận tại tổ về dá»± án Luật Thuế bảo vệ môi trường, má»™t dá»± luật được kỳ vọng là sẽ dùng công cụ tài chính để giữ gìn môi trường an toàn hÆ¡n vá»›i con người. Luật này sẽ được Quốc há»™i xem xét, thông qua tại kỳ họp cuối năm nay, dá»± kiến có hiệu lá»±c từ 1-1-2012.

Không thể “dùng nÆ°á»›c thay xăng”

Trình bày báo cáo thẩm tra dá»± luật, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính và Ngân sách Phùng Quốc Hiển cho rằng biên Ä‘á»™ khung thuế đối vá»›i xăng dầu (1.000-4.000 đồng/lít) là rá»™ng, mức trần 4.000 đồng/lít là cao, bởi hiện nay trong giá xăng dầu Ä‘ã bao gồm nhiều loại thuế, phí và chiếm tá»›i 40% giá của má»™t lít xăng; riêng phí là 1.000 đồng.

“Nếu áp dụng mức thuế suất đối vá»›i xăng dầu nhÆ° quy định của dá»± luật, cho dù có trừ phí xăng dầu thì giá bán vẫn sẽ tăng, dẫn đến tăng giá của nhiều loại hàng hóa, dịch vụ có sá»­ dụng xăng dầu. Do Ä‘ó, cần tính toán hợp lý để tránh gây tác Ä‘á»™ng đến đời sống, giá thành sản phẩm, kiềm chế lạm phát, duy trì cân đối kinh tế vÄ© mô” - ông Hiển nhấn mạnh.

Đồng tình, đại biểu Nguyá»…n Đình Quyền (Hà Ná»™i) và Huỳnh Thành Đạt (TP.HCM) đề nghị cân nhắc mức thuế đối vá»›i xăng vì người dân Ä‘i xe máy không thể “dùng nÆ°á»›c thay xăng”, ít có lá»±a chọn phÆ°Æ¡ng tiện thay thế.

Theo Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính VÅ© Văn Ninh, Ä‘ánh thuế xăng dầu để bảo vệ môi trường nhÆ°ng sẽ không ảnh hưởng đến giá bán xăng. Ảnh: HTD

“Chúng ta rất hay rậm rịch nhằm vào xăng để tăng giá. CÆ¡ quan chức năng cÅ©ng định thu phí bảo trì đường bá»™ thông qua xăng. Nếu chúng ta thấy tiện để thu thuế qua xăng thì rất nguy hiểm. Đánh thuế vào xăng vá»›i mức cao thì rõ ràng là tác Ä‘á»™ng đến toàn bá»™ giá cả và các mặt hàng khác” - bà Lê Thị Nga, Phó Chủ nhiệm Ủy ban TÆ° pháp lên tiếng. Theo bà Nga, cần phải phân tích rất kỹ những yếu tố làm nên giá xăng để xem cái nào thu Ä‘úng mục Ä‘ích, nếu Ä‘úng thì thu đến mức Ä‘á»™ nào…

Trao đổi vá»›i báo giá»›i bên lề Quốc há»™i, Bá»™ trưởng Bá»™ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Phạm Khôi Nguyên bày tỏ quan Ä‘iểm phải Ä‘ánh thuế xăng dầu vì tiêu thụ xăng dầu là gây ô nhiá»…m. Xăng dầu đắt dân có thể phản ứng nhÆ°ng có đắt thì dân phải hạn chế sá»­ dụng và dùng nguyên liệu thay thế. “Tuy nhiên, Ä‘ánh thuế này thì phải giảm giá các thành phần khác cấu tạo nên giá xăng dầu. Nếu thuế môi trường trong giá xăng dầu là 1.000 đồng thì thuế khác áp cho mặt hàng xăng dầu phải giảm để không làm biến Ä‘á»™ng giá” - ông Nguyên nói.

Bỏ lọt nhiều “thủ phạm”

Theo tờ trình, Chính phủ đề xuất năm nhóm hàng hóa chịu thuế: xăng dầu (xăng các loại, nhiên liệu bay, diesel, dầu hỏa, dầu mazut, dầu nhờn, mỡ nhờn); than; môi chất làm lạnh chứa hydro-clo-flo-carbon (dung dịch HCFC); túi nhá»±a xốp (túi nylon) và thuốc bảo vệ thá»±c vật thuá»™c nhóm hạn chế sá»­ dụng. Tuy nhiên, đại biểu Nguyá»…n Ngọc Đào và Trần Thị Quốc Khánh (Hà Ná»™i) đều cho rằng Chính phủ cần bổ sung vào đối tượng chịu thuế các loại hóa chất nhÆ° hạt nhá»±a, hạt nix, chất tẩy rá»­a, thuốc nhuá»™m… “Chất tẩy rá»­a ở các làng nghề Ä‘ang làm cho khu vá»±c sông Nhuệ và đồng bằng Bắc Bá»™ ô nhiá»…m và Chính phủ lúng túng chÆ°a xá»­ lý. Vá»›i cách làm ăn nhÆ° thế này thì sẽ không còn môi trường cho chúng ta tồn tại được” - bà Khánh lo lắng.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục Thanh thiếu niên và Nhi đồng Nguyá»…n Minh Thuyết bổ sung: “Ở Ä‘ây tôi không thấy có dịch vụ nào bị Ä‘ánh thuế hết, trong khi dịch vụ cÅ©ng gây ảnh hưởng đến môi trường. Ví dụ, các dịch vụ nhà hàng xả thẳng nÆ°á»›c thải xuống biển, sông. Các quán karaoke hát ầm Ä© ảnh hưởng đến môi trường…”.

Cho rằng dá»± luật chÆ°a lÆ°u ý đến những cái nhỏ nhÆ°ng gây ô nhiá»…m lá»›n, đại biểu Trần Du Lịch (TP.HCM) đề nghị Ä‘ánh thuế vá»›i cả thuốc lá mà “không sợ thuế chồng thuế”. Phó Chủ nhiệm Ủy ban TÆ° pháp Lê Thị Nga cÅ©ng hiến kế: “TrÆ°á»›c mắt Ä‘Æ°a má»™t số mặt hàng vào diện chịu thuế nhÆ°ng vá»›i thuế suất 0% để có sá»± cảnh báo đối vá»›i xã há»™i”.

Tham gia soạn thảo dá»± án luật, bá»™ trưởng Bá»™ TN&MT cho biết danh mục đối tượng chịu thuế sẽ tiếp tục được cập nhật. Bên cạnh công cụ thuế, Chính phủ cÅ©ng Ä‘ang xúc tiến ban hành các nghị định về thu phí rác thải, khí thải…