Không có biến Ä‘á»™ng lá»›n, không gây sốc, không giáºt cục nhÆ°ng việc sá» dụng Quỹ bình ổn liên tục cho xăng dầu, kể cả khi doanh nghiệp Ä‘ã có lợi nhuáºn sẽ khiến ngÆ°á»i tiêu dùng chịu thiệt.
Luôn được xả quỹ, doanh nghiệp có lợi lá»›n
Chỉ ná»a năm qua, thị trÆ°á»ng xăng dầu Việt Nam Ä‘ã 9 đợt Ä‘iá»u chỉnh giá. CÅ©ng nhÆ° các năm trÆ°á»›c, số lần tăng giá và mức tăng vẫn thÆ°á»ng lá»›n hÆ¡n là mức giảm.
Trong Ä‘ó, xăng là mặt hàng tăng giá mạnh nhất và không có lần nào giảm. Vá»›i 4 lần tăng, đến nay, giá xăng Ä‘ã tăng 1.040 đồng/lít, tÆ°Æ¡ng ứng tá»· lệ tăng 4,2% so vá»›i mức giá ngày 1/1/2014.
Dầu hoả có 4 lần tăng giá và 2 lần giảm giá. Hiện, giá dầu hoả ở mức 22.450 đồng/lít, tăng 140 đồng/lít so vá»›i ngày đầu năm, tăng 0,6%.
Dầu madut cÅ©ng có 4 lần tăng giá và 2 lần giảm giá. Mức hiện hành là 18.570 đồng/kg, Ä‘ang tăng 60 đồng/kg so vá»›i đầu năm, tá»· lệ chỉ tăng 0,3%.
|
Chỉ ná»a năm qua, thị trÆ°á»ng xăng dầu Việt Nam Ä‘ã 9 đợt Ä‘iá»u chỉnh giá. |
Chỉ riêng mặt hàng dầu diezen có mức giá hiện nay giảm so vá»›i đầu năm. Sau 4 lần tăng giá và 5 lần giảm giá, đến nay, giá mặt hàng này giảm 390 đồng/lít, hiện bán 22.550 đồng/lít, giảm 1,7%.
Tuy nhiên, so vá»›i tÆ°Æ¡ng quan giá thế giá»›i, giá thị trÆ°á»ng xăng dầu trong nÆ°á»›c vẫn có sá»± lệch pha ít nhiá»u.
Cụ thể, trên thị trÆ°á»ng Singapore, theo cáºp nháºt của Bá»™ Tài chính má»›i Ä‘ây, giá bình quân 30 ngày tính đến 22/6/2014 đối vá»›i xăng A92 ở mức 119,357 USD/thùng. Nếu so vá»›i mức giá thành phẩm bình quân vào cuối năm 2013, căn cứ cho mức giá bán lẻ hồi tháng 1 năm nay thì giá xăng thế giá»›i tăng 4,2%.
Trong khi mặt bằng thuế không thay đổi, hai mặt hàng dầu bán lẻ trong nÆ°á»›c Ä‘ã giảm thấp hÆ¡n so vá»›i mức giảm của thị trÆ°á»ng thế giá»›i thì mặt hàng còn lại là xăng và madut có mức tăng ngang bằng giá thế giá»›i: xăng cùng tá»· lệ 4,2% hay dầu madut tăng dÆ°á»›i 1%, nhÆ°ng lại luôn được Quỹ bình ổn bù giá ở mức khá cao.
Kể từ đầu năm đến nay, Bá»™ Tài chính Ä‘ã có 13 đợt Ä‘iá»u chỉnh vá» Quỹ bình ổn giá, trong Ä‘ó, có 9 đợt xả quỹ bù cho xăng, 6 đợt xả bù cho dầu há»a, 3 đợt xả bù cho dầu diezen và 5 đợt xả bù cho dầu madut. Hiện giá xăng và dầu madut Ä‘á»u Ä‘ang được bù tá»›i 300 đồng/lít, lần lượt bằng 1,1% giá bán lẻ xăng A92 và bằng 1,6% giá bán lẻ dầu madut.
Số liệu Quỹ bình ổn tính đến tháng 6 chÆ°a được công bố. Tính đến quý I năm nay, Bá»™ Tài chính cho hay, quỹ được sá» dụng tá»›i 370 tá»· đồng. Äây chính là nguồn lợi nhuáºn Ä‘áng kể bù cho các doanh nghiệp sau má»—i lần "bị" giữ giá hoặc tăng không hết mức.
Quỹ bình ổn thá»±c tế là thu từ chính túi tiá»n của ngÆ°á»i tiêu dùng khi mua má»—i lít xăng dầu. Há» phải bá» thêm 300 đồng/lít. Do váºy, việc sá» dụng quỹ cÅ©ng chính là má»™t hình thức ngÆ°á»i dân bá» tiá»n ra để bù cho doanh nghiệp.
|
Xăng là mặt hàng tăng giá mạnh nhất và không có lần nào giảm. |
Rõ ràng, vá»›i mức giá tăng ngang bằng giá thế giá»›i, hoặc giảm thấp hÆ¡n mức giảm của thị trÆ°á»ng thế giá»›i thì chÆ°a cần đến quỹ, việc Ä‘iá»u chỉnh giá này cÅ©ng Ä‘ã đủ giúp cho doanh nghiệp có lợi nhuáºn. Cá»™ng thêm việc tiếp tục được bù từ Quỹ bình ổn, doanh nghiệp xăng dầu Ä‘ã được lợi nhiá»u hÆ¡n. Cân Ä‘o kỹ càng, ngÆ°á»i tiêu dùng Việt Nam vẫn Ä‘ang phải mua xăng dầu ở má»™t mức giá cao hÆ¡n giá bình quân thế giá»›i.
