Lý giải về mức giảm giá xăng 500 đồng ngày 9/5 trong xu hÆ°á»›ng giá thế giá»›i giảm mạnh, Cục trưởng Cục quản lý giá Nguyá»…n Tiến Thỏa cho rằng, không thể dá»±a giá những ngày gần Ä‘ây để tính toán mức lá»—, lãi. Nếu theo cách tính bình quân 30 ngày, tá»›i ngày 8/5, giá bán xăng cÆ¡ sở và giá bán hiện hành Ä‘ang có mức chênh là 828 đồng/lít.

Phóng viên Vietnam+ Ä‘ã có cuá»™c trao đổi vá»›i Cục trưởng Cục quản lý Nguyá»…n Tiến Thỏa về câu chuyện giá xăng trong nÆ°á»›c này.

- Giá xăng, dầu thế giá»›i liên tục giảm mạnh trong những ngày gần Ä‘ây Ä‘ã khiến nhiều người băn khoăn về mức giảm 500 đồng/lít xăng vừa được Ä‘Æ°a ra hôm qua 9/5 liệu Ä‘ã phù hợp, ông có lý giải gì về vấn đề này, thÆ°a ông?

Cục trưởng Nguyá»…n Tiến Thỏa: Về cách tính toán, chúng ta phải căn cứ vào quy định của pháp luật về Ä‘iều hành xăng dầu. Má»™t số chuyên gia hay dá»±a vào giá những ngày gần Ä‘ây để tính toán nên số liệu có thể không khá»›p vá»›i cÆ¡ quan quản lý. Tính toán của cÆ¡ quan quản lý và doanh nghiệp phải dá»±a vào nghị định 84, tức là phải so sánh 30 ngày gần nhất vá»›i 30 ngày trÆ°á»›c Ä‘ó. Pháp luật nhÆ° thế thì chúng ta phải tuân thủ.

NhÆ° thế, nếu tính 20 ngày gần Ä‘ây, mức chênh giữa giá bán cÆ¡ sở và giá bán hiện hành mặt hàng xăng là 1.100 đồng/lít. Tuy nhiên, theo cách tính 30 ngày kể từ 9/4 đến 8/5, giá xăng, dầu thành phẩm giảm 2,78-4,69%. Tức là chênh lệch giữa giá bán cÆ¡ sở và giá bán hiện hành của mặt hàng xăng lại là 828 đồng/lít. Vá»›i dầu diesel, mức chênh lệch này theo cách tính 30 ngày là 616 đồng/lít, và 20 ngày là 702 đồng/lít.

Theo nguyên tắc, khi giảm giá, chúng ta tính theo thứ tá»± thuế, quỹ bình ổn giá và giảm giá. Lần này để đảm bảo hài hòa lợi ích giữa Nhà nÆ°á»›c, doanh nghiệp và người tiêu dùng thì ta xá»­ lý theo hÆ°á»›ng khôi phục dần mức thuế Ä‘ã giảm về 0% lâu nay. Thá»±c tế, thuế cÅ©ng phải khôi phục dần để có nguồn lá»±c tài chính thá»±c hiện bình ổn khi giá thế giá»›i tăng cao. Dá»± báo nhu cầu dầu mỏ cuối năm sẽ tăng, ảnh hưởng đến giá nên nếu không khôi phục thuế, khi Ä‘ó chúng ta sẽ không có nguồn tài chính để bình ổn.

- Thá»±c tế thì doanh nghiệp Ä‘ang có lãi thế nào vá»›i mức giảm này, thÆ°a ông?

Cục trưởng Nguyá»…n Tiến Thỏa: Về lãi của doanh nghiệp, trong tính toán giá cÆ¡ sở Ä‘ã có tính lãi cho doanh nghiệp là 300 đồng. Còn lá»— lãi thá»±c tế thì dá»±a trên kết quả sản xuất kinh doanh. Ngoài ra, giá cÆ¡ sở cÅ©ng tính toán tá»›i chi phí kinh doanh 600 đồng. NhÆ° thế, doanh nghiệp nào tổ chức mạng lÆ°á»›i tốt, tiết kiệm chi phí thấp hÆ¡n 600 đồng thì được lợi. Còn ai tổ chức không tốt, thì họ phải tá»± chịu.

Thá»±c tế thì không phải là giá thế giá»›i giảm, doanh nghiệp được hưởng lợi ngay. Vá»›i kinh doanh xăng dầu thì kể cả mua được ở thời Ä‘iểm giảm khá thấp vừa rồi là 121 USD/thùng, cÅ©ng mất 10 – 15 ngày người ta má»›i nhập về đến nÆ¡i.

- Theo ông, lần Ä‘iều chỉnh giá lần này sẽ có tác Ä‘á»™ng ra sao tá»›i giá tiêu dùng của các mặt hàng khác?

