Đã được một tuần kể từ khi các cuộc biểu tình rầm rộ xuất hiện ở miền nam Iraq, gây ra tình trạng bất ổn khiến hàng chục người chết và tiếp tục bùng phát. Những gì bắt đầu như những biểu hiện tự phát của sự bất mãn về tỷ lệ thất nghiệp cao, tham nhũng của chính phủ và sự can dự của Iran vào các vấn đề ở Iraq đã nhanh chóng biến thành một phong trào có thể sớm gây hậu quả nghiêm trọng cho thị trường dầu mỏ toàn cầu. Mối nguy hiểm mới này xuất hiện ngya khi những lo ngại về nguồn cung sau các cuộc tấn công vào tháng trước tại một cơ sở quan trọng của Saudi đã bắt đầu tàn lụi.
Miền Nam Iraq là khu vực có hầu hết ngành công nghiệp dầu mỏ Iraq và các cuộc biểu tình đã đến thành phố Basra, nơi hàng ngàn người đã xuống đường vào tuần trước. Tình hình ở đó đặc biệt biến động vì thành phố đó chịu trách nhiệm cho phần lớn xuất khẩu dầu của Iraq. Cho đến nay, lực lượng an ninh Iraq đã phản ứng mạnh mẽ trước những xáo trộn. Tuy nhiên, các cuộc biểu tình, một số trong đó đã biến thành bạo loạn dữ dội, không có dấu hiệu của sự xúi giục. Trên thực tế, với mục đích chính là chống Iran mà các cuộc biểu tình đã diễn ra, tình hình có thể trở nên tồi tệ hơn trước khi mọi chuyện tốt đẹp hơn khi hàng triệu người Iran chuẩn bị cho một cuộc hành hương tôn giáo hàng năm đến Karbala, một thành phố ở miền nam Iraq.
Ngành công nghiệp dầu mỏ Iraq Iraq là huyết mạch của chính phủ và là đầu vào quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu, do đó, bất kỳ sự gián đoạn nào gây ra bởi tình trạng bất ổn sẽ gây ảnh hưởng đến thị trường rộng lớn hơn. Cảng tại Basra đã xuất khẩu 3,5 triệu thùng dầu mỗi ngày trong tháng 9, theo tính toán từ TankerTrackers.com, chiếm 90% tổng lượng xuất khẩu dầu của Iraq. (Iraq là nhà sản xuất lớn thứ hai trong OPEC). Riêng mức xuất khẩu này mang lại gần 213 triệu đô la một ngày cho Iraq, TankerTrackers ước tính, mà nếu không có nguồn thu đó chính phủ sẽ không thể thực hiện được chức năng của mình .
Dầu nặng từ Iraq đặc biệt có giá trị trong thị trường hiện tại và là nguồn dầu thô quan trọng đối với Trung Quốc, Ấn Độ, Hà Lan và Hàn Quốc. Ở Mỹ, dầu nặng từ Iraq giúp bù đắp cho việc mất dầu nặng từ Venezuela, nhà máy lọc dầu ở Mỹ không còn có thể nhập khẩu do lệnh trừng phạt đối áp đặt lên quốc gia Nam Mỹ. Iraq cũng là một nước xuất khẩu quan trọng các sản phẩm dầu mỏ, nhiều sản phẩm được sản xuất tại các nhà máy lọc dầu ở Basra. Vai trò của Iraq trong thị trường xăng dầu tinh chế thậm chí hiện giờ còn quan trọng hơn, với khả năng sản xuất các sản phẩm dầu mỏ của Saudi Arabia sau các cuộc tấn công vào tháng trước. Trên thực tế, Saudi hiện đang nhập khẩu các sản phẩm dầu mỏ của Iraq để lấp đầy khoảng trống bị thiệt hại.
Trong một thị trường dầu vừa mất đi khả năng dự phòng của Saudi Arabia, việc gián đoạn sản xuất dầu của Iraq trong bất kỳ thời gian nào cũng có thể gây áp lực lên giá. Iraq không phải là Saudi, và không có cách giải quyết và năng lực dự phòng được xây dựng trong hệ thống của mình để bù đắp cho việc ngừng hoạt động do phá hoại hoặc đình công. Các thương nhân và người theo dõi thị trường nên theo dõi chặt chẽ Iraq và tình hình đang phát triển ở đó.
Trong hai tuần tới, khoảng 3 triệu người Iran dự kiến sẽ tới Karbala để tưởng nhớ cái chết của Hussein, một nhân vật biểu tượng của Shi’a và cháu trai của nhà tiên tri Mohammed. Khi các cuộc biểu tình bắt đầu, Iran đã nhanh chóng đóng cửa hai cửa khẩu biên giới quan trọng mà nước này duy trì với Iraq tại Khosravi và Chazabeh, mặc dù các cửa khẩu biên giới khác vẫn mở để chuẩn bị cho sự kiện này. Một dòng người hành hương Iran vào Iraq có thể dễ dàng làm trầm trọng thêm một tình huống căng thẳng.
Điều trớ trêu là cách đây chưa đầy hai tuần, Saudi Arabia và Iran được coi là có khả năng bắt đầu một cuộc xung đột quốc tế và làm gián đoạn nguồn cung dầu. Trong khi các nhà ngoại giao và chính trị gia cố gắng đổ lỗi cho Iran và yêu cầu một phản ứng toàn cầu tại cuộc họp của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc về vụ tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái đã làm gián đoạn sản xuất dầu của Saudi, thì tình trạng bất ổn trong nước đang diễn ra ở Iraq. Những cuộc biểu tình này – mà đã chuyển sang chống Iran - có thể dễ dàng và nhanh chóng ảnh hưởng đến nguồn cung dầu của Iraq, và do đó có nguy cơ nghiêm trọng và lâu dài hơn đối với nguồn cung dầu toàn cầu so với cuộc tấn công vào tháng trước.
Nguồn: xangdau.net