Với tâm điểm chính hiện nay của Hoa Kỳ ở Trung Đông là cố gắng ngăn chặn việc mở rộng chiến tranh Israel-Hamas, Trung Quốc và Nga đang bận rộn củng cố tầm ảnh hưởng của họ ở những nơi khác trong khu vực, gần đây nhất là ở Iraq. Đây vẫn là mục tiêu chính để Bắc Kinh và Moscow mở rộng sự hiện diện vì ba lý do chính. Đầu tiên, nước này có thể dễ dàng trở thành nhà sản xuất dầu thô hàng đầu thế giới trong một thời gian tương đối ngắn nếu tình trạng tham nhũng tràn lan trong lĩnh vực hydrocarbon của nước này được hạn chế. Thứ hai, vị trí địa lý của Iraq ở trung tâm Trung Đông khiến nơi đây trở thành một mắt xích quan trọng trong việc xây dựng mạng lưới kết nối hậu cần từ phía đông Á-Âu đến phía tây châu Âu. Và thứ ba, cùng với Iran, dưới ảnh hưởng lâu dài của các hoạt động chính phủ, nước này tạo thành điểm cốt lõi của khu vực Lưỡi liềm Shia về tinh thần, chính trị, quân sự và văn hóa. Một loạt hoạt động trong vài tuần qua liên quan đến Iraq, Nga và Trung Quốc cho thấy tất cả các kế hoạch này đang được tiến hành một cách nghiêm túc như thế nào.
Thứ nhất, kế hoạch tăng sản lượng dầu của Iraq và sau đó đưa sản lượng tăng thêm đó sang Trung Quốc trước tiên đã được đưa ra trong cuộc họp Nội các vào tuần trước, do Thủ tướng Mohammed Shia Al-Sudani chủ trì. Tại cuộc họp, một nguồn tin cấp cao thân cận với Bộ Dầu mỏ Iraq nói riêng với OilPrice.com vào tuần trước rằng Nội các đã đồng ý tăng xuất khẩu dầu thô sang Trung Quốc thêm 50% - từ 100.000 thùng/ngày lên 150.000 thùng/ngày. Nội các cũng đồng ý rằng công suất sản xuất hàng ngày từ mỏ dầu lớn nhất Iraq - Rumaila, với các đối tác BP (47,6%), Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Trung Quốc (46,4%) và Tổ chức Tiếp thị Dầu Nhà nước Iraq (6%) - tăng từ 1,3 triệu thùng lên 1,4 triệu thùng vào cuối năm nay. Đây là một phần trong kế hoạch của Iraq nhằm tăng sản lượng dầu lên 8 triệu thùng/ngày vào năm 2028. Hiện không có lý do cơ bản nào khiến mức tăng như vậy không thể đạt được - thậm chí là 12 triệu thùng/ngày là hoàn toàn khả thi, nếu xét tới nguồn tài nguyên dầu mỏ của Iraq - với hạn chế duy nhất là nạn tham nhũng tràn lan trong lĩnh vực dầu khí đã cản trở tiến trình đó trong nhiều năm.
Thứ hai, tại cuộc họp Nội các tuần trước, cũng đã nhất trí rằng Iraq hiện nên hỗ trợ đầy đủ để triển khai tất cả các khía cạnh của 'Thỏa thuận khung Iraq-Trung Quốc' trên phạm vi rộng được ký vào tháng 12 năm 2021, nhưng về nguyên tắc đã nhất trí nhiều hơn một năm trước đó. Thỏa thuận này có phạm vi và quy mô rất giống với 'Thỏa thuận hợp tác toàn diện 25 năm Iran-Trung'. Một phần quan trọng của cả hai thỏa thuận là Trung Quốc có sự từ chối ban đầu cho tất cả các dự án dầu, khí đốt và hóa dầu xuất hiện ở Iraq trong suốt thời gian của thỏa thuận, và được giảm giá ít nhất 30% đối với tất cả các dự án dầu, khí đốt, và hóa dầu mà nước này mua. Một phần quan trọng khác của Thỏa thuận khung Iraq-Trung Quốc là Bắc Kinh được phép xây dựng các nhà máy trên khắp đất nước, đồng thời phải xây dựng cơ sở hạ tầng hỗ trợ. Điều này bao gồm, quan trọng là 'Sáng kiến Vành đai và Con đường' - các tuyến đường sắt, tất cả đều được giám sát bởi đội ngũ quản lý của chính họ từ các công ty Trung Quốc trên thực địa ở Iraq. Cơ sở hạ tầng đường sắt ở Iraq sẽ được hoàn thành sau khi mạng lưới ở Iran hoàn thiện, và việc này bắt đầu một cách nghiêm túc vào cuối năm 2020 với hợp đồng điện khí hóa tuyến đường sắt chính dài 900 km nối Tehran với thành phố Mashhad ở phía đông bắc. Để hỗ trợ cho việc này, các kế hoạch đã được đưa ra nhằm thiết lập tuyến tàu cao tốc Tehran-Qom-Isfahan và mở rộng mạng lưới nâng cấp này lên phía Tây Bắc thông qua Tabriz. Tabriz - nơi có nhiều địa điểm quan trọng liên quan đến dầu, khí đốt và hóa dầu, đồng thời là điểm khởi đầu của đường ống dẫn khí Tabriz-Ankara - sẽ là điểm mấu chốt của Con đường Tơ lụa Mới dài 2.300 km nối liền Urumqi (thủ đô tỉnh phía tây của Trung Quốc- Tân Cương) đến Tehran, và sẽ kết nối Kazakhstan, Kyrgyzstan, Uzbekistan và Turkmenistan trên đường đi, trước khi chạy vào châu Âu, qua Thổ Nhĩ Kỳ.
