Báo CAND Ä‘ã thông tin vá» trưá»ng hợp cây xăng 79 Thanh Nhàn bị lá»±c lượng QLTT quáºn Hai Bà Trưng (Hà Ná»™i) kiểm tra vì hành vi Ä‘óng cá»a ngưng bán hàng không rõ lý do vào lúc 18h ngày 27/2, ngày 4/3, lá»±c lượng QLTT Ä‘ã tiếp tục kiểm tra để làm rõ hành vi. Qua kiểm tra sổ sách nháºp - bán hàng cá»§a cây xăng này, đối chiếu vá»›i phiếu xuất hàng cá»§a tổng đại lý là Xí nghiệp Bán lẻ xăng dầu (thuá»™c Công ty Xăng dầu khu vá»±c 1 - Petrolimex), ông Nguyá»…n Văn Thanh - Phó Äá»™i trưởng Äá»™i QLTT số 5 cho biết cây xăng này sẽ bị xá» lý hành chính vá»›i 2 hành vi: tá»± ý ngưng bán hàng không báo cáo và thiếu hồ sÆ¡ đại lý do Sở Công Thương cấp. Má»™t lần nữa, đại lý và tổng đại lý lại không ai bị xá» lý vá» việc thiếu hàng, mà nguyên nhân chính do sá»± sÆ¡ hở từ chính sách. Tại sao cây xăng 79 Thanh Nhàn Ä‘óng cá»a? Vá» diá»…n biến cụ thể cá»§a vụ việc, nguồn tin cá»§a ngưá»i dân gần cây xăng cho biết, từ ngày 25/2 cây xăng này Ä‘ã ngưng bán xăng. Äến ngày 27/2, cây xăng này lại tiếp tục có thá»i Ä‘iểm ngưng bán. Theo sổ sách nháºp hàng từ đầu mối, tối 25/2, cây xăng có nháºp 9.120 lít xăng và đến ngày 26/2 Ä‘ã mở bán bình thưá»ng. Qua đến ngày 26/2, há» tiếp tục nháºp 9.120 lít và mở bán sáng 27. Tuy nhiên, đến chiá»u 27 thì trưng biển hết hàng vá»›i lý do ngưá»i dân kéo đến mua quá Ä‘ông vì nghe tin đồn sắp tăng giá xăng. Ngay tại thá»i Ä‘iểm 18h ngày 27, Ä‘oàn kiểm tra có tiến hành Ä‘o bồn chứa cá»§a cây xăng và xác nháºn lượng xăng còn lại quá ít, xuống dưới ngưỡng có thể bÆ¡m được. Ông Phạm Bá Cưá»ng - Phó Giám đốc Công ty TNHH Phú Thụy (chá»§ cây xăng) cho biết: “Bình thưá»ng chúng tôi bán hàng 24/24 giá» nhưng do đầu nguồn chỉ cấp theo tiến độ hợp đồng mà tiêu thụ tăng gấp rưỡi bình thưá»ng nên chúng tôi phải hết hàng sá»›m và ngưng bán”. Ông Nguyá»…n Văn Thanh - Phó Äá»™i trưởng Äá»™i QLTT số 5 cÅ©ng thừa nháºn, sau khi làm việc vá»›i cả tổng đại lý và cây xăng, phát hiện cả 2 Ä‘á»u... không sai. Cây xăng 79 Thanh Nhàn sẽ chỉ bị xá» phạt vì 2 lá»—i: Tá»± động nghỉ bán không báo cáo cÆ¡ quan chức năng (phạt 25 triệu đồng) và không có hồ sÆ¡ đại lý cá»§a Sở Công thương cấp (phạt 7,5 triệu). Äây cÅ©ng là tình trạng chung Ä‘ã lặp Ä‘i lặp lại rất nhiá»u lần vá»›i rất nhiá»u trưá»ng hợp cây xăng ngưng bán khác trên khắp cả nước; cÅ©ng là lý do vì sao đại lý và tổng đại lý đổ lá»—i lẫn nhau và không có ai bị xá» lý. Phải có quy định chặt hÆ¡n vá» hợp đồng đại lý và hoa hồng Nhìn cụ thể từ trưá»ng hợp cây xăng 79 Thanh Nhàn, há» ký hợp đồng đại lý vá»›i Xí nghiệp bán lẻ xăng dầu vá»›i lượng hàng tiêu thụ má»—i tháng là 300 m3 (xê dịch trong phạm vi 10%, trong Ä‘ó 250 m3 xăng và 50 m3 dầu DO). Hợp đồng này cÅ©ng không há» có Ä‘iá»u khoản nào vá» hoa hồng (dù Thông tư 36 cá»§a Bá»™ Công Thương quy định phải có) mà hiện nay Ä‘ang thá»±c hiện theo cÆ¡ chế 1 chiá»u: tổng đại lý “cho” bao nhiêu, đại lý biết bấy nhiêu, má»—i khi Ä‘iá»u chỉnh được thông báo qua tin nhắn Ä‘iện thoại. Trong