Báo CAND Ä‘ã thông tin vá» trÆ°á»ng hợp cây xăng 79 Thanh Nhàn bị lá»±c lượng QLTT quáºn Hai Bà TrÆ°ng (Hà Ná»™i) kiểm tra vì hành vi Ä‘óng cá»a ngÆ°ng bán hàng không rõ lý do vào lúc 18h ngày 27/2, ngày 4/3, lá»±c lượng QLTT Ä‘ã tiếp tục kiểm tra để làm rõ hành vi. Qua kiểm tra sổ sách nháºp - bán hàng của cây xăng này, đối chiếu vá»›i phiếu xuất hàng của tổng đại lý là Xí nghiệp Bán lẻ xăng dầu (thuá»™c Công ty Xăng dầu khu vá»±c 1 - Petrolimex), ông Nguyá»…n Văn Thanh - Phó Äá»™i trưởng Äá»™i QLTT số 5 cho biết cây xăng này sẽ bị xá» lý hành chính vá»›i 2 hành vi: tá»± ý ngÆ°ng bán hàng không báo cáo và thiếu hồ sÆ¡ đại lý do Sở Công ThÆ°Æ¡ng cấp. Má»™t lần nữa, đại lý và tổng đại lý lại không ai bị xá» lý vá» việc thiếu hàng, mà nguyên nhân chính do sá»± sÆ¡ hở từ chính sách. Tại sao cây xăng 79 Thanh Nhàn Ä‘óng cá»a? Vá» diá»…n biến cụ thể của vụ việc, nguồn tin của ngÆ°á»i dân gần cây xăng cho biết, từ ngày 25/2 cây xăng này Ä‘ã ngÆ°ng bán xăng. Äến ngày 27/2, cây xăng này lại tiếp tục có thá»i Ä‘iểm ngÆ°ng bán. Theo sổ sách nháºp hàng từ đầu mối, tối 25/2, cây xăng có nháºp 9.120 lít xăng và đến ngày 26/2 Ä‘ã mở bán bình thÆ°á»ng. Qua đến ngày 26/2, há» tiếp tục nháºp 9.120 lít và mở bán sáng 27. Tuy nhiên, đến chiá»u 27 thì trÆ°ng biển hết hàng vá»›i lý do ngÆ°á»i dân kéo đến mua quá Ä‘ông vì nghe tin đồn sắp tăng giá xăng. Ngay tại thá»i Ä‘iểm 18h ngày 27, Ä‘oàn kiểm tra có tiến hành Ä‘o bồn chứa của cây xăng và xác nháºn lượng xăng còn lại quá ít, xuống dÆ°á»›i ngưỡng có thể bÆ¡m được. Ông Phạm Bá CÆ°á»ng - Phó Giám đốc Công ty TNHH Phú Thụy (chủ cây xăng) cho biết: “Bình thÆ°á»ng chúng tôi bán hàng 24/24 giá» nhÆ°ng do đầu nguồn chỉ cấp theo tiến Ä‘á»™ hợp đồng mà tiêu thụ tăng gấp rưỡi bình thÆ°á»ng nên chúng tôi phải hết hàng sá»›m và ngÆ°ng bán”. Ông Nguyá»…n Văn Thanh - Phó Äá»™i trưởng Äá»™i QLTT số 5 cÅ©ng thừa nháºn, sau khi làm việc vá»›i cả tổng đại lý và cây xăng, phát hiện cả 2 Ä‘á»u... không sai. Cây xăng 79 Thanh Nhàn sẽ chỉ bị xá» phạt vì 2 lá»—i: Tá»± Ä‘á»™ng nghỉ bán không báo cáo cÆ¡ quan chức năng (phạt 25 triệu đồng) và không có hồ sÆ¡ đại lý của Sở Công thÆ°Æ¡ng cấp (phạt 7,5 triệu). Äây cÅ©ng là tình trạng chung Ä‘ã lặp Ä‘i lặp lại rất nhiá»u lần vá»›i rất nhiá»u trÆ°á»ng hợp cây xăng ngÆ°ng bán khác trên khắp cả nÆ°á»›c; cÅ©ng là lý do vì sao đại lý và tổng đại lý đổ lá»—i lẫn nhau và không có ai bị xá» lý. Phải có quy định chặt hÆ¡n vá» hợp đồng đại lý và hoa hồng Nhìn cụ thể từ trÆ°á»ng hợp cây xăng 79 Thanh Nhàn, há» ký hợp đồng đại lý vá»›i Xí nghiệp bán lẻ xăng dầu vá»›i lượng hàng tiêu thụ má»—i tháng là 300 m3 (xê dịch trong phạm vi 10%, trong Ä‘ó 250 m3 xăng và 50 m3 dầu DO). Hợp đồng này cÅ©ng không há» có Ä‘iá»u khoản nào vá» hoa hồng (dù Thông tÆ° 36 của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng quy định phải có) mà hiện nay Ä‘ang thá»±c hiện theo cÆ¡ chế 1 chiá»u: tổng đại lý “cho” bao nhiêu, đại lý biết bấy nhiêu, má»—i khi Ä‘iá»u chỉnh được thông báo qua tin nhắn Ä‘iện thoại. Trong tháng 2, tính đến ngày 16, cây