Trong vòng 3 tháng trở lại Ä‘ây, đặc biệt là trong tháng 11 này giá dầu thô trên thị trưá»ng thế giá»›i lao dốc chưa từng thấy. Ngày 13-11 giá dầu thô ngá»t nhẹ chỉ còn 77 USD/thùng. Tình trạng dầu thô mất giá, hay nói cách khác giá dầu giảm trong hiện tại Ä‘ã đặt ra nhiá»u vấn Ä‘á».
Bá»™ trưởng Bá»™ Công thương VÅ© Huy Hoàng Ä‘ã từng cho rằng, khi giá dầu thô trên thị trưá»ng thế giá»›i giảm sâu sẽ ảnh hưởng đến Việt Nam vì Việt Nam cÅ©ng xuất khẩu dầu thô. Thu ngân sách từ dầu thô Ä‘ang giảm và Ä‘ó là má»™t khó khăn.
Táºp Ä‘oàn Dầu khí Việt Nam góp thành tích xuất khẩu dầu thô và mang vá» lượng ngoại tệ lá»›n cho đất nước. Báo cáo má»›i nhất từ Bá»™ Tài chính cho biết, thu từ dầu thô lÅ©y kế 10 tháng ước đạt 88.570 tá»· đồng, bằng 104% so vá»›i dá»± toán, tăng 1,9% so vá»›i cùng kỳ năm 2013. Giá dầu thanh toán bình quân từ đầu năm đến nay đạt khoảng 111,2 USD/thùng, cao hÆ¡n 13,2 USD/thùng so vá»›i giá xây dá»±ng dá»± toán; sản lượng dầu thanh toán ước đạt 12,6 triệu tấn, bằng 88% kế hoạch năm.
Nhưng nay giá giảm liên tục, xuống mức rất thấp trong mấy năm trở lại Ä‘ây. Giá dầu ngá»t nhẹ đầu giá» chiá»u 13-11 tiếp tục giảm xuống ngưỡng 77 USd/thùng, trong khi Ä‘ó dầu Brent rá»›t từ mức thấp nhất 4 năm xuống tiếp gần tá»›i 80 USD/thùng. Äây thá»±c sư là thông tin không vui không chỉ vá»›i những nước xuất khẩu dầu lá»›n mà cả vá»›i Việt Nam.
Dầu thô chiếm 10% trong tổng thu ngân sách. Như năm 2014, dá»± toán là 911 ngàn tá»· đồng, thu từ dầu là khoảng 80 ngàn tá»· đồng thì năm 2015, dá»± kiến thu từ hoạt động khai thác dầu thô 93.000 tá»· đồng. Nhưng nay, giá dầu thô thế giá»›i giảm mạnh thì mục tiêu đặt ra có thể nói là khó thành công.
Trong khi nguồn thu Ä‘ang hụt, thì việc tăng chi lại vẫn tiếp diá»…n. Thống kê cá»§a Bá»™ Kế hoạch Äầu tư cho thấy, tốc độ tăng chi thưá»ng xuyên vẫn tăng mạnh. Tá»· trá»ng chi thưá»ng xuyên trong ngân sách Ä‘ã tăng từ 61,5% năm 2011 lên gần 70% năm 2014.
Theo các chuyên gia kinh tế, giá dầu hạ đương nhiên là gây khó cho nguồn thu ngân sách nhưng mặt khác cÅ©ng lại là cÆ¡ há»™i cho các doanh nghiệp khác. Tuy nhiên, trong khi cá»™ng đồng doanh nghiệp Ä‘ang gặp khó thì khi giá dầu xuống nhưng cÅ©ng không phải doanh nghiệp nào cÅ©ng táºn dụng được thá»i cÆ¡.
Theo kế hoạch, từ nay đến năm 2018, Việt Nam dá»± kiến nâng công suất lá»c hóa dầu lên gấp 3 lần. Như váºy, Táºp Ä‘oàn Dầu khí Việt Nam (PVN) sẽ đẩy mạnh các hoạt động thăm dò khai thác dầu khí nhằm cá»§ng cố nguồn nguyên liệu đầu vào cho các nhà máy lá»c hóa dầu và tăng sản lượng dầu thô xuất khẩu.
Trước thá»±c tế mở rá»™ng khai thác cùng vá»›i việc giá dầu thô giảm, cần nháºn thấy việc hụt thu từ nguồn tài nguyên này không là hiện tượng thất thưá»ng, mà phải đặt trong dài hạn. Ná»n kinh tế Ä‘ang ở trong quá trình chuyển đổi mô hình tăng trưởng, và các địa phương là thành phần cá»§a chuyển đổi thì việc thu ngân sách cÅ©ng cần được Ä‘iá»u chỉnh thích ứng cho phù hợp vá»›i tình hình kinh tế và chuyển đổi mô hình tăng trưởng- Ä‘ó là nói vỠđịa phương có nguồn thu từ dầu thô.
Việc chá»§ động tạo nguồn thu bá»n vững không là câu chuyện cá»§a thì tương lai, mà phải coi là câu chuyện cá»§a ngày hôm nay, để từ Ä‘ó có chiến lược lâu dài. Không thể bảo toàn và đảm bảo nguồn thu bằng tiêu chí hoàn thành kế hoạch hay tăng trưởng sản lượng khai thác má»™t cách giản đơn, mà cần có kế hoạch ứng phó trong từng thá»i Ä‘iểm. Như váºy má»›i tạo được sá»± phát triển bá»n vững và chá»§ động trong má»i tình huống.
Có lẽ vì thế mà chuyên gia kinh tế Lê Äăng Doanh cho rằng, nên tiến hành tái cÆ¡ cấu ngành khai khoáng theo mô hình liên kết dá»c, kéo dài chuá»—i sản phẩm chính cá»§a mình, chứ không phải đơn thuần là kinh doanh sản phẩm thô.
Nguồn tin: Daidoanket