Campuchia là má»™t nÆ°á»›c nghèo nhÆ°ng ấn tượng của chúng tôi khi có mặt ở thủ Ä‘ô Phnôm Pênh là có rất nhiều cây xăng đạt chuẩn quốc tế vá»›i diện tích má»—i cây xăng rá»™ng gấp 3 - 4 lần ở Việt Nam. HÆ¡n thế, cây xăng nào cÅ©ng có thêm cá»­a hàng tá»± chọn bán đủ loại mặt hàng tiêu dùng, từ nÆ°á»›c uống đến rau quả, thá»±c phẩm... rất tiện cho các phÆ°Æ¡ng tiện vừa ghé vào đổ xăng vừa mua sắm.

Cạnh tranh về giá và dịch vụ

Trong những năm gần Ä‘ây, thị trường bán lẻ xăng dầu (XD) tại Campuchia nhÆ° “bùng nổ”, dân số Campuchia khoảng 14 triệu người nhÆ°ng có hệ thống cá»­a hàng bán lẻ XD dày đặc vá»›i hÆ¡n 1.000 cá»­a hàng phân bố trên 24 tỉnh, thành. Riêng tại thủ Ä‘ô Phnôm Pênh diện tích chỉ có 374 km2 nhÆ°ng có hÆ¡n 240 cá»­a hàng bán lẻ XD, nghÄ©a là trung bình cứ 0,6 km2 có má»™t cá»­a hàng bán lẻ XD. Trưởng Văn phòng đại diện Petrolimex tại Campuchia, ông Đàm Tá Nho cho biết: Cùng vá»›i việc vận hành thị trường XD theo cÆ¡ chế thị trường, trong những năm gần Ä‘ây, thị trường bán lẻ XD ở Campuhia Ä‘ã có tốc Ä‘á»™ phát triển rất nhanh chóng.

Các cá»­a hàng xăng dầu ở Campuchia rất khang trang và thường có thêm cá»­a hàng tiện ích. Ảnh: Ngọc Tú

Hiện nay, thị trường Campuchia có sá»± tham gia của rất nhiều thÆ°Æ¡ng hiệu hàng đầu thế giá»›i của Mỹ, Pháp nhÆ° Caltex, Chevron, Total đến các thÆ°Æ¡ng hiệu của châu Á nhÆ° Sokimex, PTT, Tela... Khác vá»›i ở Việt Nam, giá XD ở Campuchia cÅ©ng biến Ä‘á»™ng rất nhanh theo giá thế giá»›i. Ngày 7/12 chúng tôi thấy giá xăng RON 92 là 5.200 riel/lít (khoảng 27.000 đồng/lít, cao hÆ¡n giá xăng Việt Nam khoảng 4.000 đồng/lít); RON 90 là 5.000 riel/lít (khoảng trên 26.000 đồng/lít) thì ngay hôm sau (8/12) đồng loạt các cây xăng tại Phnôm Pênh đều giảm 100 riel/lít, hôm sau nữa lại thấy tăng thêm 150 riel/lít XD…

Việc mở cá»­a thị trường dẫn đến các doanh nghiệp (DN) XD cạnh tranh khá quyết liệt về giá bán và các dịch vụ. Các DN có thÆ°Æ¡ng hiệu không mạnh thường cạnh tranh bằng giá bán nên giá của các cá»­a hàng XD có thể khác nhau để thu hút khách hàng. Tuy nhiên, ở thủ Ä‘ô Phnôm Pênh hầu hết các cây xăng của các DN lá»›n dù mang biển hiệu khác nhau nhÆ° Caltex, Sokimex, PTT, Tela... đều niêm yết giá bán giống nhau. “Nếu bán cao thì không được, bán thấp thì họ cho là cá»­a hàng Ä‘ó gian lận chất lượng, số lượng nên các DN XD thường căn cứ vào giá của Caltex để bán, vì Caltex là công ty nÆ°á»›c ngoài, mà người Campuchia lại rất chuá»™ng các thÆ°Æ¡ng hiệu lá»›n”, Uch Sophal, phụ trách kinh doanh của Công ty XD Mittapheap giải thích.

