Ðang vào mùa vụ, nhÆ°ng ở huyện miền núi Phú Yên những ngày này hầu hết các phÆ°Æ¡ng tiện cÆ¡ giá»›i phục vụ sản xuất nông nghiệp Ä‘ã "đắp chiếu". Trên các cánh đồng, người ta lại thấy cảnh "con trâu Ä‘i trÆ°á»›c, cái cày theo sau".

Giá nhiên liệu tăng cao ảnh hưởng lá»›n đến đời sống, sản xuất của người nông dân trong cả nÆ°á»›c. HÆ¡n ná»­a tháng qua, ba chiếc máy cày đại, trị giá gần 400 triệu đồng của gia Ä‘ình anh Trần Văn Ðịnh ở buôn Kiến Thiết, xã Ea Chà Rang, huyện SÆ¡n Hòa gần nhÆ° không hoạt Ä‘á»™ng. Chị Nguyá»…n Thị Thúy, vợ anh Ðịnh, cho biết: 'Ðể phục vụ nhu cầu cày cấy của bà con, trÆ°á»›c khi bÆ°á»›c vào vụ sản xuất 2010-2011, tôi bỏ gần má»™t trăm triệu đồng đại tu ba chiếc máy cày, vá»›i hy vọng lấy lại tiền chi phí và kiếm lời từ việc cày thuê. Giá dầu tăng Ä‘á»™t biến, tiền cày cÅ©ng phải tăng theo, vì vậy lượng người thuê cày máy cÅ©ng giảm hẳn, thay vì phải 'lên lịch' trÆ°á»›c để sắp xếp, phân bổ thời gian nhÆ° vụ 2009-2010'. Chị Thúy cho biết thêm, tuy mấy năm gần Ä‘ây nông sản được mùa, được giá, nhÆ°ng nhiều há»™ nông dân vẫn không trả đủ tiền cày, có há»™ nợ kéo dài từ 2 đến 3 năm. Nguyên nhân là do hoàn cảnh khó khăn, mà toàn bá»™ chi phí sinh hoạt trong má»™t năm đều trông chờ vào thành quả cuối vụ.

Cùng cảnh nhÆ° gia Ä‘ình chị Thúy, chiếc máy cày trung của gia Ä‘ình anh Lê Quang Công ở buôn Kiến Thiết, xã Ea Chà Rang, huyện SÆ¡n Hòa vừa má»›i mua năm 2010, trị giá gần 100 triệu đồng cÅ©ng chỉ để cày ruá»™ng mía cho gia Ä‘ình mà thôi. Anh Công cho hay: 'Vá»›i giá xăng dầu nhÆ° hiện nay, nếu không tăng tiền cày thì lá»— là cái chắc, nhÆ°ng nếu tăng cho phù hợp thì chẳng mấy người thuê'.

Theo các chủ máy cày, trên diện tích má»™t héc-ta, nếu là máy cày đại phải mất ít nhất 16 lít dầu, còn máy cày trung cÅ©ng phải sá»­ dụng hết 10 lít. Giá dầu tăng, buá»™c phải tăng tiền cày từ 650 nghìn lên 850 nghìn đồng/ha. Nếu cày chảo ba để phá mía gốc, nông dân phải trả 1,6 triệu đồng/ha. Không những các chủ máy cày tÆ° nhân gặp cảnh khó khăn, mà những nhóm há»™ gia Ä‘ình được há»— trợ máy móc phục vụ sản xuất từ ChÆ°Æ¡ng trình 135 khả năng cÅ©ng phải chịu ảnh hưởng. Ông Ma Ủy, Chủ tịch UBND xã Cà Lúi cho rằng: 'Ðịa phÆ°Æ¡ng được phân bổ sáu máy cày, bốn máy tuốt lúa, má»™t máy gạo từ ChÆ°Æ¡ng trình 135. Thời gian qua, máy móc phát huy tác dụng khá tốt. Giá xăng dầu tăng cao nhÆ° hiện nay Ä‘ã tác Ä‘á»™ng không nhỏ đến đời sống sản xuất của bà con, nhÆ°ng cÅ©ng Ä‘ành phải chấp nhận vì không còn cách nào khác'.