xăng 79 Thanh Nhàn Ä‘ã nháºp hàng tổng cá»™ng 9 lần, má»—i lần trên dÆ°á»›i 20.000 lít. NhÆ° váºy, mức tiêu thụ trung bình của há» trong những ngày này là xấp xỉ 11.000 lít xăng/ngày. Tuy nhiên, kể từ 22/2, lượng nháºp của đại lý Ä‘á»™t ngá»™t giảm, chỉ còn khoảng 9.000 lít/ngày. Chủ cây xăng cho biết Ä‘ây là thá»i Ä‘iểm nguồn cung bắt đầu khó khăn. “Tổng đại lý bảo giá» há» chỉ cung cấp Ä‘úng theo tiến Ä‘á»™ hợp đồng thôi, tức là lấy 250.000 lít định mức trừ Ä‘i số Ä‘ã nháºp trÆ°á»›c, còn lại bao nhiêu há» chia Ä‘á»u theo số ngày còn lại” - ông CÆ°á»ng cho biết. Do váºy, trong 11 ngày (từ ngày 18 đến 27/2), cây xăng 79 Thanh Nhàn chỉ có thể được nháºp 7.182 lít, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng khoảng 7.000 lít/ngày, hụt so vá»›i thông thÆ°á»ng khoảng gần 4.000 lít. Thêm vào Ä‘ó, thá»i Ä‘iểm này lại xuất hiện nhiá»u tin đồn tăng giá xăng, lượng mua của ngÆ°á»i dân cÅ©ng tăng cao, nên thiếu hàng là tất yếu. Hợp đồng đại lý vốn là thá»a thuáºn riêng giữa tổng đại lý và đại lý. Thông thÆ°á»ng, định mức trong hợp đồng thÆ°á»ng thấp hÆ¡n thá»±c tế tiêu thụ (nhÆ° cây xăng 79 Thanh Nhàn tiêu thụ xung quanh 10.000 lít/ngày nhÆ°ng chỉ ký hợp đồng khoảng 8.500 lít/ngày). Khi buôn bán thuáºn lợi, việc lấy thêm hàng không khó khăn gì; nhÆ°ng khi thị trÆ°á»ng khó khăn sẽ láºp tức xuất hiện thiếu hàng. Rõ ràng Ä‘iá»u này Ä‘ã nảy sinh những bất cáºp trong thá»±c tế. ChÆ°a kể đến việc mặc dù Thông tÆ° 36 của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng có định nghÄ©a mức thù lao đại lý “bảo đảm cho bên giao và bên nháºn đại lý bù đắp đủ chi phí, có lợi nhuáºn hợp lý và làm nghÄ©a vụ vá»›i ngân sách Nhà nÆ°á»›c”, tuy nhiên quy định kiểu này lại thành ra không quy định, bởi quá chung chung. Do Ä‘ó, hoa hồng đại lý cÅ©ng là má»™t cách các đầu mối dùng để gây sức ép gián tiếp lên các cÆ¡ quan quản lý nhà nÆ°á»›c, bởi khi há» hạ hoa hồng xuống dÆ°á»›i mức chịu Ä‘á»±ng của các đại lý, láºp tức thị trÆ°á»ng có vấn Ä‘á», và cÆ¡ quan quản lý lại căng mình ra giải quyết háºu quả bằng tăng giá, giảm thuế hoặc ít nhất cÅ©ng trích quỹ bình ổn để “ổn định tình hình”. Nhà nÆ°á»›c Ä‘ang phải “gánh” những gì trong Ä‘iá»u hành xăng dầu? Vá»›i cách Ä‘iá»u hành hiện nay, khi thị trÆ°á»ng phát sinh vấn Ä‘á», Nhà nÆ°á»›c Ä‘ang là ngÆ°á»i “gánh” cả, trong khi các đầu mối, tổng đại lý, đại lý... chỉ ngồi kêu. Cụ thể, Nhà nÆ°á»›c sẽ gánh lá»— do Ä‘iá»u hành giá; gánh phần kiểm tra giám sát để các cây xăng tiếp tục bán hàng, không bị gián Ä‘oạn nguồn cung; gánh phần ngăn chặn buôn láºu xăng dầu qua biên giá»›i; gánh cả những chỉ trích của ngÆ°á»i dân. Trong khi Ä‘ó, hiện các đầu mối cứ vác công thức tính giá cÆ¡ sở vào để “thanh toán” lá»— vá»›i Nhà nÆ°á»›c, không há» váºn dụng tính toán nào để tìm cách kinh doanh thông minh hÆ¡n, có lãi hÆ¡n; hoặc há» có thá»±c hiện Ä‘iá»u Ä‘ó thì cÅ©ng chỉ là tÆ° lợi, chẳng giúp ích gì cho Nhà nÆ°á»›c và ngÆ°á»i tiêu dùng.
Từ trÆ°á»ng hợp cây xăng 79 Thanh Nhàn (Hà Ná»™i) Ä‘ang đặt ra những câu há»i vá» lá»ng lẻo trong quản lý.
Nguồn tin: Cand