Không chỉ cạnh tranh bằng giá bán, các DN XD còn cạnh tranh rất quyết liệt bằng dịch vụ. Đó là lý do tại sao các Ä‘iểm bán XD ở Phnôm Pênh thường có thêm cá»­a hàng tá»± chọn để khách hàng mua XD có thể ghé chân uống nÆ°á»›c hoa quả, cà phê hay mua sắm hàng tạp hóa rất tiện lợi. Thậm chí, chiêu khuyến mại: Mua XD được tặng đồ uống nhÆ° Coca-Cola, Pepsi... Ä‘ã trở thành “văn hóa kinh doanh” XD ở Ä‘ây. Má»™t người quen của chúng tôi ở Phnôm Pênh cho biết, nhờ thường xuyên đổ xăng cho chiếc xe Hilux (Toyota) mà gia Ä‘ình anh gồm 3 người lá»›n và 1 trẻ con có đủ nÆ°á»›c giải khát để uống quanh năm!

Doanh nghiệp không lo lá»—, nhà nÆ°á»›c không lo đứt nguồn hàng

Campuchia là thị trường nhập khẩu 100% lượng xăng dầu, khoảng 1,7 triệu tấn/năm từ Việt Nam, Thái Lan, Xinhgapo và Malaixia. Vá»›i cách kinh doanh XD hoàn toàn theo cÆ¡ chế thị trường, Nhà nÆ°á»›c không can thiệp mà để cho DN tá»± định giá bán lẻ và chỉ đề ra các quy định về thuế, phí.

Theo biểu thuế nhập khẩu hiện hành do Tổng cục Hải quan và Thuế Campuchia ban hành, XD nhập khẩu phải chịu các khoản thuế: thuế nhập khẩu (xăng: 15%; diêden, dầu hỏa và madút là mặt hàng sá»­ dụng nhiều trong sản xuất nên thuế bằng 0%), thuế tiêu thụ đặc biệt (10%), thuế giá trị gia tăng (10%), phụ thu (0,02 USD/lít) và phí giao thông. Theo ông Đàm Tá Nho, do được linh hoạt về Ä‘iều chỉnh giá, nên kinh doanh XD không lo bị lá»— má»—i khi giá thế giá»›i tăng. Nhà nÆ°á»›c cÅ©ng không lo bị đứt nguồn hàng, kể cả khi giá thế giá»›i biến Ä‘á»™ng mạnh, nhÆ° thá»±c tế từng diá»…n ra ở Việt Nam.

Mặc dù Ä‘iều hành khá thoáng về giá, nhÆ°ng luật pháp của Campuchia cÅ©ng có những quy định khắt khe để tránh gian lận về thÆ°Æ¡ng hiệu, chất lượng. Theo Ä‘ó, các doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu phải có kho chứa, phÆ°Æ¡ng tiện dá»± trữ, má»—i đại lý chỉ được ký vá»›i má»™t đầu mối cung cấp XD. Vì thế, má»—i xe téc vận chuyển của đại lý đều phải mang lôgô của má»™t DN đầu mối, và xe phải Ä‘i Ä‘úng vào kho của đầu mối Ä‘ó để lấy hàng sau Ä‘ó vận chuyển đến Ä‘úng các cá»­a hàng treo biển hiệu, lôgô giống nhÆ° trên xe vận chuyển.

Giá XD tại Campuchia tăng giảm liên tục và giá bán còn cao hÆ¡n ở Việt Nam. Thá»±c tế này khiến chúng tôi Ä‘ã nghÄ©, giá XD sẽ ảnh hưởng đến giá nhiều loại hàng hóa, làm tăng lạm phát nhÆ° thá»±c tế ở Việt Nam. NhÆ°ng không, chúng tôi thá»±c sá»± bất ngờ khi biết dá»± tính GDP năm 2012 của Campuchia tăng khoảng 6,5%, trong khi lạm phát chỉ khoảng 2 - 3%, thấp hÆ¡n rất nhiều so vá»›i Việt Nam.

Trong thời gian 4 ngày chúng tôi có mặt ở Campuchia, giá XD Ä‘ã tăng, giảm 2 lần nhÆ°ng chúng tôi cÅ©ng không thấy cảnh người dân xếp hàng chờ mua XD nhÆ° ở Việt Nam. Vì giá XD lên xuống liên tục nên người dân và thị trường hàng hóa Ä‘ã quen vá»›i Ä‘iều Ä‘ó và hoàn toàn không có chuyện “té nÆ°á»›c" theo giá XD. Má»™t anh bạn sống ở Phnôm Pênh cho biết, trong gần 2 năm qua, giá XD Ä‘ã tăng Ä‘áng kể nhÆ°ng giá cÆ°á»›c xe tuk tuk (má»™t loại phÆ°Æ¡ng tiện công cá»™ng phổ biến) vẫn không tăng.

Nguồn tin: Baotintuc