Công thức tính giá thành xăng dầu không phải nhằm đảm bảo doanh nghiệp luôn luôn lãi, ông Võ Văn Quyền, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thị trường trong nÆ°á»›c, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng thuyết trình dá»± thảo Nghị định má»›i về kinh doanh xăng dầu ngày 29/7.

Người dân có đủ cÆ¡ sở để "mổ xẻ" giá xăng dầu

Vá»›i nghị định má»›i, các quan chức của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng và Bá»™ Tài chính đều lạc quan khẳng định, vận hành giá xăng dầu sẽ “sáng nhÆ° ban ngày”. Sẽ không còn cảnh lúng túng trÆ°á»›c bài toán hoặc lùi thuế, hoặc tính toán khả Ä‘iều chỉnh giá.

Nghị định má»›i sẽ qui định rõ kịch bản các mức tăng - giảm của giá xăng dầu tÆ°Æ¡ng ứng biến Ä‘á»™ng giá thành (ảnh: Phạm Huyền)

Ông Võ Văn Quyền nói: “Người tiêu dùng có thể dá»±a vào công thức giá cÆ¡ sở Ä‘ã công bố trong Nghị định để phát hiện sá»± bất hợp lý trong việc Ä‘iều chỉnh giá của doanh nghiệp. Yếu tố “Ä‘á»™ng” nhÆ° giá xăng dầu thành phẩm, người tiêu dùng hoàn toàn có thể nắm được thông qua mạng internet.”

“Phía Bá»™ cÅ©ng cập nhật các thông tin này hàng ngày nên sẽ không có chuyện, doanh nghiệp tuỳ tiện định giá, “qua mặt” được người dân và Nhà nÆ°á»›c", ông Quyền nhấn mạnh.

Khi áp dụng cùng má»™t mức giá cÆ¡ sở để giám sát giá bán lẻ của 11 doanh nghiệp có qui mô khác nhau, theo ông Quyền, Ä‘ó sẽ là sức ép để má»—i má»™t doanh nghiệp phải tìm cách tiết giảm chi phí sản xuất, Ä‘àm phán lấy được xăng lúc giá rẻ để kinh doanh có lãi. Nếu không, doanh nghiệp sẽ có nguy cÆ¡ lá»—.

Mặc dù vậy, theo ông Nguyá»…n  Khánh Toàn, Phó tổng thÆ° ký Hiệp há»™i vận tải ôtô Việt Nam, mặt hàng nhạy cảm này vẫn chỉ có má»™t giá bán lẻ nhÆ° hiện nay mặc dù có tá»›i 11 doanh nghiệp đầu mối. Điều này sẽ không tạo Ä‘á»™ng lá»±c giảm giá thành thá»±c sá»±.

Ông Đinh Văn  Thành, Viện nghiên cứu thÆ°Æ¡ng mại, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng kiến nghị, cÆ¡ chế má»›i cần qui định rõ, hàng tháng, cÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c có thẩm quyền phải công bố giá cÆ¡ sở và có trách nhiệm kiểm soát việc Ä‘iều chỉnh của doanh nghiệp.

Phải xá»­ phạt nếu Ä‘iều chỉnh giá sai quy định

Há»™i bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam dẫn lại câu chuyện “muôn thuở” của doanh nghiệp xăng dầu: khi giá thế giá»›i tăng thì doanh nghiệp tăng giá trong nÆ°á»›c rất “kịp thời” nhÆ°ng khi giá thế giá»›i giảm thì giá trong nÆ°á»›c giảm rất chậm. Lý giải thường thấy của doanh nghiệp là, do tồn kho xăng dầu vẫn còn lượng hàng nhập lúc giá cao nên chÆ°a giảm ngay.

Ông Hùng, đại diện Há»™i nói, giá thế giá»›i tăng cao thì cÅ©ng có nghÄ©a doanh nghiệp vẫn còn lượng hàng tồn nhập lúc giá giảm, cá»› sao doanh nghiệp lại Ä‘òi tăng ngay?

