Vừa qua, có ý kiến cho rằng, giá xăng dầu tăng liên tục trong thời gian qua là do việc Ä‘iều hành giá xăng trong nÆ°á»›c không tÆ°Æ¡ng quan vá»›i diá»…n biến của giá dầu thô thế giá»›i. Ngày 9/9, Bá»™ Tài chính Ä‘ã có công văn trả lời vấn đề này.
CôngThÆ°Æ¡ng - Theo Bá»™ Tài chính, có ý kiến đề cập: việc Ä‘iều hành giá xăng trong nÆ°á»›c không tÆ°Æ¡ng quan vá»›i diá»…n biến của giá dầu thô trên thị trường thế giá»›i; kể từ ngày 2/4/2009 đến nay, giá xăng dầu trong nÆ°á»›c tăng tá»›i 7 lần trong khi giá dầu thô thế giá»›i không giao Ä‘á»™ng lá»›n; các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu thường nêu giá thế giá»›i liên tục tăng cao, doanh nghiệp lá»—, nhÆ°ng thá»±c tế má»™t lít xăng A92 hiện nay doanh nghiệp Ä‘ang lãi 3.113 đồng/lít…

Về các vấn đề nêu trên Ä‘ây, Bá»™ Tài chính trả lời, cách đặt vấn đề nhÆ° vậy chÆ°a phù hợp vá»›i chủ trÆ°Æ¡ng Ä‘iều hành giá xăng dầu, vá»›i diá»…n biến của giá xăng dầu thế giá»›i; do Ä‘ó rất dá»… tác Ä‘á»™ng không thuận đến tâm lý người dân và gây bất lợi cho công tác Ä‘iều hành giá của Nhà nÆ°á»›c.

Bá»™ Tài chính khẳng định, nguyên tắc Ä‘iều hành giá xăng hiện nay là “nhất quán Ä‘iều hành giá theo cÆ¡ chế thị trường có sá»± quản lý của Nhà nÆ°á»›c”; giá có lên, có xuống theo biến Ä‘á»™ng của giá thế giá»›i; không quay lại cÆ¡ chế mua của thế giá»›i vá»›i giá cao, bán ở trong nÆ°á»›c vá»›i giá thấp, thá»±c hiện bao cấp, bù lá»—, bù giá...; đảm bảo mức giá bán lẻ xăng của Việt Nam tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i mặt bằng giá của các nÆ°á»›c trong khu vá»±c, đặc biệt là các nÆ°á»›c có chung đường biên giá»›i (Trung Quốc, Lào, Campuchia) để ngăn ngừa và hạn chế tình trạng buôn lậu xăng dầu qua biên giá»›i; khuyến khích sá»­ dụng tiết kiệm, hiệu quả xăng trong sản xuất, tiêu dùng; thá»±c hiện nguyên tắc chia sẻ quyền, lợi ích và trách nhiệm giữa Nhà nÆ°á»›c, doanh nghiệp và người tiêu dùng. Đồng thời, doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu phải có trách nhiệm ná»™p đủ các khoản thu của ngân sách Nhà nÆ°á»›c theo luật định (theo mức thuế mà nhà nÆ°á»›c công bố). Riêng về khoản hoàn trả ngân sách nhà nÆ°á»›c Ä‘ã tạm ứng (1.000 đồng/lít xăng): trong cÆ¡ cấu giá xăng năm 2009 về nguyên tắc phải có 1.000 đồng/lít để doanh nghiệp hoàn trả ngân sách nhà nÆ°á»›c vá»›i lý do:

Tuy nhiên, do giá thế giá»›i liên tục tăng cao, doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối phải thá»±c hiện nhiệm vụ bình ổn giá xăng theo yêu cầu của Chính phủ, vì vậy Ä‘ã phát sinh lá»— kinh doanh xăng trong năm 2007 và 2008 khoảng 4.040 tá»· đồng. Các doanh nghiệp Ä‘ã được tạm ứng từ ngân sách nhà nÆ°á»›c 4.038,5 tá»· đồng và phải có nghÄ©a vụ trích hoàn trả dần cho ngân sách. Tính đến tháng 7/2009, các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối Ä‘ã trích hoàn trả ngân sách nhà nÆ°á»›c khoảng 38% số tiền Ä‘ã được tạm ứng.

Bá»™ Tài chính cho biết, căn cứ để xác định giá bán lẻ xăng trong nÆ°á»›c là giá xăng dầu trong nÆ°á»›c được tính toán căn cứ vào diá»…n biến giá xăng thành phẩm (chứ không phải tính theo giá dầu thô). Sở dÄ© phải căn cứ vào giá xăng dầu thành phẩm vì nÆ°á»›c ta nhập khẩu xăng dầu thành phẩm chứ không phải nhập dầu thô về bán. Mặt khác, giá xăng dầu thành phẩm thường cao hÆ¡n giá dầu thô.

Thá»±c tế, Việc Ä‘iều hành giá xăng theo cÆ¡ chế trên trong thời gian vừa qua Ä‘ã có tác dụng thiết thá»±c, má»™t mặt đảm bảo thu NSNN, mặt khác không tạo ra sá»± biến Ä‘á»™ng Ä‘á»™t biến về giá xăng, dầu, ổn định kinh tế xã há»™i.

