Về biên Ä‘á»™ Ä‘iều chỉnh, để tăng giảm trong nÆ°á»›c phù hợp vá»›i biến Ä‘á»™ng giá xăng dầu thế giá»›i, thay vì 3 mức 7%, 12% và trên 12% theo NĐ 84 hiện nay, Bá»™ CT đề xuất thay bằng các mức nhỏ hÆ¡n, chẳng hạn 3%, 5% và 7%. Hoặc quy định mức Ä‘iều chỉnh giá xăng dầu trong nÆ°á»›c khi chênh lệch giữa giá cÆ¡ sở và giá hiện hành bằng con số cụ thể. Ví dụ nhÆ° trong phạm vi đến 500 đồng/lít, kg thì thÆ°Æ¡ng nhân tá»± Ä‘iều chỉnh giá bán, trên 500 - 1.000 đồng/lít, kg thì để thÆ°Æ¡ng nhân tá»± Ä‘iều chỉnh giá kết hợp quỹ bình ổn, trên 1.000 đồng/lít, kg thì phải có ý kiến của liên Bá»™ Tài chính (TC) - CT.

Tuy nhiên, theo chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long, việc sá»­a đổi NĐ 84 theo hÆ°á»›ng trên vẫn không hợp lý vì chÆ°a giải quyết được bài toán cÆ¡ chế định giá. Ông Long cho rằng vá»›i tình trạng doanh nghiệp vẫn Ä‘á»™c quyền (riêng Petrolimex vẫn chiếm 48% thị phần), NĐ 84 sá»­a đổi vẫn không thể để doanh nghiệp tá»± định giá, dù là vá»›i biên Ä‘á»™ nhỏ hÆ¡n hiện nay.

Về tần suất Ä‘iều chỉnh giá, Bá»™ TC đề xuất 3 phÆ°Æ¡ng án chu kỳ tính giá cÆ¡ sở (10 ngày nhÆ° hiện nay; 30 ngày để phù hợp vá»›i số ngày dá»± trữ lÆ°u thông và 15 ngày để hài hòa giữa dá»± trữ lÆ°u thông và tần suất Ä‘iều chỉnh giá) và nghiêng về phÆ°Æ¡ng án 3. Còn theo Bá»™ CT, quy định thời gian giữa hai lần Ä‘iều chỉnh thay vì do Chính phủ quy định, sẽ chuyển sang cho Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ quyết định để tăng tính linh hoạt.

Bá»™ TC cÅ©ng đề nghị tách bạch giá vốn cÆ¡ sở và lợi nhuận định mức, theo Ä‘ó bổ sung khái niệm giá vốn cÆ¡ sở (bằng giá CIF + thuế nhập khẩu + thuế tiêu thụ đặc biệt nhân (x) vá»›i tá»· giá ngoại tệ + chi phí kinh doanh định mức + thuế bảo vệ môi trường + thuế giá trị gia tăng + quỹ bình ổn + các loại thuế và các khoản trích ná»™p). Giá cÆ¡ sở sẽ bằng giá vốn cÆ¡ sở cá»™ng lợi nhuận định mức. NhÆ°ng theo ông Long, giá xăng dầu hiện Ä‘ã cõng quá nhiều loại thuế, phí, việc xem xét tính cần thiết của các yếu tố này để loại bỏ bá»›t gánh nặng cho giá cÆ¡ sở là cần thiết. Theo Ä‘ó, có thể Ä‘Æ°a quỹ bình ổn giá ra khỏi cÆ¡ cấu tính giá cÆ¡ sở. “CÆ¡ cấu tính giá là quan trọng, nhÆ°ng quan trọng hÆ¡n là tính minh bạch và xác thá»±c của các yếu tố này sẽ được công khai nhÆ° thế nào”, ông Long nêu vấn đề.

Đáng chú ý, do NĐ 84 chÆ°a quy định chế Ä‘á»™ công khai thông tin về kết quả tính toán giá cÆ¡ sở, sá»­ dụng quỹ bình ổn giá, chế Ä‘á»™ kiểm toán thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối, nên Bá»™ CT đề nghị quy định đăng tải công khai giá cÆ¡ sở trên trang Ä‘iện tá»­ của Bá»™ TC và thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối, cÅ©ng nhÆ° quy định chế Ä‘á»™, phÆ°Æ¡ng thức công khai giá cÆ¡ sở, cách tính giá cÆ¡ sở, trích lập quỹ bình ổn, kết quả kinh doanh xăng dầu của các đầu mối. Tuy nhiên, trong Ä‘ánh giá về NĐ 84, nhiều vấn đề nổi cá»™m nhÆ° chất lượng xăng dầu lại chÆ°a được Bá»™ CT chỉ rõ, khi vẫn cho rằng “chất lượng xăng dầu, hoạt Ä‘á»™ng Ä‘o lường xăng dầu, nhất là ở khâu đầu nguồn Ä‘ã được kiểm soát tốt”.

Nguồn tin: Thanhnien