Ngưá»i tiêu dùng Ä‘ang chịu thiệt khi liên tiếp phải “gánh” ba đợt tăng giá xăng chỉ trong hÆ¡n má»™t tháng. Trong khi hai tuần trở lại Ä‘ây, giá thế giá»›i giảm mạnh thì giá trong nước vẫn đứng im.
Vấn đỠgiá xăng dầu tăng nhanh, giảm cháºm nguyên nhân chính từ sá»± bất cáºp trong cÆ¡ chế Ä‘iá»u chỉnh giá.
Má»™t lãnh đạo Bá»™ Tài chính cÅ©ng thừa nháºn, việc Ä‘iá»u chỉnh giá bán trong vòng 10 ngày, nhưng tính giá cÆ¡ sở bình quân 30 ngày theo mức dá»± trữ lưu thông khiến giá bị lạc Ä‘iệu. Nó cÅ©ng có lợi là giá xăng tăng “bò bò” không đột biến, nhưng hại nhiá»u hÆ¡n vì “bò” mãi không xuống được.
 Giá xăng dầu tăng nhanh, giảm cháºm do sá»± bất cáºp trong cÆ¡ chế Ä‘iá»u chỉnh giá - Ảnh: Ngá»c Thắng |
Bình luáºn cÆ¡ chế này, TS Lê Äăng Doanh, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế T.Ư, phê phán không ở Ä‘âu có cách tính giá xăng như ở Việt Nam.
Việc Ä‘iá»u chỉnh giá 10 ngày, nhưng lại tính giá cÆ¡ sở 30 ngày dẫn tá»›i sá»± thiếu bình đẳng, không sòng phẳng ngay cả vá»›i chính DN và ngưá»i dân, mà ngưá»i thiệt ở Ä‘ây chắc chắn là ngưá»i dân khi mà DN Ä‘ang được định Ä‘oạt giá.
“Khi thấy giá xăng dầu thế giá»›i tăng, hỠồ ạt tăng ngay, nhưng giá thế giá»›i giảm há» lại chần chừ không ý kiến. Vài ngày sau giá thế giá»›i tăng lại, tính bình quân 30 ngày há» lại kêu lá»—, lại Ä‘òi tăng giá tiếp, như váºy thì bảo sao ngưá»i tiêu dùng chịu nổi”, TS Doanh chia sẻ.
Bà Phan Thanh Hà, Vụ Tài chính tiá»n tệ, Bá»™ Kế hoạch - Äầu tư cÅ©ng cho rằng, việc quy định dá»± trữ lưu thông tối thiểu 30 ngày không phù hợp vá»›i cÆ¡ chế thị trưá»ng do nó Ä‘ã làm tăng chi phí cho DN, đồng thá»i làm trì hoãn thá»i gian Ä‘iá»u chỉnh giảm giá khi giá thế giá»›i giảm. Vá»›i cÆ¡ chế hiện hành và đặc Ä‘iểm cá»§a thị trưá»ng dầu thô trong giai Ä‘oạn hiện nay biến động rất thất thưá»ng, việc Ä‘iá»u chỉnh giảm giá thưá»ng không kịp thá»i, luôn bị trì hoãn. Giá dầu thô, giá xăng thế giá»›i tăng thì Việt Nam tăng theo, còn khi giá thế giá»›i giảm, lại không giảm ngay.
Chuyên gia kinh tế, TS Ngô Trí Long đỠxuất, hiện nay Việt Nam Ä‘ã có Nhà máy lá»c dầu Dung Quất, sản lượng Ä‘áp ứng được 25 - 30% nhu cầu, do váºy không nên quy định dá»± trữ lưu thông 30 ngày làm cÆ¡ sở cho việc Ä‘iá»u chỉnh tăng hoặc giảm giá. Liên bá»™ Tài chính - Công thương cần tính toán thu hẹp ngày dá»± trữ để không làm mất cÆ¡ há»™i giảm giá xăng bán lẻ trong nước.
Nguồn tin: Tinnong.vn