Váºn hành sát giá thế giá»›i, không cần quỹ
Äó là lý do mà cuối năm tổng kết, các doanh nghiệp xăng dầu vẫn lãi to, dù thị trÆ°á»ng này thÆ°á»ng xuyên bị kìm giá.
Theo SaigonPetro, hai tháng đầu năm, nhiá»u thá»i Ä‘iểm các doanh nghiệp bị cắt lợi nhuáºn định mức.
Ví dụ, trong 40 ngày đầu năm, tính đến 10/2, mặt hàng xăng được Bá»™ Tài chính yêu cầu tạm cắt hoàn toàn lợi nhuáºn định mức. Mặt hàng dầu hoả cÅ©ng không được tính lợi nhuáºn cho đến ngày 27/1 và sau Ä‘ó, được tính nhÆ°ng bị cắt tá»›i 200 đồng/lít. Mặc hàng dầu diezen bị giảm mất 50 đồng/lít, cÅ©ng kéo dài đến ngày 27/1. Sau Ä‘ó nhuáºn định mức má»›i được khôi phục dần dần và phải đến ngày 31/3, cả 4 mặt hàng má»›i bắt đầu được tính đủ ở mức 300 đồng/lít.
|
Việc sá» dụng Quỹ bình ổn liên tục cho xăng dầu, kể cả khi doanh nghiệp Ä‘ã có lợi nhuáºn sẽ khiến ngÆ°á»i tiêu dùng chịu thiệt. |
PhÆ°Æ¡ng thức Ä‘iá»u hành giá của Bá»™ Tài chính là luôn kết hợp vá»›i việc sá» dụng Quỹ bình ổn và Ä‘iá»u chỉnh nhuáºn định mức. Ở góc Ä‘á»™ vÄ© mô, cách Ä‘iá»u hành nhÆ° váºy sẽ giúp thị trÆ°á»ng ổn định hÆ¡n, không có biến Ä‘á»™ng giá cả lá»›n. Má»—i lần tăng giá "không gây sốc, không giáºt cục" Ä‘úng nhÆ° Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính chia sẻ tại Quốc há»™i.
NhÆ°ng theo các doanh nghiệp, chính bởi váºy, giá bán lẻ vừa qua không phải là giá tháºt của doanh nghiệp và vẫn không thá»±c sá»± sát mặt bằng giá thế giá»›i.
"Äáng lẽ, giá có thể tăng cao hÆ¡n má»™t chút, nhÆ°ng doanh nghiệp không tăng, hoặc ngược lại, giá có thể giảm nhiá»u hÆ¡n, nhÆ°ng thá»±c tế lại không giảm nhiá»u nên Ä‘ã dẫn tá»›i sá»± lệch pha khi so sánh biến Ä‘á»™ng giá bán lẻ trong nÆ°á»›c và biến Ä‘á»™ng giá thế giá»›i", vị chuyên gia của doanh nghiệp phân tích.
Theo doanh nghiệp này, trên thá»±c tế, thị trÆ°á»ng xăng dầu 6 tháng qua không biến Ä‘á»™ng căng thẳng. Mức lá»— cao nhất mà doanh nghiệp ghi nháºn ở mặt hàng xăng má»›i là hÆ¡n 600 đồng/lít. Nếu "thả cá»a" cho giá xăng dầu trong nÆ°á»›c Ä‘úng 10 ngày có 1 đợt Ä‘iá»u chỉnh thì má»—i lần tăng, cÅ©ng chỉ loanh quanh trên dÆ°á»›i 300 đồng/lít mà không cần đến công cụ quỹ hay Ä‘iá»u tiết lợi nhuáºn định mức. Con số này thấp hÆ¡n nhiá»u so vá»›i những giai Ä‘oạn Ä‘iá»u hành gây sốc, giáºt cục trÆ°á»›c Ä‘ây, khi má»™t lúc tăng 1.000-2.000 đồng/lít.
Má»™t đại diện Hiệp há»™i Xăng dầu Việt Nam chia sẻ, việc Ä‘iá»u hành giá xăng dầu vừa qua lạm dụng quá nhiá»u công cụ Quỹ bình ổn và đặc biệt là khoản C, Ä‘iá»u 27 của Nghị định 84, đặt thị trÆ°á»ng xăng dầu trong bối cảnh "có những biến Ä‘á»™ng gây ảnh hưởng đến kinh tế, Ä‘á»i sống xã há»™i". Nếu Ä‘úng theo Nghị định 84, chỉ khi giá cÆ¡ sở tăng trên 7% má»›i cần dùng đến Quỹ bình ổn thì có lẽ, trong thá»i gian qua, không có chuyện âm Quỹ và không khiến ngÆ°á»i tiêu dùng thấy bất minh ở giá xăng dầu.
Thông tin từ cuá»™c há»p báo cáo Thủ tÆ°á»›ng vá» việc sá»a đổi Nghị định 84 má»›i Ä‘ây cho biết, các thành viên Ä‘á»u Ä‘ã thống nhất, kiểm soát thị trÆ°á»ng xăng dầu vá»›i mức tăng trong phạm vi 450-500 đồng/lít là dá»… chấp nháºn được. Vá»›i quan Ä‘iểm này, nếu giá xăng dầu tăng theo Ä‘úng nhịp của giá thế giá»›i, thì thị trÆ°á»ng này sẽ trở nên minh bạch, không gây bức xúc cho dÆ° luáºn.
Nguồn tin: Vietnamnet