Từ “thói quen” này của doanh nghiệp, ông Hùng đề xuất, Nghị định phải qui định rõ việc tăng giảm giá không Ä‘úng là má»™t hành vi vi phạm và cần có chế tài xá»­ lý.

Cần có đại Ä‘iện của người tiêu dùng trong việc giám sát  quỹ bình ổn giá (ảnh: Phạm Huyền)

Ngoài ra, vai trò giám sát của người tiêu dùng phải được qui định cụ thể trong Nghị định.

Ông Trần Văn TÆ°, Trưởng phòng chính sách, Tổng Liên Ä‘oàn lao Ä‘á»™ng Việt Nam bày tỏ, Quỹ bình ổn giá xăng dầu được coi là má»™t khoản trích lập ngày trong cÆ¡ cấu giá thành xăng. Tuy nhiên, Ä‘ây là khoản tiền ứng trÆ°á»›c của người tiêu dùng để Ä‘Æ°a vào giá bán.

Vì thế, không thể giao toàn quyền giám sát sá»­ dụng Quỹ cho Bá»™ Tài chính mà cần có đại Ä‘iện của người tiêu dùng, nhÆ° các hiệp há»™i tham gia giám sát.

Về Ä‘iểm này, ông Nguyá»…n Tiến Thoả, Cục trưởng Cục Quản lý giá, Bá»™ Tài chính cho rằng, Nhà nÆ°á»›c quản lý quỹ này không hề khó. Doanh nghiệp sẽ phải lập má»™t tài khoản riêng cho tiền trích QÅ©y.

Chỉ cần sau khi công bố mức trích trên má»—i lít,kg xăng dầu rồi nhân vá»›i sản lượng tiêu thụ, sau Ä‘ó, kiểm tra, đối chiếu trong tiền trong tài khoản quỹ là biết được Ä‘á»™  “trung thá»±c” của doanh nghiệp.

Đại diện phía doanh nghiệp, ông Bùi Ngọc Bảo, Tổng giám đốc Tổng công ty xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cam kết về sá»± vận hành giá minh bạch theo xu hÆ°á»›ng giá thế giá»›i.

Ông Bảo nói, nếu Petrolimex Ä‘ã kiềm giá thì cÅ©ng chẳng có Ä‘Æ¡n vị nào tăng giá. Bởi lẽ, nếu giá thế giá»›i mà tăng cao, doanh nghiệp khác bán bằng giá của Petrolimex cÅ©ng Ä‘ã là khó khăn. Trong khi Ä‘ó, ngược lại, nếu doanh nghiệp khác mà giảm giá thì Petrolimex không thể không giảm giá theo. Nếu không, sẽ bị Nhà nÆ°á»›c tuýt còi ngay.

Tuy nhiên, về việc nên chọn phÆ°Æ¡ng án vận hành giá nào, vị Tổng giám đốc này tỏ ra rất thoải mái: kiểu gì chúng tôi cÅ©ng theo được. Quan trọng là có chấp nhận cuá»™c chÆ¡i sòng phẳng không, nghÄ©a là nhập giá cao thì bán giá cao?

Các ý kiến khác tại cuá»™c họp ngày 29/7 đều tập trung nhấn mạnh vai trò giám sát của người tiêu dùng và sá»± minh bạch, công khai của giá xăng dầu. CÆ¡ bản, cuá»™c họp đều nhất trí vá»›i quan Ä‘iểm về vận hành giá xăng dầu nhÆ° dá»± thảo Ä‘Æ°a ra.

Tuy nhiên, việc chọn phÆ°Æ¡ng án vận hành giá xăng cụ thể sẽ do Chính phủ quyết định. Dá»± kiến, trong tuần tá»›i, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng sẽ trình Chính phủ kết luận thống nhất của cuá»™c họp này.

Vietnamnet