Tiền cày máy cao, nhiều nông dân miền núi chuyển sang dùng trâu bò cày đất. Nhà nào không có bò cày phải oằn mình cuốc đất, hoặc đổi công chấp nhận cá»±c khổ, chậm thời vụ và cÆ¡ há»™i thuận lợi của thời tiết... Vì vậy vào thời Ä‘iểm này, trên khắp các cánh đồng mía và sắn mì ở các huyện miền núi, cảnh 'con trâu Ä‘i trÆ°á»›c, cái cày theo sau' xuất hiện rất nhiều. Anh Phạm Văn Trung ở thôn Tân An, xã Suối Bạc, huyện SÆ¡n Hòa buồn bã nói: 'Tôi trồng được ba héc-ta mía, mấy ngày trÆ°á»›c bị thiêu rụi hết bảy sào mà không rõ nguyên nhân, nay tranh thủ trời mÆ°a cày đất trồng lại, nhÆ°ng không dám thuê máy cày vì giá quá cao, Ä‘ành phải dùng bò nuôi để cày cho giảm chi phí'.

Ở huyện Sông Hinh và Ðồng Xuân, người trồng sắn phải tận dụng hết những gì có thể để giảm chi phí. Anh Nguyá»…n Ngọc Cảnh, ở thôn Ðồng Phú, xã Ðức Bình Tây, huyện Sông Hinh cho biết: 'TrÆ°á»›c thời Ä‘iểm giá xăng dầu chÆ°a tăng, cÆ°á»›c vận chuyển về Nhà máy sắn Sông Hinh chỉ có 600 nghìn đồng/chuyến, nay tăng thêm từ 100 đến 200 nghìn đồng. Tôi phải tá»± thu gom sắn dồn vào bao tải, rồi bốc lên xe cho đỡ tốn công, bù vào khoản chi phí vận chuyển'. Anh Cảnh cho biết thêm, vá»›i 6,5 sào sắn Ä‘ang thu hoạch, Æ°á»›c đạt hÆ¡n 10 tấn tÆ°Æ¡i, sau khi trừ chi phí chỉ còn lại khoảng 16 triệu đồng, thất thu gần má»™t triệu đồng.

Giá xăng dầu tăng cao, các nhà máy trả cÆ°á»›c vận chuyển lại chÆ°a tÆ°Æ¡ng xứng. Ðể bù đắp, các nhà xe tá»± 'làm giá' vá»›i nông dân. Ðó là chÆ°a nói đến việc gây khó dá»…, hạch sách trong vận chuyển nguyên liệu. Xã Ea Chà Rang, huyện SÆ¡n Hòa có 790 ha mía và khoảng 700 ha sắn. Ðến thời Ä‘iểm này, mía má»›i chỉ thu hoạch được hÆ¡n 50% và sắn khoảng 70% diện tích, chậm hÆ¡n nhiều so vá»›i mùa vụ trÆ°á»›c. Ông KPá Y KLô, Chủ tịch UBND xã Ea Chà Rang, huyện SÆ¡n Hòa chia sẻ: 'Tiền dầu cao, tá»· lệ trừ tạp chất quá lá»›n, các nhà xe Ä‘òi tiền 'bo' má»—i chuyến từ 400 đến 500 nghìn đồng. Trong khi Ä‘ó xe vận chuyển lại không Ä‘áp ứng tiến Ä‘á»™ thu hoạch mía'.

Xe vận chuyển chậm và thiếu, nhiều nông dân có diện tích mía lá»›n Ä‘ang từng ngày thấp thỏm chờ xe, tìm đủ cách để tiêu thụ hết lượng mía tồn đọng. Chị Nguyá»…n Thị Thúy, ở buôn Kiến Thiết xã Ea Chà Rang, huyện SÆ¡n Hòa cho hay: Vá»›i 13 ha mía của gia Ä‘ình đến thời Ä‘iểm thu hoạch, nhÆ°ng không kịp vận chuyển về nhà máy vì không đủ xe. Không còn cách nào khác, tôi Ä‘ã đề nghị nhà máy cho tách ra làm hai hợp đồng để được phân bổ thêm chuyến, nhÆ°ng chÆ°a được chấp nhận. Nếu không được Ä‘ành phải bán cho các nhà máy khác.

Mía đến mùa thu hoạch phÆ¡i đầy đường, thậm chí cả trong vườn nhà, 'nÆ°á»›ng, đốt' ngoài đồng, trong khi Ä‘ó cÆ°á»›c vận chuyển lại quá cao, nông dân 'dài cổ' chờ xe. Thời tiết nắng nóng, nhiều người dân lo ngại mía héo, dá»… xảy ra cháy gây thiệt hại và làm chậm tiến Ä‘á»™ gieo trồng vụ sau. Nông dân Ä‘ang cố gắng 'gồng mình', sá»­ dụng mọi cách để tiết kiệm chi phí trong sản xuất do giá xăng dầu tăng cao. Trong lúc này họ rất cần sá»± há»— trợ từ phía Nhà nÆ°á»›c, địa phÆ°Æ¡ng để vượt qua khó khăn, từng bÆ°á»›c ổn định cuá»™c sống.

Nguồn: Nhandan