Tiến sÄ© Phong cho rằng, hiện ở Việt Nam, Petrolimex có vai trò rất lá»›n trong cuá»™c sống. Cá»™ng vá»›i má»™t cÆ¡ chế quản lý giá đặc thù, Ä‘á»™c quyền là chủ yếu nên giá xăng dầu được Ä‘ánh giá khá nhạy cảm, ảnh hưởng lá»›n đến nền kinh tế của nÆ°á»›c ta cÅ©ng nhÆ° đời sống người dân.

Nhà nÆ°á»›c vẫn chÆ°a tách rời giữa mục Ä‘ích kinh doanh và mục Ä‘ích chính trị của Petrolimex. Nhiệm vụ hiện nay của Petrolimex là chịu trách nhiệm về đảm bảo an toàn xăng dầu, an ninh năng lượng…

 

Mặt khác, các con số, chỉ số mà Petrolimex Ä‘Æ°a ra trong báo cáo tài chính chÆ°a được kiểm toán, vì vậy người dân và nhiều người búc xúc là hoàn toàn có cÆ¡ sở.

Về phía mình, TS Phong nhận định: Petrolimex bá»—ng dÆ°ng báo lãi khủng có thể vì Petrolimex sắp bán cổ phiếu. Khi lên sàn, má»™t doanh nghiệp không thể báo cáo là kinh doanh lá»— lá»›n, không ai muốn bán cổ phiếu của mình mà lại kêu thua lá»—. Nếu bán cổ phiếu mà kêu lá»—, ai dám mạnh dạn mua “nợ” nên Petrolimex cần tạo ra bá»™ mặt đẹp để “chào hàng” trÆ°á»›c khi chính thức lên sàn.

TS Phong nhận định, việc thay đổi doanh thu 100% nhÆ° vậy có thể Petrolimex dùng mẹo kế toán, mẹo về nghiệp vụ khác tạo ra bức tranh lãi xuất đẹp. Nếu Ä‘úng nhÆ° nhận xét, vẫn có thể thông cảm vá»›i họ vì về mặt làm ăn, kinh tế. 

Nếu lãi thá»±c, khó phạt được Petrolimex?

Vấn đề là cùng má»™t lúc Petrolimex vừa kêu lãi, vừa kêu lá»—. TrÆ°á»›c Ä‘ây, theo báo cáo 3 năm từ 2008 đến hết 2010, Petrolimex kêu lá»—, câu hỏi đặt ra là nếu Petrolimex lãi thật, có thể truy lại những khoản lãi “khủng” Ä‘ó. Nếu Ä‘úng lá»— thì chuyện công bố lãi là nói dối. Đúng lá»—,  Petrolimex vẫn là người nói dối. Nếu nhÆ° logic này, ở Ä‘ây không chỉ Petrolimex nói dối, có lá»—i mà ngay cả cÆ¡ chế quản lý cÅ©ng có lá»—i trong vấn đề lá»— hay lãi của doanh nghiệp này.

Để làm rõ vấn đề này, việc cần làm là kiểm toán của bên chứng khoán nhÆ°ng hiện nay chứng khoán vẫn chÆ°a bắt buá»™c phải kiểm toán mà chỉ phải báo cáo tài chính công khai nên rất khó.

Vấn đề họ báo lãi, Nhà nÆ°á»›c nên xem xét lại xem lãi Ä‘ó là Ä‘úng hay sai. Nếu lãi Ä‘úng, Petrolimex cần phải hạ giá xăng dầu để người dân đỡ khổ, có thể bình ổn thị trường hÆ¡n.

 

 

Tuy nhiên, trong trường hợp kiểm toán thá»±c sá»± là lá»—, vẫn chÆ°a có chế tài phạt tá»™i nói dối vá»›i Petrolimex. Nếu kiểm toán lá»— thá»±c, người mua cổ phiếu phải chịu. Việc mua cổ phiếu Petrolimex hay không do người mua tá»± nguyện xem xét. Nếu cảm thấy là lãi thật người mua sẽ mua nhiều, lãi ít mua ít. Điều này do thị trường quy định.

Thá»±c tế từ năm 2008, Petrolimex kêu lá»— lá»›n và được Nhà nÆ°á»›c hứa há»— trợ bù lá»— nhÆ°ng trên thá»±c tế Petrolimex vẫn chÆ°a nhận tiền bù lá»— của Nhà nÆ°á»›c. Chính vì vậy, khi kiểm toán Ä‘úng Petrolimex lãi thá»±c, doanh nghiệp này sẽ không được nhận tiền bù lá»— của Nhà nÆ°á»›c nữa. Họ chỉ mắc tá»™i nói dối và pháp luật vẫn chÆ°a quy kết tá»™i nói dối, chÆ°a ai phạt nói dối. 

“Petrolimex sẽ cân nhắc giữa việc chọn báo cáo lá»— thá»±c hay lãi thá»±c. NhÆ°ng nếu trên thá»±c tế, tôi sẽ Ä‘ánh giá Petrolimex sẽ chọn giải pháp báo lãi. Nếu tính về lâu dài việc bán cổ phiếu quan trọng hÆ¡n là việc báo lá»— để nhận tiền bù lá»— từ Nhà nÆ°á»›c”, ông Phong nhấn mạnh.

Ở nÆ°á»›c ngoài, giá xăng dầu tá»± do theo thị trường, cạnh tranh tá»± do vì có nhiều công ty cung cấp. Họ công bố giá của nhau để người tiêu dùng tá»± chọn việc mua bán nhÆ°ng ở nÆ°á»›c ta, người tiêu dùng vẫn bị “ép” vì chỉ có Petrolimex là doanh nghiệp cung cấp duy nhất, người dân không có lá»±a chọn khác. Trong khi Ä‘ó, hàng ngày người dân vẫn phải chi thêm tiền để lập quỹ bình ổn giá.

Về phÆ°Æ¡ng diện cá nhân, ông Phong cho rằng: Việc thành lập quỹ bình ổn giá của Bá»™ Tài chính gây nhiều tranh cãi khác nhau. Thá»±c tế, quỹ bình ổn giá có thể tăng thêm lạm dụng quỹ. Việc tăng quỹ hay giảm quỹ là do hành chính của quỹ làm chứ không phải do người dân.  Việc chi tiêu trong quỹ bình ổn giá rất tù mù, dá»… dùng kế toán làm sai. Nếu báo cáo sai sẽ làm sai ngay từ đầu.