Má»™t năm trước, khi chuyên gia kinh tế kiêm nhà báo Anatole Kaletsky cho hay giá dầu có thể rá»›t xuống 20 USD/thùng, nhiá»u ngưá»i Ä‘ã cưá»i. Kinh tế thế giá»›i khi Ä‘ó Ä‘ang tăng trưởng, và nhu cầu năng lượng cÅ©ng gia tăng. Ở thá»i Ä‘iểm Ä‘ó, Citi Group dá»± báo giá dầu sẽ quay lại 63 USD/thùng vào năm 2015, sau khi nó rá»›t xuống dưới 50 USD/thùng, theo trang Business Insider.
Tuy nhiên hiện nay, má»™t thùng “vàng Ä‘en” có giá 37 USD. Ngân hàng Goldman Sachs má»›i Ä‘ây đồng ý rằng giá cả có thể tuá»™t xuống mức thấp nhất là 20 USD/thùng, và con số trên có thể tác động Ä‘áng kể đến những ná»n kinh tế Ä‘ã chịu ảnh hưởng nặng từ giá dầu thấp như Nga và Ả Ráºp Xê Út. Thế giá»›i Ä‘ang ngáºp trong dầu thô, và nhiá»u ngưá»i cho rằng giá dầu sẽ không quay đầu tăng lại trong nhiá»u tháºp ká»·. OPEC dá»± báo giá cả sẽ không lên đến 100 USD/thùng cho tá»›i năm 2040.
Tuần này, chuyên gia Anatole Kaletsky lại có má»™t vài biết được đăng tải trên tá» The Guardian. Ông viết: “Hãng ExxonMobil, Shell và BP không còn có thể hy vá»ng cạnh tranh nổi vá»›i các doanh nghiệp Ả Ráºp Xê Út, Iran hay Nga, những nước mà giá» Ä‘ây có khả năng truy cáºp vào các kho dầu độc quyá»n có thể được chiết tách không phức tạp hÆ¡n chút nào so vá»›i hồi thế ká»· thứ 19. ÄÆ¡n cá», Iran cho biết há» có thể sản xuất dầu thô vá»›i chi phí bá» ra là 1 USD/thùng. Dá»± trữ dầu thô dá»… dàng tiếp cáºn cá»§a nước này, mà xét vá» khu vá»±c Trung Äông thì chỉ đứng sau Ả Ráºp Xê Út, sẽ phát triển nhanh chóng má»™t khi các lệnh trừng phạt quốc tế được dỡ bá»”.
Äể so sánh, hiện Ả Ráºp Xê Út được cho là Ä‘ang sản xuất dầu vá»›i giá từ 10 đến 20 USD/thùng, theo trang Quartz. Song cần chú ý rằng sản xuất dầu vá»›i chi phí chỉ 1 USD không đồng nghÄ©a vá»›i chuyện có thể bán dầu vá»›i mức giá hòa vốn cÅ©ng là 1 USD. Dầu vẫn còn phải được tinh chế và phân phối, gia tăng mức giá hòa vốn. Dù váºy, thông tin trên vẫn sẽ khiến Bá»™ trưởng Dầu má» Iran Bijan Namdar Zangeneh trở thành má»™t trong những cái tên nên được theo dõi nhiá»u nhất trong năm 2016.
Äến nay, Ä‘ã có nhiá»u ý kiến đưa ra vá» chuyện giá dầu sẽ phục hồi má»™t cách tá»± nhiên khi các nhà sản xuất ngừng váºn hành các hoạt động không có lãi. Tuy nhiên thá»±c tế thì ngược lại. Có nhiá»u thị trưá»ng khác Ä‘ang phát triển ở Trung Quốc và Ấn Äá»™, không ai muốn nhưá»ng thị phần lại cho ngưá»i Mỹ hay Ả Ráºp Xê Út. Vì thế, dầu tiếp tục được bÆ¡m ra, bất chấp các khoản lá»—.
Quan Ä‘iểm cho rằng Iran Ä‘ang ngồi trên trữ lượng dầu “khá»§ng” vá»›i giá rẻ là không má»›i. Công ty Dầu khí Quốc gia Iran cho hay há» Ä‘ã bÆ¡m dầu vá»›i chi phí từ 1 USD tá»›i 1,5 USD má»—i thùng. Năm 2008, khi Iran còn Ä‘ang chịu các lệnh trừng phạt, Quỹ Tiá»n tệ Quốc tế (IMF) Ä‘ã viết trong má»™t báo cáo rằng nước này Ä‘ã sản xuất dầu vá»›i chi phí 5 USD/thùng. Thá»i Ä‘iểm Ä‘ó là khi giá dầu thế giá»›i chạm mức 115 USD/thùng.
Thá»i gian qua, dầu thô Iran bị cắt đứt khả năng truy cáºp vá»›i thị trưá»ng thế giá»›i bởi các lệnh trừng phạt. Do Ä‘ó, không có quá nhiá»u Ä‘iá»u để nghÄ© vỠđất nước này. Sắp tá»›i, khi các lệnh trừng phạt kết thúc vào năm 2016, đất nước Trung Äông sẽ có quyá»n bán bao nhiêu dầu tùy ý. Không rõ liệu Iran có hạn chế nguồn cung cá»§a hỠđể vá»±c dáºy giá cả.
Tá» The Telegraph đưa tin Bá»™ trưởng Dầu má» Iran Bijan Namdar Zangeneh cho biết ông sẽ giảm giá để đưa lượng xuất khẩu dầu má» cá»§a Iran vá» mức trước lúc các lệnh trừng phạt được áp đặt. Trang blog vá» dầu thô cá»§a Houston Chronicle cho hay dầu má» Iran có thể giảm thêm đến 15 USD nữa từ mức hiện tại, đưa giá cả xuống còn 22 USD.
Song ông Zangeneh cÅ©ng nói trong tuần trước rằng ông kỳ vá»ng giá dầu trong năm 2016 sẽ là 40 USD/thùng. Kinh tế Iran Ä‘ã phải hứng chịu nhiá»u thương tổn vì các lệnh trừng phạt từ phương Tây.
Thu Thảo/Thanh nien