Trong vòng 3 tháng trở lại Ä‘ây, đặc biệt là trong tháng 11 này giá dầu thô trên thị trÆ°á»ng thế giá»›i lao dốc chÆ°a từng thấy. Ngày 13-11 giá dầu thô ngá»t nhẹ chỉ còn 77 USD/thùng. Tình trạng dầu thô mất giá, hay nói cách khác giá dầu giảm trong hiện tại Ä‘ã đặt ra nhiá»u vấn Ä‘á».
Bá»™ trưởng Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng VÅ© Huy Hoàng Ä‘ã từng cho rằng, khi giá dầu thô trên thị trÆ°á»ng thế giá»›i giảm sâu sẽ ảnh hưởng đến Việt Nam vì Việt Nam cÅ©ng xuất khẩu dầu thô. Thu ngân sách từ dầu thô Ä‘ang giảm và Ä‘ó là má»™t khó khăn.
Táºp Ä‘oàn Dầu khí Việt Nam góp thành tích xuất khẩu dầu thô và mang vá» lượng ngoại tệ lá»›n cho đất nÆ°á»›c. Báo cáo má»›i nhất từ Bá»™ Tài chính cho biết, thu từ dầu thô lÅ©y kế 10 tháng Æ°á»›c đạt 88.570 tá»· đồng, bằng 104% so vá»›i dá»± toán, tăng 1,9% so vá»›i cùng kỳ năm 2013. Giá dầu thanh toán bình quân từ đầu năm đến nay đạt khoảng 111,2 USD/thùng, cao hÆ¡n 13,2 USD/thùng so vá»›i giá xây dá»±ng dá»± toán; sản lượng dầu thanh toán Æ°á»›c đạt 12,6 triệu tấn, bằng 88% kế hoạch năm.
NhÆ°ng nay giá giảm liên tục, xuống mức rất thấp trong mấy năm trở lại Ä‘ây. Giá dầu ngá»t nhẹ đầu giá» chiá»u 13-11 tiếp tục giảm xuống ngưỡng 77 USd/thùng, trong khi Ä‘ó dầu Brent rá»›t từ mức thấp nhất 4 năm xuống tiếp gần tá»›i 80 USD/thùng. Äây thá»±c sÆ° là thông tin không vui không chỉ vá»›i những nÆ°á»›c xuất khẩu dầu lá»›n mà cả vá»›i Việt Nam.
Dầu thô chiếm 10% trong tổng thu ngân sách. NhÆ° năm 2014, dá»± toán là 911 ngàn tá»· đồng, thu từ dầu là khoảng 80 ngàn tá»· đồng thì năm 2015, dá»± kiến thu từ hoạt Ä‘á»™ng khai thác dầu thô 93.000 tá»· đồng. NhÆ°ng nay, giá dầu thô thế giá»›i giảm mạnh thì mục tiêu đặt ra có thể nói là khó thành công.
Trong khi nguồn thu Ä‘ang hụt, thì việc tăng chi lại vẫn tiếp diá»…n. Thống kê của Bá»™ Kế hoạch Äầu tÆ° cho thấy, tốc Ä‘á»™ tăng chi thÆ°á»ng xuyên vẫn tăng mạnh. Tá»· trá»ng chi thÆ°á»ng xuyên trong ngân sách Ä‘ã tăng từ 61,5% năm 2011 lên gần 70% năm 2014.
Theo các chuyên gia kinh tế, giá dầu hạ Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên là gây khó cho nguồn thu ngân sách nhÆ°ng mặt khác cÅ©ng lại là cÆ¡ há»™i cho các doanh nghiệp khác. Tuy nhiên, trong khi cá»™ng đồng doanh nghiệp Ä‘ang gặp khó thì khi giá dầu xuống nhÆ°ng cÅ©ng không phải doanh nghiệp nào cÅ©ng táºn dụng được thá»i cÆ¡.
Theo kế hoạch, từ nay đến năm 2018, Việt Nam dá»± kiến nâng công suất lá»c hóa dầu lên gấp 3 lần. NhÆ° váºy, Táºp Ä‘oàn Dầu khí Việt Nam (PVN) sẽ đẩy mạnh các hoạt Ä‘á»™ng thăm dò khai thác dầu khí nhằm củng cố nguồn nguyên liệu đầu vào cho các nhà máy lá»c hóa dầu và tăng sản lượng dầu thô xuất khẩu.
TrÆ°á»›c thá»±c tế mở rá»™ng khai thác cùng vá»›i việc giá dầu thô giảm, cần nháºn thấy việc hụt thu từ nguồn tài nguyên này không là hiện tượng thất thÆ°á»ng, mà phải đặt trong dài hạn. Ná»n kinh tế Ä‘ang ở trong quá trình chuyển đổi mô hình tăng trưởng, và các địa phÆ°Æ¡ng là thành phần của chuyển đổi thì việc thu ngân sách cÅ©ng cần được Ä‘iá»u chỉnh thích ứng cho phù hợp vá»›i tình hình kinh tế và chuyển đổi mô hình tăng trưởng- Ä‘ó là nói vỠđịa phÆ°Æ¡ng có nguồn thu từ dầu thô.
Việc chủ Ä‘á»™ng tạo nguồn thu bá»n vững không là câu chuyện của thì tÆ°Æ¡ng lai, mà phải coi là câu chuyện của ngày hôm nay, để từ Ä‘ó có chiến lược lâu dài. Không thể bảo toàn và đảm bảo nguồn thu bằng tiêu chí hoàn thành kế hoạch hay tăng trưởng sản lượng khai thác má»™t cách giản Ä‘Æ¡n, mà cần có kế hoạch ứng phó trong từng thá»i Ä‘iểm. NhÆ° váºy má»›i tạo được sá»± phát triển bá»n vững và chủ Ä‘á»™ng trong má»i tình huống.
Có lẽ vì thế mà chuyên gia kinh tế Lê Äăng Doanh cho rằng, nên tiến hành tái cÆ¡ cấu ngành khai khoáng theo mô hình liên kết dá»c, kéo dài chuá»—i sản phẩm chính của mình, chứ không phải Ä‘Æ¡n thuần là kinh doanh sản phẩm thô.
Nguồn tin: Daidoanket