Sau thời gian giá xăng dầu thị trường thế giá»›i “hạ nhiệt” vào những tháng cuối năm 2008, nhÆ°ng Ä‘ã tăng trong năm 2009, nếu lấy giá thế giá»›i từng tháng năm 2009 so vá»›i tháng 12/2008 thì tốc Ä‘á»™ tăng giá nhÆ° sau:

Vá»›i giá xăng thị trường thế giá»›i Ä‘ã biến Ä‘á»™ng tăng trở lại từ đầu năm 2009 nhÆ° trên Ä‘ây, lẽ ra các doanh nghiệp phải tăng giá bán lẻ xăng trong nÆ°á»›c ngay từ tháng đầu năm 2009 cho phù hợp vá»›i biến Ä‘á»™ng của giá xăng thế giá»›i. Tuy nhiên, để giảm bá»›t tác Ä‘á»™ng đến mặt bằng giá chung và kiềm chế tốc Ä‘á»™ tăng chỉ số giá tiêu dùng trong dịp Tết (thông thường chỉ số giá bán lẻ tiêu dùng tăng cao trong dịp Tết nguyên Ä‘án); mặt khác, trong bối cảnh Chính phủ Ä‘ang áp dụng các giải pháp chống suy giảm kinh tế, nên Liên Bá»™ Tài chính- Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã lá»±a chọn giải pháp không tăng giá xăng trong quý I/2009 mà thá»±c hiện giảm thuế suất thuế nhập khẩu mặt hàng xăng để giữ bình ổn giá trong nÆ°á»›c.

Song song vá»›i biện pháp giảm thuế nhập khẩu, khi giá xăng thế giá»›i biến Ä‘á»™ng mạnh Bá»™ Tài chính còn kết hợp vá»›i các biện pháp tài chính khác để kiềm chế tăng giá xăng trong nÆ°á»›c, nhÆ° cho phép các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối kéo dài thời gian trả nợ ngân sách nhà nÆ°á»›c 1.000 đồng/lít đối vá»›i mặt hàng xăng thêm 2 tháng so vá»›i thời hạn trả nợ.

Chỉ khi từ tháng 4/2009 sau khi Ä‘ã áp dụng tất cả các biện pháp trên, giá thế giá»›i vẫn tiếp tục tăng (tăng trong 20 ngày tính giá có thể có ngày giá giao Ä‘á»™ng giảm nhÆ°ng bình quân 20 ngày giá vẫn ở mức tăng cao làm cho giá vốn bán lẻ cÆ¡ sở của doanh nghiệp tính theo quy định tại Thông tÆ° số 159/2009/TT-BTC tăng cao hÆ¡n giá bán trong nÆ°á»›c hiện hành), Liên Bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng má»›i chấp thuận cho các doanh nghiệp Ä‘iều chỉnh 7 lần tăng giá xăng ở mức Ä‘á»™ hợp lý theo nguyên tắc Ä‘iều hành giá xăng dầu Ä‘ã nêu trên.

“Trên cÆ¡ sở các nguyên tắc nêu trên, căn cứ thá»±c tế Ä‘iều hành giá xăng dầu thời gian vừa qua, tình hình và diá»…n biến giá xăng dầu trên thế giá»›i, trường hợp trong thời gian tá»›i giá xăng, dầu thế giá»›i tiếp tục chiều hÆ°á»›ng giảm, sau khi xin ý kiến Thường trá»±c Chính phủ, Liên Bá»™ Tài chính- Công ThÆ°Æ¡ng sẽ Ä‘iều hành giá nhÆ° sau: Điều hành thuế nhập khẩu xăng dầu phù hợp vá»›i barem thuế Ä‘ã công bố; tiếp tục để doanh nghiệp trích 1.000 đồng/lít đối vá»›i mặt hàng xăng để hoàn trả số tiền ngân sách Ä‘ã ứng ra cho doanh nghiệp tá»± xá»­ lý số lá»— kinh doanh xăng; tiếp tục trích Quỹ Bình ổn giá đối vá»›i má»™t số mặt hàng có Ä‘iều kiện do giá thế giá»›i giảm để tạo nguồn lá»±c Ä‘áp ứng cho yêu cầu bình ổn giá khi giá thế giá»›i tăng trở lại; thá»±c hiện giảm giá đối vá»›i mặt hàng xăng dầu nào nếu có Ä‘iều kiện (sau khi Ä‘ã áp dụng các biện pháp nêu trên)”.

Từ ná»­a cuối tháng 7/2009 trở lại Ä‘ây, giá xăng thị trường thế giá»›i tiếp tục tăng trở lại (giá xăng thế giá»›i giao Ä‘á»™ng từ trên 71 USSD/thùng đến trên 82 USSD/thùng), vì vậy giá bán xăng trong nÆ°á»›c không thể giảm mà phải thá»±c hiện theo chiều hÆ°á»›ng ngược lại.

Về ý kiến giá xăng Ä‘iều chỉnh tại thời 30/8/2009 có phải doanh nghiệp lãi 3.000 đồng/lít, Bá»™ Tài chính cho biết:

Khi Ä‘iều chỉnh tăng giá xăng ngày 30/8/2009, giá xăng thế giá»›i bình quân của 20 ngày (từ ngày 9/8/2009 đến ngày 28/8/2009) là 79,71 USD/thùng (Ä‘ây là giá FOB chÆ°a có các chi phí phát sinh Ä‘Æ°a xăng về đến cảng Việt Nam nhÆ°: chi phí vận chuyển, bảo hiểm,...). Nếu không cho phép Ä‘iều chỉnh tăng giá xăng (giá xăng RON 92 giữ mức 14.700 đồng/lít), thì kinh doanh xăng lá»— 1.190 đồng/lít. Chính vì vậy Liên Bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng chấp thuận để doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối Ä‘iều chỉnh tăng giá xăng thêm 1.000 đồng/lít (giá xăng RON 92 từ 14.700 đồng/lít lên 15.700 đồng/lít), mức giá má»›i Ä‘iều chỉnh được thá»±c hiện từ ngày 30/8/2009.

baocongthuong