Cho dù cÆ¡ quan quản lý Nhà nÆ°á»›c chÆ°a “gáºt” trÆ°á»›c đăng ký Ä‘iá»u chỉnh giá bán lẻ xăng dầu của các doanh nghiệp đầu mối song xem ra khó có thể trì hoãn thêm. Lý do mà các doanh nghiệp đầu mối Ä‘Æ°a ra để Ä‘òi tăng giá xăng dầu vẫn là há» Ä‘ang lá»— nặng vì giá xăng dầu nháºp khẩu liên tục tăng cao trong nhiá»u ngày qua.
Trong khi Ä‘ó, má»—i lần “báºt Ä‘èn xanh” cho doanh nghiệp tăng giá bán lẻ xăng dầu, cÆ¡ quan quản lý Ä‘á»u giải thích rằng xăng dầu cÅ©ng nhÆ° các mặt hàng khác, cần phải tuân theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng, mua thấp bán thấp, mua cao bán cao...
Thoạt nhìn có thể thấy khó mà bác bá» lý lẽ của doanh nghiệp cÅ©ng nhÆ° của cÆ¡ quan quản lý. Thế nhÆ°ng, xét kỹ cÅ©ng vẫn thấy rõ sá»± khó hiểu của giá bán lẻ xăng dầu ở nÆ°á»›c ta hiện nay.
Thứ nhất, doanh nghiệp nói há» kinh doanh theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng, tức là nháºp cao thì bán cao và ngược lại. Song có Ä‘iá»u cho đến lúc này, giá»›i chuyên gia và dÆ° luáºn vẫn thấy giá xăng dầu còn mù má», chÆ°a minh bạch. Ngay cÆ¡ quan quản lý Nhà nÆ°á»›c cÅ©ng khó biết chính xác giá nháºp khẩu cÅ©ng nhÆ° các yếu tố cấu thành giá thành xăng dầu bán lẻ trong nÆ°á»›c. ChÆ°a rõ ràng nhÆ° váºy thì liệu mức lá»— mà doanh nghiệp Ä‘Æ°a ra để từ Ä‘ó định giá bán có chính xác hay không?
Äó là chÆ°a kể doanh nghiệp nói giá xăng dầu phải theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng nhÆ°ng trong nÆ°á»›c Ä‘ã thá»±c sá»± có má»™t thị trÆ°á»ng bình đẳng, minh bạch hay chÆ°a khi mà vẫn còn má»™t doanh nghiệp chiếm tá»›i hÆ¡n 60% thị phần xăng dầu trong nÆ°á»›c nhÆ° Petrolimex?
Thứ hai, có lẽ ít quốc gia có tài nguyên dầu má» và xuất khẩu dầu thô vá»›i mức không há» nhá» so vá»›i nhu cầu tiêu thụ trong nÆ°á»›c lại có giá bán lẻ xăng dầu cao nhÆ° nÆ°á»›c ta. Tại các quốc gia mà dầu má» chiếm tỉ trá»ng lá»›n trong kim ngạch xuất khẩu cÅ©ng nhÆ° GDP thì giá bán lẻ xăng dầu hầu nhÆ° chỉ mang tính tượng trÆ°ng. Tháºm chí, ở Venezuela, giá xăng chỉ có 0,18 USD/gallon, tức khoảng hÆ¡n 1.000 đồng/lít.
Má»™t trÆ°á»ng hợp khác là Indonesia, giá xăng trong nÆ°á»›c này cÅ©ng chỉ 4.500 rupiah/lít (0,49 USD/lít). Cuối tháng 3 vừa qua, khi ngÆ°á»i dân nÆ°á»›c này phản đối dá»± luáºt của chính phủ Ä‘á» nghị tăng giá xăng thêm 33%, lên 6.000 rupiah/lít (0,65 USD/lít), Quốc há»™i Indonesia Ä‘ã bác dá»± luáºt này. Indonesia là má»™t quốc gia xuất khẩu dầu má» trong khi Ä‘ây là má»™t nguồn tài nguyên của quốc gia, cÅ©ng là của toàn dân nên ngÆ°á»i dân phải được hưởng lợi.
Việt Nam có nguồn tài nguyên dầu má» nhÆ°ng chÆ°a được hưởng mấy thông qua “bù giá” nhÆ° nhiá»u quốc gia xuất khẩu dầu má» vẫn làm, lại còn bị Ä‘òi thá»±c thi theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng trong khi chÆ°a thá»±c sá»± có cÆ¡ chế này nên ngÆ°á»i dân má»›i không chỉ khó hiểu mà còn “méo mặt” má»—i khi giá xăng dầu thế giá»›i tăng cao.
Nguồn tin:NLD