tháng 2, tính đến ngày 16, cây xăng 79 Thanh Nhàn Ä‘ã nháºp hàng tổng cá»™ng 9 lần, má»—i lần trên dưới 20.000 lít. Như váºy, mức tiêu thụ trung bình cá»§a há» trong những ngày này là xấp xỉ 11.000 lít xăng/ngày. Tuy nhiên, kể từ 22/2, lượng nháºp cá»§a đại lý đột ngá»™t giảm, chỉ còn khoảng 9.000 lít/ngày. Chá»§ cây xăng cho biết Ä‘ây là thá»i Ä‘iểm nguồn cung bắt đầu khó khăn. “Tổng đại lý bảo giá» há» chỉ cung cấp Ä‘úng theo tiến độ hợp đồng thôi, tức là lấy 250.000 lít định mức trừ Ä‘i số Ä‘ã nháºp trước, còn lại bao nhiêu há» chia Ä‘á»u theo số ngày còn lại” - ông Cưá»ng cho biết. Do váºy, trong 11 ngày (từ ngày 18 đến 27/2), cây xăng 79 Thanh Nhàn chỉ có thể được nháºp 7.182 lít, tương đương khoảng 7.000 lít/ngày, hụt so vá»›i thông thưá»ng khoảng gần 4.000 lít. Thêm vào Ä‘ó, thá»i Ä‘iểm này lại xuất hiện nhiá»u tin đồn tăng giá xăng, lượng mua cá»§a ngưá»i dân cÅ©ng tăng cao, nên thiếu hàng là tất yếu. Hợp đồng đại lý vốn là thá»a thuáºn riêng giữa tổng đại lý và đại lý. Thông thưá»ng, định mức trong hợp đồng thưá»ng thấp hÆ¡n thá»±c tế tiêu thụ (như cây xăng 79 Thanh Nhàn tiêu thụ xung quanh 10.000 lít/ngày nhưng chỉ ký hợp đồng khoảng 8.500 lít/ngày). Khi buôn bán thuáºn lợi, việc lấy thêm hàng không khó khăn gì; nhưng khi thị trưá»ng khó khăn sẽ láºp tức xuất hiện thiếu hàng. Rõ ràng Ä‘iá»u này Ä‘ã nảy sinh những bất cáºp trong thá»±c tế. Chưa kể đến việc mặc dù Thông tư 36 cá»§a Bá»™ Công Thương có định nghÄ©a mức thù lao đại lý “bảo đảm cho bên giao và bên nháºn đại lý bù đắp đủ chi phí, có lợi nhuáºn hợp lý và làm nghÄ©a vụ vá»›i ngân sách Nhà nước”, tuy nhiên quy định kiểu này lại thành ra không quy định, bởi quá chung chung. Do Ä‘ó, hoa hồng đại lý cÅ©ng là má»™t cách các đầu mối dùng để gây sức ép gián tiếp lên các cÆ¡ quan quản lý nhà nước, bởi khi há» hạ hoa hồng xuống dưới mức chịu đựng cá»§a các đại lý, láºp tức thị trưá»ng có vấn Ä‘á», và cÆ¡ quan quản lý lại căng mình ra giải quyết háºu quả bằng tăng giá, giảm thuế hoặc ít nhất cÅ©ng trích quỹ bình ổn để “ổn định tình hình”. Nhà nước Ä‘ang phải “gánh” những gì trong Ä‘iá»u hành xăng dầu? Vá»›i cách Ä‘iá»u hành hiện nay, khi thị trưá»ng phát sinh vấn Ä‘á», Nhà nước Ä‘ang là ngưá»i “gánh” cả, trong khi các đầu mối, tổng đại lý, đại lý... chỉ ngồi kêu. Cụ thể, Nhà nước sẽ gánh lá»— do Ä‘iá»u hành giá; gánh phần kiểm tra giám sát để các cây xăng tiếp tục bán hàng, không bị gián Ä‘oạn nguồn cung; gánh phần ngăn chặn buôn láºu xăng dầu qua biên giá»›i; gánh cả những chỉ trích cá»§a ngưá»i dân. Trong khi Ä‘ó, hiện các đầu mối cứ vác công thức tính giá cÆ¡ sở vào để “thanh toán” lá»— vá»›i Nhà nước, không há» váºn dụng tính toán nào để tìm cách kinh doanh thông minh hÆ¡n, có lãi hÆ¡n; hoặc há» có thá»±c hiện Ä‘iá»u Ä‘ó thì cÅ©ng chỉ là tư lợi, chẳng giúp ích gì cho Nhà nước và ngưá»i tiêu dùng.
Từ trưá»ng hợp cây xăng 79 Thanh Nhàn (Hà Ná»™i) Ä‘ang đặt ra những câu há»i vá» lá»ng lẻo trong quản lý.
Nguồn tin: Cand