Thứ ba, với quy mô và phạm vi phát triển cơ sở hạ tầng sẽ được thực hiện, sẽ có sự hiện diện của nhiều nhân viên “an ninh” Trung Quốc tại các dự án quan trọng trên khắp Iraq, nguồn tin ở Iraq nói với Oilprice.com vào tuần trước. Ngược lại, những hoạt động này sẽ được hỗ trợ bởi các nhân viên an ninh trực thuộc các công ty Iran cũng sẽ tham gia vào các dự án Trung Quốc-Iraq, đặc biệt là các dự án từ Khatam al-Anbia – một tập đoàn lớn do Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) kiểm soát. IRGC vẫn là lực lượng bảo vệ chủ chốt cho các ý tưởng của cuộc cách mạng Hồi giáo năm 1979 của Iran, có thông điệp mà lực lượng này đạt được phần lớn là nhờ tài trợ, đào tạo và hỗ trợ hậu cần cho nhiều lực lượng dân quân ủy quyền trên khắp Trung Đông, bao gồm Hamas ở Palestine và Hezbollah ở Lebanon. Sự hiện diện ngày càng tăng của các công ty Iran với đội ngũ IRGC đông đảo ở Iraq, chẳng hạn như Khatam al-A nbia, sẽ cho phép Iran tiếp tục thúc đẩy kế hoạch lâu dài của mình nhằm xây dựng một “cầu nối đất liền” quan trọng về mặt chiến lược tới bờ biển Địa Trung Hải của Syria. Nhân sự bổ sung tại tất cả các địa điểm phát triển cơ sở hạ tầng quan trọng ở Iraq sẽ đến từ Rosoboronexport, công ty độc quyền thuộc sở hữu nhà nước của Nga trong việc xuất khẩu tất cả các sản phẩm, dịch vụ và công nghệ quân sự và lưỡng dụng.
Các kế hoạch dài hạn của Nga nhằm kiểm soát một Iraq thống nhất (cùng với Trung Quốc) – bao gồm cả khu vực bán tự trị hiện nay là Kurdistan ở phía bắc –cũng đã tiến triển trong hai tuần qua. Ngày 11 tháng 10, Thủ tướng Iraq Al-Sudani gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Moscow, bề ngoài là để nói về sự phát triển của ngành dầu mỏ Iraq và sự hiện diện của các công ty dầu mỏ Nga trong đó. Nhưng trên thực tế, theo nguồn tin thì các cuộc thảo luận đó cũng đề cập đến tương lai xuất khẩu dầu từ Kurdistan sang Thổ Nhĩ Kỳ, trong đó tập đoàn dầu mỏ khổng lồ của Nga, Rosneft, đóng vai trò quan trọng, do họ kiểm soát phần lớn lĩnh vực dầu mỏ của Kurdistan kể từ năm 2017. Ba ngày sau, Bộ trưởng Bộ Năng lượng và Dầu mỏ Iraq, Hayan Abdul Ghani, gặp Alexander Dyukov, Chủ tịch Gazprom Neft để thảo luận về các dự án dầu khí trong tương lai ở phía nam và phía bắc Iraq.
Nguồn tin: xangdau.net
