Các cuộc tấn công của Houthi nhằm vào hoạt động vận tải thương mại ở Biển Đỏ đã buộc nhiều hãng khai thác tàu chở dầu và container phải chuyển hướng xuống châu Phi, khiến thời gian di chuyển tăng lên, việc giao hàng bị chậm trễ, chuỗi cung ứng bị gián đoạn và chi phí vận chuyển tăng cao.
Các nhà phân tích cho biết, sự gián đoạn giao thông qua tuyến Biển Đỏ/Kênh Suez có thể tiếp diễn trong nhiều tháng và cuối cùng dẫn đến chi phí vận chuyển hàng hóa cao hơn và thiếu tàu container, vốn hiện đang hoạt động trên các tuyến đường dài hơn qua Mũi Hảo Vọng.
Sự hỗn loạn hiện tại có thể sẽ tiếp diễn trong nhiều tuần - hoặc nhiều tháng - cho đến khi ngành vận tải biển và vận tải hàng hải ổn định trong trạng thái “bình thường mới”.
Cho đến lúc đó, chi phí vận chuyển hàng hóa cao hơn và sự chậm trễ trong việc giao hàng có thể gây ra lạm phát và khiến con đường giảm lãi suất trở nên gập ghềnh hơn mức mà các ngân hàng trung ương từng nghĩ một tháng trước.
Giao thông Biển Đỏ bị chuyển hướng
Theo dữ liệu từ PortWatch, một nền tảng do Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) hợp tác với Đại học Oxford, lưu lượng tàu thuyền đi qua Kênh đào Suez đã giảm mạnh kể từ giữa tháng 12.
Tuần trước, tuyến đường này chứng kiến lưu lượng tàu thấp nhất kể từ tháng 4 năm 2021, thời điểm lúc hãng vận tải container Ever Given mắc cạn ở Kênh đào Suez, gây cản trở hoạt động vận chuyển theo cả hai hướng.
Giao thông tàu chở dầu cũng bị ảnh hưởng bởi mối đe dọa đối với vận chuyển thương mại gần eo biển Bab el-Mandeb và Biển Đỏ, khiến các công ty dầu mỏ lớn và các hãng kinh doanh hàng đầu phải chuyển hướng sang tuyến đường dài hơn xuống châu Phi.
Shell là công ty mới nhất tạm dừng tất cả các chuyến hàng qua Biển Đỏ vào tuần trước. Vào giữa tháng 12, một công ty lớn khác có trụ sở tại Anh, BP, đã tạm thời dừng tất cả các chuyến hàng qua tuyến này, “do tình hình an ninh vận chuyển ở Biển Đỏ ngày càng xấu đi”.
Việc vận chuyển dầu ra khỏi Trung Đông cũng đang bị trì hoãn do các tàu chở dầu đã chuyển hướng khỏi tuyến đường ban đầu qua Kênh đào Suez. Tính đến ngày 19 tháng 1, các tàu chở gần 9 triệu thùng dầu từ Ả Rập Saudi và Iraq được ước tính sẽ trì hoãn việc giao hàng do đã chuyển hướng khỏi Biển Đỏ và hiện đang đi trên tuyến đường dài hơn qua Châu Phi, dữ liệu theo dõi tàu của Bloomberg cho thấy.
Tuyến đường qua Mũi Hảo Vọng ở Châu Phi sẽ làm tăng thời gian hành trình giữa Trung Đông và Châu Âu thêm khoảng hai tuần so với tuyến Kênh đào Suez.
Tuyến đường dài hơn, chi phí cao hơn
Tuyến đường dài hơn sẽ làm tăng giá cước vận tải và khiến các tàu chở dầu và tàu container bị mắc kẹt lâu hơn so với dự kiến ban đầu, có nghĩa là không chỉ khách hàng sẽ nhận được hàng muộn hơn dự kiến khoảng hai tuần mà còn cần thêm nhiều tàu hơn để thay thế những tàu vẫn đang vận chuyển dầu, nhiên liệu, hàng đóng container hoặc hàng đông lạnh trên các tuyến đường dài hơn.
Điều này sẽ gây căng thẳng cho chuỗi cung ứng và có thể dẫn đến giá sản phẩm cuối cùng cao hơn, điều này sẽ thúc đẩy lạm phát ngay khi các ngân hàng trung ương bắt đầu đưa ra tín hiệu về việc cắt giảm lãi suất.
