Ngày 9-6-2016, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã có công văn hồi Ä‘áp Ä‘á» nghị của Công ty TNHH má»™t thành viên Lá»c hóa dầu Bình SÆ¡n (BSR) vá» việc cho phép xuất khẩu sản phẩm xăng, dầu của Nhà máy Lá»c dầu Dung Quất.
Lý lẽ của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng
Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã bác bá» Ä‘á» nghị cho phép xuất khẩu xăng, dầu nói trên vá»›i lý do: sản phẩm của Nhà máy Lá»c dầu Dung Quất Ä‘ã được Ä‘Æ°a vào cân đối cung cầu xăng dầu hàng năm và vá» nguyên tắc cần được Æ°u tiên cho thị trÆ°á»ng ná»™i địa nhằm góp phần giảm sá»± phụ thuá»™c vào nguồn nguyên liệu nÆ°á»›c ngoài, tiết kiệm ngoại tệ và góp phần kiá»m chế nháºp siêu.
Tuy nhiên, hiện Nhà máy Lá»c dầu Dung Quất Ä‘ang có công suất khoảng 150.000 thùng/ngày và chỉ Ä‘áp ứng được 30-40% nhu cầu trong nÆ°á»›c. Bên cạnh Ä‘ó, xăng dầu và các chế phẩm chỉ chiếm má»™t tá»· trá»ng rất nhá» trong cÆ¡ cấu hàng nháºp khẩu và có xu hÆ°á»›ng ngày càng giảm, bình quân cả giai Ä‘oạn 2010-2015 chỉ chiếm 7,6%/năm.
NhÆ° váºy, thá»±c tế việc nháºp khẩu xăng dầu không ảnh hưởng quá mạnh đến cán cân thÆ°Æ¡ng mại và mục tiêu tiết kiệm ngoại tệ hay hạn chế nháºp siêu thông qua hạn chế nháºp khẩu xăng dầu là không khả thi.
Nên cho phép xuất khẩu
Trong thá»i đại toàn cầu hóa, an ninh năng lượng không nằm ở chá»— giảm sá»± phụ thuá»™c vào nguồn nguyên liệu nÆ°á»›c ngoài mà nằm ở việc thiết láºp và Ä‘a dạng hóa các đối tác thÆ°Æ¡ng mại. Khi Ä‘ó, miá»…n là chúng ta vẫn tuân thủ luáºt chÆ¡i chung của ná»n thÆ°Æ¡ng mại tá»± do toàn cầu thì chúng ta sẽ có an ninh năng lượng.
Quay trở lại trÆ°á»ng hợp của Nhà máy Lá»c dầu Dung Quất, hiện nay sản xuất và tiêu thụ xăng dầu trong nÆ°á»›c vẫn Ä‘ang thua lá»— vì nhiá»u lý do mặc dù nhà máy này Ä‘ã nháºn được khá nhiá»u Æ°u Ä‘ãi. Và để “giữ chân” Nhà máy Lá»c dầu Dung Quất, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng dá»± định sẽ tiếp tục Ä‘á» xuất thêm các cÆ¡ chế Æ°u Ä‘ãi để các sản phẩm xăng dầu của Dung Quất tiếp tục cạnh tranh được trên thị trÆ°á»ng ná»™i địa.
Äây là Ä‘iểm khá bất hợp lý vì việc Nhà máy Lá»c dầu Dung Quất liên tục nháºn được những khoản há»— trợ Ä‘ang khiến cho cạnh tranh trên thị trÆ°á»ng ná»™i địa trở nên kém lành mạnh. Mặt khác, trong trÆ°á»ng hợp nhà máy này Ä‘ã có hÆ°á»›ng Ä‘i cho sản phẩm của mình và tìm được thị trÆ°á»ng xuất khẩu thì việc tiếp tục “giữ chân” vì những lý do thiếu thuyết phục nhÆ° đảm bảo an ninh năng lượng hay hạn chế thâm hụt thÆ°Æ¡ng mại là không cần thiết. Nói cách khác, nếu doanh nghiệp có thể tìm được kênh xuất khẩu thì bá»™ nên khuyến khích, Ä‘iá»u này sẽ giảm được thua lá»— đồng thá»i tạo ra môi trÆ°á»ng bình đẳng kinh doanh ở trong nÆ°á»›c.
Vá» phía ngÆ°á»i tiêu dùng, việc giảm tá»· trá»ng xăng dầu của Dung Quất trong tổng lượng xăng dầu tiêu thụ sẽ mang lại khá nhiá»u lợi ích. Thứ nhất, nháºp khẩu xăng dầu từ các nÆ°á»›c Ä‘ang rẻ hÆ¡n so vá»›i sá» dụng sản phẩm do nhà máy trong nÆ°á»›c sản xuất. Thứ hai, việc Nhà nÆ°á»›c Ä‘Æ°a ra những chính sách Æ°u Ä‘ãi để xăng dầu từ Nhà máy Dung Quất có thể cạnh tranh trên thị trÆ°á»ng ná»™i địa sẽ gây những thiệt hại nhất định cho ngân sách nhà nÆ°á»›c. Äiá»u này có nghÄ©a là ngÆ°á»i dân được sá» dụng sản phẩm xăng dầu ở mức giá thấp là do há» Ä‘ã Ä‘óng thuế để bù đắp cho phần lá»— chênh lệch mà nhà sản xuất phải chịu khi cung cấp sản phẩm vá»›i giá thấp hÆ¡n cho ngÆ°á»i tiêu dùng. NhÆ° váºy, thiệt hại cuối cùng vẫn thuá»™c vá» ngÆ°á»i tiêu dùng.
Nguồn tin: Thesaigontimes