Trong bối cảnh các mặt hàng tiêu dùng Ä‘á»u tăng giá, Ä‘á»i sống ngưá»i dân ngày càng khó khăn, việc tiếp tục tăng giá xăng dầu theo cách giải thích cá»§a Bá»™ Tài chính, tôi cho là chưa thuyết phục.
Sau khi Ä‘á»c tin vá» tăng giá xăng dầu tôi muốn viết phản hồi để nêu ý kiến cá»§a mình, Ä‘óng góp cách nhìn khác nhau để các cÆ¡ quan hữu quan có thể xem xét chính sách cá»§a mình má»™t cách toàn diện hÆ¡n.
Trong bối cảnh các mặt hàng tiêu dùng Ä‘á»u tăng giá và Ä‘á»i sống cá»§a ngưá»i dân ngày càng khó khăn, nhất là những ngưá»i sống bằng lương từ ngân sách nhà nước, thì việc tiếp tục tăng giá xăng dầu càng làm cho tình hình trở nên khó khăn. Các loại mặt hàng khác sẽ lại có "cá»›" để tăng giá - má»™t vòng quay không có hồi kết.
Tôi thấy cách giải thích vá» tăng giá xăng cá»§a Bá»™ Tài chính cÅ©ng không thuyết phục. Thứ nhất, nếu nói rằng tăng giá vì hiện nay giá xăng cá»§a ta rẻ hÆ¡n nhiá»u so vá»›i các nước xung quanh (cÅ©ng giống láºp luáºn vá» giá Ä‘iện, viá»…n thông...) thì hóa ra ta phải chạy Ä‘ua giá vá»›i há» sao? Nói như thế thì giá xăng cá»§a chúng ta phải ngang vá»›i há» thì má»›i Ä‘úng giá trị sao? Giá cao thấp Ä‘âu phải phụ thuá»™c vào nước láng giá»ng?
Ở Ä‘ây chúng ta thấy má»™t nghịch lý là giá xăng dầu cá»§a VN đắt ngang giá xăng ở Mỹ, nÆ¡i mà ngưá»i dân có mức thu nháºp bình quân đầu ngưá»i gấp 40 lần chúng ta. Tất cả những ai Ä‘ã Ä‘i sang các nước láng giá»ng hay bất cứ nước nào trên thế giá»›i Ä‘á»u phải ngạc nhiên vì tại sao giá cả sinh hoạt ở ta lại đắt đến váºy, ngang ngá»a ở nước ngoài trong khi thu nháºp cá»§a há» cao gấp ta nhiá»u lần.
Thứ hai, nếu nói là tăng giá để chống buôn láºu qua các nước láng giá»ng lại càng không Ä‘úng. Giá xăng vốn dÄ© không liên quan đến việc buôn láºu. Không ngăn được buôn láºu là trách nhiệm cá»§a các cÆ¡ quan thá»±c thi pháp luáºt chứ không phải lá»—i tại giá xăng.
Thứ ba, tăng giá để giữ lợi nhuáºn cho các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu lại cÅ©ng hoàn toàn Ä‘i ngược lại vá»›i nguyên tắc kinh tế thị trưá»ng. Chúng ta lúc nào cÅ©ng đấu tranh để các nước công nháºn Việt Nam là ná»n kinh tế thị trưá»ng, nhưng làm như thế này lại phi thị trưá»ng. Các công ty kinh doanh xăng dầu độc quyá»n, nếu Bá»™ Tài chính tăng giảm giá xăng để đảm bảo lúc nào các công ty này cÅ©ng làm ăn có lãi thì khác nào cho há» cái dây bảo hiểm, kinh doanh mà không sợ thua lá»—, nếu lá»— Ä‘ã có Nhà nước bù hoặc dùng chính sách để há»— trợ thì ai cÅ©ng muốn làm kinh doanh xăng dầu. Äây không phải là biện pháp bảo há»™ cho doanh nghiệp sao? Không có ná»n kinh tế thị trưá»ng nào được thế giá»›i công nháºn mà lại tăng giá hàng hóa theo đỠnghị cá»§a doanh nghiệp cả. Và trên thá»±c tế cÅ©ng không có doanh nghiệp nào tá»± nguyện giảm giá hàng hóa cả.
Thứ tư, chúng ta có chính sách đối vá»›i những mặt hàng chiến lược cần có sá»± quản lý và Ä‘iá»u tiết cá»§a nhà nước, Ä‘iá»u này hoàn toàn phù hợp vá»›i tính chất cá»§a chế độ xã há»™i chá»§ nghÄ©a cá»§a chúng ta. Xăng dầu là mặt hàng cá»±c kỳ nhạy cảm, ảnh hưởng đến tất cả má»i ngưá»i dân và Ä‘á»i sống nhân dân. Nếu Nhà nước có trợ giá, bù lá»— để giữ giá xăng ổn định ở mức thấp cÅ©ng là việc làm Ä‘úng đắn, vì nó Ä‘em lại lợi ích cho tất cả má»i ngưá»i. Tại sao chúng ta không giảm bảo há»™, cắt há»— trợ cho những lÄ©nh vá»±c không có tính chiến lược để Ä‘ánh thuế cao hÆ¡n, ví dụ ngành ôtô, để dành tiá»n ngân sách bù giá và há»— trợ những mặt hàng chiến lược như xăng dầu, sản phẩm nông nghiệp để bình ổn thị trưá»ng, đồng thá»i an lòng dân?.
Nguồn: Vnexpress