Cục trưởng Nguyá»…n Tiến Thỏa: Lần này, giá xăng, dầu giảm 500 đồng, tức là khoảng 3%. NhÆ° thế, theo tính toán, mức Ä‘iều chỉnh này sẽ tác Ä‘á»™ng tá»›i chỉ số giá tiêu dùng khoảng 0,24%, trong Ä‘ó vòng tác Ä‘á»™ng trá»±c tiếp là 0,07% và tác Ä‘á»™ng gián tiếp tá»›i các ngành sá»­ dụng xăng, dầu là 0,17%.

- Có ý kiến rằng, nghị định 84 trong Ä‘ó có cách tính giá xăng, dầu trong 30 ngày chÆ°a thá»±c tế. Ý kiến của ông về vấn đề này ra sao?
 
Cục trưởng Nguyá»…n Tiến Thỏa: Bá»™ Tài chính Ä‘ang rà soát lại những quy định, Ä‘iều kiện kinh doanh trong nghị định 84 để đảo bảo tạo môi trường cạnh tranh.

Về cách tính giá, công thức tính theo 30 ngày hay 10 ngày, 20  ngày sẽ được xem xét, Ä‘ánh giá. Chúng ta cần phải nhìn nhận cách tính 30 ngày nhÆ° hiện nay còn tồn tại gì, nếu có giảm thì giảm bao nhiêu là vừa, tần suất Ä‘iều chỉnh giá ra sao cho phù hợp.

Vá»›i mức hoa hồng 600 đồng cho đại lý, quy định này nhằm tạo sá»± cạnh tranh cho doanh nghiệp nhÆ°ng thá»±c tế có doanh nghiệp nâng mức này lên 1.000 đồng. Theo tôi, chúng ta có thể tính khoản này dá»±a trên phần trăm tổng mức kinh doanh. Điều này có thể giúp doanh nghiệp cạnh tranh hÆ¡n.

Ngoài ra, nhiều quy định cÅ©ng cần xem xét nhÆ° má»—i doanh nghiệp phải có bao nhiêu đại lý, có kho bao nhiêu ngàn tấn, cầu cảng ra sao. Bởi, nhiều doanh nghiệp má»›i vào thị trường rất khó để Ä‘áp ứng những Ä‘iều kiện thế. Hay quy định má»—i tổng đại lý chỉ được ký kết vá»›i má»™t doanh nghiệp đầu mối. Thá»±c tế các đại lý thường ký vá»›i vài đầu mối để tránh việc ghìm hàng. Chúng ta cần rà soát lại để tạo sá»± cạnh tranh.

Sắp tá»›i chúng tôi sẽ mời doanh nghiệp đầu mối họp để Ä‘ánh giá toàn diện về nghị định 84 và thành lập tổ biên tập theo Ä‘úng quy định để hoàn thiện công việc này.

- Cùng vá»›i giá xăng, giá Ä‘iện trong thời gian tá»›i sẽ được quản lý ra sao thÆ°a ông?

Cục trưởng Nguyá»…n Tiến Thỏa: Về giá Ä‘iện, chúng ta vẫn kiên định thá»±c hiện lá»™ trình giá theo thị trường. Tuy nhiên, Ä‘iện sẽ phải tính toán tá»›i thời Ä‘iểm, mức Ä‘iều chỉnh phù hợp vá»›i mục tiêu kiểm soát lạm phát.

Tính đến đầu tháng 5, giá Ä‘iện Ä‘ã có sá»± biến Ä‘á»™ng tăng khoảng 3,29%, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 42,85 đồng má»™t kWh. Điều này do sá»± ảnh hưởng của các yếu tố đầu vào của ví dụ nhÆ°  tá»· giá tăng khoảng 0,6%, giá nhiên liệu tăng nhiều, giảm ít (khí tăng 10,4%, dầu FO tăng hÆ¡n 40%, than giảm 0,3%), sản lượng thủy Ä‘iện, nhiệt Ä‘iện chay dầu giảm.

Ngoài ra, chúng ta cÅ©ng phải tính đến việc phân bổ dần các khoản “treo” từ trÆ°á»›c nhÆ° lá»— do chênh lệch tá»· giá (15.463 tá»· đồng), chênh lệch do mua Ä‘iện giá cao (8.040 tá»· đồng). Những khoản này không thể má»™t lúc Ä‘Æ°a vào mà phải phân bổ trong vài năm. Tuy nhiên, xá»­ lý ở mức Ä‘á»™ nào thì doanh nghiệp phải lập phÆ°Æ¡ng án. Nếu mức Ä‘iều chỉnh hợp lý và dÆ°á»›i 5% thì doanh nghiệp có thể tá»± quyết. Nếu cao hÆ¡n, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng và Tài chính sẽ phải cho ý kiến.

- Xin chân thành cảm Æ¡n ông!