Dá»± thảo nghị định về quỹ bảo trì đường bá»™ vừa được Bá»™ Giao thông Vận tải công bố, vá»›i mục tiêu huy Ä‘á»™ng thêm khoảng 6.000 tỉ đồng má»—i năm thông qua xăng, dầu, để chi cho các hoạt Ä‘á»™ng bảo dưỡng, duy tu cầu, đường. NhÆ°ng đề xuất này Ä‘ã không nhận được sá»± đồng tình của người dân, cá»™ng đồng doanh nghiệp và thậm chí là cả má»™t số lãnh đạo của Bá»™ Tài chính.

Việc Ä‘Æ°a thêm má»™t khoản phí vào xăng, dầu không chỉ làm tăng gánh nặng chi phí cho xã há»™i, mà trong Ä‘iều kiện quản lý đầu tÆ° xây dá»±ng cÆ¡ bản còn nhiều bất cập nhÆ° hiện nay, hiệu quả sá»­ dụng nguồn quỹ cÅ©ng là Ä‘iều Ä‘áng lo nghÄ©.

Xăng, dầu là mặt hàng rất nhạy cảm, nên trÆ°á»›c khi Ä‘Æ°a thêm má»™t khoản phí nữa vào sản phẩm này, cần phải cân nhắc thận trọng và Ä‘ánh giá kỹ tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c của nó tá»›i mặt bằng giá cả của cả nÆ°á»›c cÅ©ng nhÆ° năng lá»±c cạnh tranh của doanh nghiệp.

Hiện nay, giá xăng, dầu ở Việt Nam Ä‘ang đắt hÆ¡n nhiều nÆ°á»›c trong khu vá»±c và trên thế giá»›i, do phải gánh hÆ¡n 30% các loại thuế và phí trong giá thành. Đây là má»™t trong những nguyên nhân làm giảm khả năng cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam. Nếu áp dụng thêm phí bảo trì đường bá»™, trong Ä‘iều kiện nhiều chi phí sản xuất khác Ä‘ã và Ä‘ang tăng mạnh, ít nhiều có thể ảnh hưởng xấu đến khả năng phục hồi của các doanh nghiệp và cả nền kinh tế.

Vấn đề đặt ra là thu phí để lập quỹ bảo trì có phải là giải pháp tối Æ°u để duy trì chất lượng của mạng lÆ°á»›i đường bá»™, hay vẫn còn những giải pháp khác ít tốn kém và hiệu quả hÆ¡n?

Hiện nay, số tiền Việt Nam chi ra hàng năm để đầu tÆ° cho cÆ¡ sở hạ tầng giao thông chiếm hÆ¡n 9% tổng đầu tÆ° của toàn xã há»™i. Tuy nhiên, do công tác quản lý đầu tÆ° xây dá»±ng cÆ¡ bản còn nhiều bất cập, nên Ä‘ây cÅ©ng là lÄ©nh vá»±c còn gây nhiều thất thoát.

Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến hiệu quả sá»­ dụng vốn đầu tÆ°, mà còn tác Ä‘á»™ng xấu đến chất lượng dẫn đến công trình nhanh chóng bị xuống cấp, làm tăng chi phí duy tu, bảo dưỡng trong quá trình sá»­ dụng. Nếu có thể nhanh chóng khắc phục bất cập này, để mọi dá»± án giao thông không bị xà xẻo, rút ruá»™t và bảo đảm công trình được thi công Ä‘úng chất lượng, chắc chắn áp lá»±c kinh phí để bảo trì sẽ giảm.

Bên cạnh Ä‘ó, tình trạng ô tô chở quá tải Ä‘ang hoạt Ä‘á»™ng khá phổ biến trên các tuyến đường bá»™ cÅ©ng là má»™t vấn đề cấp bách cần phải giải quyết dứt Ä‘iểm. Đây là má»™t trong những thủ phạm tàn phá đường sá mạnh nhất hiện nay.

Do vậy, sẽ là không công bằng nếu bắt chủ của tất cả những phÆ°Æ¡ng tiện giao thông khác phải Ä‘óng góp tiền để sá»­a chữa những thiệt hại của những ô tô chở quá tải gây ra. Điều Ä‘áng nói là những xe chở quá tải không thể tá»± do lÆ°u thông trên đường, nếu không được má»™t số cán bá»™ cảnh sát giao thông và thanh tra giao thông bị biến chất dung túng.

Má»—i năm, ngân sách nhà nÆ°á»›c đầu tÆ° cho mạng lÆ°á»›i giao thông, thông qua Bá»™ Giao thông Vận tải chỉ hÆ¡n 30.000 tỉ đồng, nhÆ°ng nhu cầu bảo dưỡng của riêng mạng lÆ°á»›i đường bá»™ Ä‘ã chiếm hÆ¡n má»™t phần ba, là quá lá»›n.

Dành kinh phí để duy tu, bảo dưỡng đường bá»™ là cần thiết. NhÆ°ng trÆ°á»›c khi tính tá»›i việc tăng nguồn thu, cần phải nhanh chóng giải quyết tận gốc những nguyên nhân làm cho đường sá nhanh chóng bị xuống cấp. Làm được nhÆ° vậy, đề xuất tăng thu má»›i được sá»± đồng thuận của xã há»™i.

Thời báo Kinh tế Sài Gòn