Fed và các ngân hàng trung ương khác tiếp tục cho biết việc hạ lãi suất sắp diễn ra. Tuy nhiên, việc cắt giảm này có thể bị trì hoãn vài tháng nếu các nhà hoạch định chính sách tiền tệ nhận thấy lạm phát gia tăng.
Châu Âu có thể đặc biệt dễ bị tổn thương trước lạm phát vì kênh đào Suez là tuyến đường thương mại hàng hải quan trọng từ châu Á.
Giá cước container trên tuyến Á-Âu bị ảnh hưởng nặng nề nhất đã làm tăng hơn gấp ba lần kể từ tháng 12, trong khi mức trung bình toàn cầu đã tăng gấp đôi, Rico Luman, chuyên gia kinh tế cấp cao tại ING, viết trong một phân tích hồi đầu tháng này.
Luman cho biết, sự gián đoạn trong thương mại hàng hải “dẫn đến sự mất cân bằng ngắn hạn giữa cung và cầu cũng như sự mất cân bằng về nguồn cung tàu, nhân sự và container rỗng, và điều này cần phải được cân bằng lại”.
Hơn nữa, Tết Nguyên đán đang đến gần và các tàu quay trở lại châu Á quá muộn so với kế hoạch xếp hàng ban đầu, dẫn đến tình trạng hủy chuyến.
“Điều này có thể sẽ ảnh hưởng đến hầu hết quý đầu tiên và có thể cả quý hai. Đối với thời gian nhạy cảm vì việc giao hàng chưa được tiến hành, người gửi hàng có thể lựa chọn vận chuyển bằng đường hàng không, nhưng cách này có chi phí đắt hơn nhiều,” Luman của ING cho biết thêm.
Nhìn chung, ING cho rằng mặc dù tình trạng hỗn loạn giao thông ở Biển Đỏ đã tạo ra sự kém hiệu quả mới, nhưng việc giao thương khó có thể bị đảo lộn và thương mại toàn cầu sẽ tăng 2,5% so với cùng kỳ năm 2024 so với mức cơ sở so sánh thấp của năm 2023.
Ở châu Âu, các nhà bán lẻ và nhà sản xuất ô tô đã bắt đầu cảm thấy điều mà các giám đốc điều hành mô tả với Financial Times là giai đoạn “hỗn loạn” về thời gian giao hàng.
Do tình trạng hỗn loạn giao thông ở Biển Đỏ và nhiều chuyến chuyển hướng qua Châu Phi, một số nhà sản xuất ô tô đã tạm dừng sản xuất tại một số nhà máy. Chúng bao gồm Tesla ở Berlin, Volvo Cars ở Gent, Bỉ và Suzuki ở Hungary.
Sự leo thang căng thẳng lớn ở Trung Đông cũng có thể dẫn đến giá dầu cao và châu Âu đang theo dõi sát những diễn biến này để tìm ra tác động tiềm ẩn đối với giá năng lượng và lạm phát.
Beata Javorcik, Chuyên gia kinh tế trưởng tại Ngân hàng Tái thiết và Phát triển Châu Âu (EBRD), phát biểu tại Euronews Business ở Davos vào tuần trước: “Chiến tranh ở Trung Đông và đặc biệt là sự gián đoạn trong hoạt động vận tải biển, có nghĩa là luôn có nguy cơ giá năng lượng tăng cao và gây ra lạm phát”.
Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) có thể trì hoãn bất kỳ đợt cắt giảm lãi suất nào trong năm nay cho đến khi nhận thấy con đường rõ ràng hướng tới lạm phát 2%, Robert Holzmann, thành viên Hội đồng quản trị ECB, nói với CNBC vào tuần trước.
“Tôi không thể tưởng tượng rằng chúng ta sẽ nói về việc cắt giảm, bởi vì chúng ta không nên nói về nó. Mọi thứ chúng ta thấy trong những tuần gần đây đều đi theo hướng ngược lại, vì vậy tôi thậm chí có thể thấy trước rằng sẽ không có đợt hạ lãi suất nào trong năm nay,” Holzmann nói với Steve Sedgwick của CNBC ở Davos.
Nguồn tin: xangdau.net
